Do 15 czerwca 2025 roku część emerytów otrzyma przelew z tytułu dodatku specjalnego. Choć nie jest to powszechne świadczenie typu „trzynastka” czy „czternastka”, dla wybranej grupy osób może oznaczać realne, comiesięczne wsparcie w wysokości 272 zł brutto. Kto jest uprawniony, jak składa się wniosek i dlaczego to świadczenie ma wyjątkowy charakter?
Kto może liczyć na dodatkowe pieniądze?
Świadczenie, którego wypłata przypada maksymalnie na 15 czerwca 2025 roku, nie obejmuje wszystkich emerytów. Ma ono uznaniowy charakter i skierowane jest wyłącznie do osób z konkretnym doświadczeniem społecznym i ratowniczym. Nie jest powiązane z wiekiem, dochodami ani Zakładem Ubezpieczeń Społecznych.
Z dodatku skorzystać mogą:
- byli ratownicy górscy,
- emerytowani członkowie Ochotniczych Straży Pożarnych,
pod warunkiem że:
- mężczyźni mogą wykazać się minimum 25-letnim stażem w akcjach ratowniczych,
- kobiety – minimum 20-letnim stażem,
- działalność była prowadzona przed końcem 2011 roku,
- służba była udokumentowana i aktywna.
To forma uhonorowania tych, którzy często bezinteresownie ryzykowali życie dla innych.
Jak ubiegać się o świadczenie?
W odróżnieniu od innych dodatków socjalnych, droga do uzyskania tego świadczenia wymaga kilku formalności.
- Wniosek należy złożyć w jednostce Państwowej Straży Pożarnej, odpowiedniej dla miejsca zamieszkania seniora.
- Wraz z wnioskiem trzeba dostarczyć:
- pisemne oświadczenie potwierdzające udział w akcjach ratowniczych,
- trzy podpisy osób potwierdzających, z czego przynajmniej jeden musi pochodzić z administracji publicznej.
- Po pozytywnej weryfikacji, dokumentacja trafia do:
- Komendanta PSP, który zatwierdza wniosek,
- Zakładu Emerytalno-Rentowego MSWiA, który odpowiada za wypłatę świadczenia.
Wypłata następuje co miesiąc, nie później niż do 15. dnia każdego miesiąca. Gdy termin wypłaty przypada na dzień wolny, pieniądze trafiają na konto wcześniej.
Wysokość świadczenia i jego cechy
Kwota dodatku to 272 zł brutto miesięcznie. Co ważne:
- dodatek nie podlega zasadzie „złotówka za złotówkę” – przysługuje w pełnej wysokości,
- nie jest zależny od dochodu ani wysokości emerytury,
- rocznie daje to 3264 zł brutto dodatkowo dla uprawnionej osoby.
Dodatek ten nie podlega też typowym zasadom waloryzacji ZUS i nie wpływa na inne świadczenia. Jest w pełni niezależny i traktowany jako osobna forma uznaniowa.
Zmiany w przepisach ułatwiły dostęp
Od 2025 roku obowiązują nowe zasady przyznawania dodatku, które poszerzają grono potencjalnych odbiorców:
- nie jest już wymagane wykazywanie ciągłości służby,
- do stażu można doliczać także szkolenia i ćwiczenia,
- skrócono i uproszczono procedurę weryfikacji dokumentów.
To krok w stronę większej dostępności świadczenia dla osób, które angażowały się społecznie, ale nie były w stanie zachować ciągłości służby z powodów zdrowotnych czy osobistych.
Kontekst demograficzny i znaczenie świadczenia
W Polsce liczba emerytów i rencistów w 2024 roku przekroczyła 8 milionów, przy czym społeczeństwo systematycznie się starzeje, a wskaźnik dzietności osiągnął historyczne minima. W tym kontekście każda forma targetowanego wsparcia finansowego, zwłaszcza dla osób aktywnych społecznie, ma szczególne znaczenie.
Dodatek dla byłych ratowników i strażaków ochotników:
- stanowi element systemu honorowania zasłużonych,
- wspiera osoby, które przez lata działały w strukturach bezpieczeństwa publicznego,
- buduje zaufanie do instytucji państwowych poprzez uznanie realnego wkładu społecznego.
Świadczenie to dołącza do katalogu innych rozwiązań, takich jak:
- trzynasta i czternasta emerytura,
- bon senioralny,
- dodatek energetyczny.
Każde z tych rozwiązań odpowiada na inne potrzeby, ale ten dodatek ma charakter symboliczny i prestiżowy – to wdzięczność w formie materialnej.
Kto nie skorzysta?
Dodatek nie przysługuje wszystkim seniorom. Odrzucone zostaną wnioski osób, które:
- nie były czynne w służbach przed 2011 rokiem,
- nie mają wymaganej liczby lat aktywności,
- nie dostarczą potwierdzonych dokumentów i oświadczeń.
Z tego powodu warto sprawdzić swoje dokumenty i – jeśli zachodzą przesłanki – złożyć wniosek najpóźniej do połowy czerwca, by pieniądze trafiły już z najbliższą wypłatą.
Perspektywa na przyszłość
Rosnące potrzeby osób starszych mogą sprawić, że zakres takich uznaniowych dodatków będzie się rozszerzał. W miarę jak społeczeństwo będzie wymagało coraz bardziej spersonalizowanego wsparcia, rząd może być zmuszony do rozbudowy systemów nagradzania byłych służb i organizacji społecznych.
Już teraz zmiany w prawie z 2025 roku pokazują gotowość do adaptacji, a świadczenie dla byłych ratowników i strażaków może być modelem dla innych grup zasłużonych społecznie.
