Od końca 2023 roku w Polsce trwa ogólnokrajowa wymiana liczników energii elektrycznej na nowoczesne, inteligentne urządzenia umożliwiające zdalny odczyt i zarządzanie zużyciem prądu. Plan obejmuje wszystkie gospodarstwa domowe, a cała operacja ma zakończyć się do 2031 roku. Technicy odwiedzają mieszkania i instalują liczniki zdalnego odczytu (LZO), które – choć przynoszą korzyści – dla wielu Polaków stanowią nowość i budzą pytania o ich funkcjonalność oraz wpływ na prywatność.
Dlaczego montują nowe liczniki?
Inteligentne liczniki to odpowiedź na potrzebę bardziej precyzyjnego monitorowania zużycia energii i dostosowania się do norm Unii Europejskiej w zakresie oszczędności energii. Urządzenia te pozwalają użytkownikom na bieżąco śledzić zużycie prądu, co umożliwia obniżenie rachunków dzięki lepszemu dopasowaniu korzystania z urządzeń do godzin tańszej taryfy. Operatorzy, tacy jak Energa, PGE Dystrybucja, Stoen Operator i Tauron, zapewniają, że instalacja liczników jest bezpłatna.
Jakie korzyści przynoszą inteligentne liczniki energii?
- Kontrola nad zużyciem energii w czasie rzeczywistym – Dzięki inteligentnym licznikom Polacy mogą śledzić zużycie prądu na bieżąco i zdalnie dostosowywać harmonogram korzystania z urządzeń, na przykład do godzin tańszej taryfy.
- Redukcja konieczności wizyt inkasentów – Zdalny odczyt liczników oznacza koniec comiesięcznych wizyt inkasentów, co wpływa na poprawę komfortu mieszkańców.
- Szybsze wykrywanie awarii – Inteligentne liczniki umożliwiają operatorom monitorowanie stanu sieci energetycznej w czasie rzeczywistym, co pozwala na szybszą identyfikację i usuwanie awarii.
Aktualny stan wymiany liczników w Polsce
Proces instalacji inteligentnych liczników jest podzielony na etapy, a harmonogram zakłada, że 100% gospodarstw domowych zostanie wyposażonych w nowe urządzenia do 2031 roku. Do końca 2025 roku co najmniej 25% domów powinno mieć zamontowane inteligentne liczniki, a do 2028 roku plan obejmie 80% odbiorców.
Stan realizacji u głównych operatorów:
- Energa: Dotychczas wymieniono ponad 2 miliony liczników, co stanowi większość z 3,3 miliona klientów operatora.
- PGE Dystrybucja: Firma zmodernizowała około 22,3% swoich liczników.
- Stoen Operator: W październiku 2023 roku osiągnął etap montażu 180 000 liczników. Do końca 2024 roku liczba ta ma wzrosnąć do 300 000, co pozwoli osiągnąć wskaźnik 35% odbiorców.
- Tauron: Pod koniec 2023 roku wymienił liczniki u ponad 1,14 miliona użytkowników, co stanowi 19% klientów.
Koszty wcześniejszej instalacji inteligentnego licznika
Chociaż wymiana liczników jest bezpłatna, użytkownicy, którzy chcą wcześniej zainstalować inteligentny licznik, mogą to zrobić na własny koszt. Wcześniejszy montaż kosztuje od 300 do 400 złotych.
Inteligentne liczniki jako krok w stronę „smart homes” i energetyki odnawialnej
Nowe liczniki to również ważny element rozwoju inteligentnych domów oraz odnawialnych źródeł energii. Dzięki nim osoby, które mają zainstalowane panele fotowoltaiczne, mogą bardziej efektywnie zarządzać nadwyżkami energii, np. poprzez przesyłanie jej do sieci. Inteligentne liczniki umożliwiają dokładne monitorowanie zarówno zużycia, jak i produkcji energii, co jest szczególnie korzystne dla prosumentów.
Smart home to system, w którym urządzenia takie jak pralki czy zmywarki mogą automatycznie włączać się w godzinach tańszej taryfy, co prowadzi do oszczędności i zmniejszenia zużycia energii.
Polska a wymogi Unii Europejskiej
Wymiana liczników energii w Polsce wpisuje się w strategię redukcji emisji CO2 i poprawy efektywności energetycznej Unii Europejskiej. Dzięki inteligentnym licznikom kraje takie jak Niemcy, Włochy i Francja od lat obserwują poprawę efektywności energetycznej i lepsze zarządzanie siecią. Dla Polski, gdzie transformacja energetyczna nabiera tempa, inteligentne liczniki stanowią kluczowy element zmian i rozwoju sektora energii odnawialnej.
