Do 31 stycznia 2025 roku wszyscy właściciele nieruchomości w Polsce muszą zgłosić obecność wyrobów zawierających azbest na swoich posesjach. Zgłoszenie to jest obowiązkowe, a niedopełnienie tego obowiązku może skutkować nałożeniem kary finansowej sięgającej 20 tysięcy złotych. W artykule przedstawiamy, co należy zrobić, aby uniknąć kary, jakie są zasady zgłaszania azbestu i jakie wsparcie oferują samorządy w zakresie jego usuwania.
Problem z azbestem w Polsce – stan na 2025 rok
Choć Polska zakazała produkcji azbestu już w 1998 roku, jego usuwanie z budynków oraz infrastruktury postępuje bardzo wolno. Z dostępnych danych wynika, że z 8,5 miliona ton zinwentaryzowanego azbestu, dotychczas udało się usunąć zaledwie 17% tej ilości. Co więcej, pełne usunięcie tego niebezpiecznego materiału planowane jest na rok 2032, jednak tempo prac wskazuje, że ten proces może potrwać znacznie dłużej, nawet do połowy stulecia. Azbest, mimo zakazu, nadal pozostaje poważnym zagrożeniem zdrowotnym w Polsce.
Gdzie zgłosić obecność azbestu?
Zgłaszanie obecności azbestu odbywa się w zależności od tego, czy właścicielem nieruchomości jest osoba prywatna czy firma. Osoby prywatne składają deklaracje w urzedach gminy, a przedsiębiorcy muszą zgłaszać azbest do marszałków województw. Właściciele nieruchomości są zobowiązani do informowania odpowiednich służb o obecności azbestu na ich posesjach, co umożliwia stopniowe usuwanie tego szkodliwego materiału. Zgłoszenie powinno obejmować szczegóły dotyczące lokalizacji wyrobów azbestowych, takich jak płyty dachowe, elewacyjne, balkonowe, a także rury wodociągowe i kanalizacyjne.
Zgłoszenia są obowiązkowe, a ich brak może wiązać się z dotkliwymi karami finansowymi.
Kary za brak zgłoszenia azbestu
Właściciele nieruchomości, którzy nie zgłoszą obecności azbestu do końca stycznia 2025 roku, mogą liczyć się z karą finansową w wysokości do 20 tysięcy złotych. Zgodnie z przepisami, zgłoszenie obecności azbestu to nie tylko formalność, ale kluczowy element ochrony zdrowia ludzi i środowiska.
Dodatkowo, samodzielne usuwanie azbestu przez osoby prywatne jest zabronione i grozi karą sięgającą 5 tysięcy złotych. Ponieważ azbest jest materiałem wysoce niebezpiecznym, do jego usunięcia wymagane są specjalistyczne firmy zajmujące się bezpiecznym demontażem i utylizacją. Prace związane z azbestem mogą prowadzić do poważnych zagrożeń zdrowotnych, dlatego ich wykonanie przez osoby nieprzeszkolone jest zabronione.
Wsparcie samorządów w usuwaniu azbestu
Właściciele nieruchomości mogą skorzystać z różnorodnych programów wsparcia oferowanych przez samorządy w celu usunięcia azbestu. W ramach tych programów można uzyskać dofinansowanie na demontaż i utylizację azbestu. W niektórych gminach dostępne są także dotacje na wymianę pokrycia dachowego zawierającego azbest. Warto dodać, że wysokość dotacji może wynieść nawet 20 tysięcy złotych, co stanowi istotne wsparcie finansowe w procesie usuwania niebezpiecznego materiału.
Azbest w Polsce – zagrożenie zdrowotne i środowiskowe
Azbest jest materiałem, który przez lata był szeroko stosowany w budownictwie ze względu na swoje właściwości izolacyjne. W Polsce, szczególnie w budynkach wznoszonych w latach 70. i 80., obecność azbestu jest wciąż powszechna. Azbest jest substancją rakotwórczą, a wdychanie jego włókien może prowadzić do poważnych chorób płuc, takich jak rak płuc, pylica azbestowa czy mesothelioma. W związku z tym, usuwanie azbestu z budynków, w których jest obecny, stanowi kluczowy element dbania o zdrowie mieszkańców.
Właściciele nieruchomości mają czas do 31 stycznia 2025 roku, by zgłosić obecność azbestu na swoich posesjach. Jest to ważny obowiązek, który może skutkować poważnymi konsekwencjami finansowymi w przypadku jego niedopełnienia. Zgłoszenie obecności azbestu stanowi także istotny krok w kierunku ochrony zdrowia i środowiska. Warto wykorzystać dostępne programy dofinansowania, aby bezpiecznie usunąć azbest z naszej nieruchomości i uniknąć kary.
