Od 1 września 2023 roku osoby po ukończeniu 65. roku życia oraz dzieci i młodzież poniżej 18. roku życia zyskali prawo do bezpłatnych leków na receptę. Jednak wprowadzone zmiany w 2025 roku ujawniają, że nie wszystko jest tak proste, jak się wydaje.
Zwiększenie dostępności bezpłatnych leków
W 2025 roku wprowadzono istotne zmiany mające na celu ułatwienie dostępu do bezpłatnych leków dla dzieci i seniorów. Od 14 lutego 2025 roku farmaceuci mogą wystawiać recepty na szczepienia zalecane i wykonywać je w aptekach. Ponadto, receptę z uprawnieniem dodatkowym „S” lub „DZ” mogą wystawić wszystkie osoby uprawnione do wystawiania recept w ramach wykonywanego zawodu medycznego, takie jak lekarze, lekarze dentyści, pielęgniarki, felczerzy czy farmaceuci.
Kryteria dostępu do bezpłatnych leków
Bezpłatne leki przysługują osobom, które łącznie spełniają trzy kryteria:
- Wiek:
- Ukończony 65. rok życia dla seniorów.
- Poniżej 18. roku życia dla dzieci i młodzieży.
- Obecność na liście leków refundowanych:
- Lek musi znajdować się w wykazie „D1” lub „D2” refundowanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych w załączniku do obwieszczenia ministra zdrowia.
- Zdiagnozowane schorzenie:
- Pacjent musi mieć rozpoznane schorzenie, które jest zgodne z zakresem wskazań objętych refundacją.
Programy osłonowe oferują dodatkowe wsparcie
W wielu miastach i gminach w Polsce funkcjonują tzw. programy osłonowe, mające na celu zmniejszenie wydatków ponoszonych na leki przez mieszkańców. W ramach tych programów można uzyskać wsparcie finansowe na zakup leków sięgające nawet 250 zł miesięcznie. Przykładem jest gmina Wasilków w województwie podlaskim, gdzie aktualnie obowiązujący program pomocy lekowej został ustalony na lata 2024-2026.
Dofinansowanie leków – kto może skorzystać?
Programy pomocy lekowej skierowane są do:
- Seniorów: kobiety powyżej 60. roku życia i mężczyźni powyżej 65. roku życia.
- Osób z niepełnosprawnościami: zarówno dzieci, jak i dorosłych.
- Osób przewlekle chorych: kobiety do 60. roku życia i mężczyźni do 65. roku życia.
Aby skorzystać z dofinansowania, należy spełnić określone kryteria dochodowe:
- Osoby samotnie gospodarujące: dochód nieprzekraczający 2525 zł miesięcznie (250% kryterium dochodowego).
- Osoby w rodzinie: dochód na osobę nieprzekraczający 1646 zł miesięcznie (200% kryterium dochodowego).
Nowe przepisy – więcej osób uprawnionych do wystawiania recept
W wyniku zmian w przepisach, lekarze prowadzący prywatną praktykę również mogą wystawiać recepty na bezpłatne leki dla seniorów i dzieci. Dodatkowo, farmaceuci w aptekach mają możliwość wystawiania refundowanych recept farmaceutycznych na zalecane szczepionki dostępne w aptece. Dzięki temu, podczas jednej wizyty w aptece, pacjent otrzyma receptę na szczepionkę z przysługującą mu refundacją oraz będzie mógł się zaszczepić.
Nowa lista leków refundowanych – zmiany od 1 kwietnia 2025
Od 1 kwietnia 2025 zacznie obowiązywać nowa lista leków refundowanych. Wprowadzone zmiany obejmują m.in.:
- Zmiany w programach lekowych: nowe terapie i leki dla pacjentów.
- Nowe bezpłatne leki: dla kobiet w ciąży i seniorów.
- Zmiany w terapiach onkologicznych i nieonkologicznych: w tym w chorobach rzadkich.
- Zmiany w refundacji aptecznej: nowe zasady dotyczące leków dostępnych w aptekach.
- Zmiany w terapii kardiologicznej: nowe leki i terapie dla pacjentów kardiologicznych.
Szczegółowe informacje na temat nowych list leków refundowanych dostępne są na stronie Ministerstwa.
