Od 1 czerwca 2024 roku obowiązują przepisy umożliwiające zastrzeżenie numeru PESEL poprzez aplikację mObywatel. Nowe regulacje mają chronić przed kradzieżą tożsamości i wyłudzeniami kredytowymi, ale mogą też powodować komplikacje przy niektórych operacjach bankowych. Co dokładnie oznacza to dla klientów banków?
Jak działa zastrzeżenie numeru PESEL?
Dzięki nowym przepisom banki oraz inne instytucje finansowe mają obowiązek weryfikacji PESEL przy każdej transakcji wymagającej potwierdzenia tożsamości. Jeśli numer jest zastrzeżony, automatycznie blokowana jest możliwość:
- zaciągnięcia kredytu,
- zakupu na raty,
- podpisania umowy leasingowej,
- otwarcia nowego rachunku bankowego.
Osoba, której PESEL został użyty do takiej operacji, otrzyma natychmiastowe powiadomienie SMS oraz alert w aplikacji mObywatel.
Nieoczekiwane problemy z dostępem do własnych środków
Chociaż zastrzeżenie PESEL skutecznie chroni przed oszustwami, może również powodować utrudnienia w wypłatach gotówkowych. Dotyczy to zwłaszcza kwot przekraczających 13 998 zł (czyli trzykrotność minimalnego wynagrodzenia w 2025 roku).
Jeśli klient chce wypłacić taką sumę w oddziale banku, a jego PESEL jest zastrzeżony, bank zablokuje transakcję na 12 godzin, nawet jeśli właściciel numeru jest obecny osobiście.
Co więcej, cofnięcie blokady PESEL nie powoduje natychmiastowego zniesienia tej blokady – banki wciąż są zobowiązane do przestrzegania 12-godzinnego okresu ochronnego. To oznacza, że osoby planujące większe wypłaty powinny wcześniej zdjąć blokadę, aby uniknąć problemów.
Jakie operacje bankowe pozostają bez zmian?
Ważne jest, że zastrzeżenie PESEL nie wpływa na codzienne transakcje. Nie blokuje ono:
- przelewów internetowych,
- płatności kartą,
- wypłat z bankomatu.
Problemy mogą pojawić się jedynie przy transakcjach wymagających potwierdzenia tożsamości, np. podpisywaniu nowych umów bankowych lub dużych wypłatach gotówki w kasie.
Jak zastrzec lub cofnąć blokadę PESEL?
Aby zastrzec swój PESEL, wystarczy skorzystać z:
- aplikacji mObywatel,
- strony internetowej mObywatel.gov.pl,
- wizyty w urzędzie gminy.
Proces jest szybki i całkowicie darmowy.
Jeśli konieczne jest usunięcie blokady, można to zrobić w każdej chwili przez aplikację. Jednak warto pamiętać, że po cofnięciu blokady ponowne jej ustawienie jest możliwe dopiero po 30 minutach.
Jak uniknąć problemów z dostępem do pieniędzy?
Aby uniknąć problemów, warto:
- Planować większe wypłaty i zdejmować blokadę co najmniej 12 godzin wcześniej.
- W razie potrzeby czasowo cofnąć zastrzeżenie PESEL, np. przed wizytą w banku.
- Regularnie monitorować swoje powiadomienia w mObywatelu, by nie przegapić alertów o próbie użycia numeru PESEL.
Choć nowe przepisy skutecznie chronią przed wyłudzeniami, mogą również powodować czasowe ograniczenia w dostępie do własnych środków. Dlatego klienci banków powinni być świadomi konsekwencji zastrzeżenia PESEL i odpowiednio planować swoje operacje finansowe.
