Rząd pod przywództwem Donalda Tuska wyraził zamiar zmiany systemu finansowania Kościołów w Polsce poprzez zastąpienie Funduszu Kościelnego innym rozwiązaniem. W odpowiedzi na te plany, sekretarz generalny Konferencji Episkopatu Polski, biskup Artur G. Miziński, wyraził stanowisko.
Premier Tusk ogłosił w środę, że rząd utworzył międzyresortowy zespół do spraw zmiany systemu finansowania Funduszu Kościelnego, obejmujący zasady finansowania świadczeń rentowych i emerytalnych dla osób duchownych. Sekretarz generalny KEP, biskup Artur G. Miziński, wypowiedział się na ten temat w piątek.
W swoim oświadczeniu przesłanym do PAP, sekretarz generalny KEP podkreślił otwartość Kościoła katolickiego na dialog dotyczący planowanej zmiany systemu finansowania, opartego na aspektach prawnych i podatkowych.
Biskup zaznaczył, że już w latach 2012 i 2013 Kościół katolicki wyrażał gotowość do prowadzenia rozmów w tej kwestii. Podkreślił również, że sprawa dotyczy nie tylko Kościoła katolickiego, ale także wszystkich 185 legalnie funkcjonujących związków wyznaniowych w kraju.
Fundusz Kościelny – 70 lat istnienia
Jeśli aktualna sytuacja wymaga ponownego zajęcia się kwestią zmian w regulacjach dotyczących finansowania kościołów oraz innych związków wyznaniowych w Polsce, konieczne jest zachowanie zgodności z postanowieniami konkordatu i zasadą konsensualnej formy regulacji relacji między państwem a kościołami oraz innymi związkami wyznaniowymi, zgodnie z konstytucją – zaznaczył biskup Miziński.
Sekretarz Konferencji Episkopatu Polski (KEP) przypomniał genezę Funduszu Kościelnego, który został ustanowiony jako forma rekompensaty dla Kościołów i innych związków wyznaniowych za utracone nieruchomości ziemskie przejęte przez państwo. Ustawa z 20 marca 1950 roku stanowiła podstawę prawną jego utworzenia.
Od 1990 roku głównym źródłem finansowania Funduszu Kościelnego jest budżet państwa. W początkowym okresie jego istnienia środki były przekazywane na cele takie jak renowacja i utrzymanie obiektów sakralnych, wsparcie materialne dla duchownych czy dotacje na potrzeby administracyjne i osobiste. Obecnie większość funduszy jest przeznaczana na pokrycie składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne dla duchownych.
Donald Tusk ws. pieniędzy na Kościoły
Koalicja Obywatelska obiecywała zlikwidować Fundusz Kościelny, lecz nie spełniła tego zobowiązania w pierwotnym 100-dniowym okresie swojej kadencji. Obecnie, zgodnie z projektem budżetu na przyszły rok, Fundusz Kościelny ma zostać utrzymany na poziomie 257 mln zł. Donald Tusk zasygnalizował, że nowy system finansowania Kościołów miałby zostać wprowadzony w 2025 roku.
Premier, wypowiadając się 27 grudnia, wyraził chęć „ucywilizowania” stosunków między państwem a Kościołem. Jego wizja zakłada skierowanie nowych regulacji w stronę większej odpowiedzialności finansowej wiernych, poprzez dobrowolne odpisy osób zainteresowanych. Podkreślił, że decyzja o tym ma być rezultatem wyboru wiernych, a nie rządu, co ma zapobiec ewentualnym konfrontacjom wobec religii czy kościoła.
