Możliwość pobierania dwóch świadczeń emerytalnych jednocześnie – jednego z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS), a drugiego z Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS) – jest realną szansą na znaczące zwiększenie dochodów na jesieni życia. Wielu seniorów, którzy w swoim życiu zawodowym łączyli pracę poza rolnictwem z prowadzeniem lub pracą w gospodarstwie, nie jest świadomych istnienia tej możliwości. Przepisy w tej materii są precyzyjne i wymagają spełnienia określonych warunków stażowych i wiekowych. Wyjaśniamy, kto w 2025 roku może ubiegać się o podwójną emeryturę, na czym polega alternatywa w postaci „zwiększenia rolnego” do świadczenia z ZUS, a także jakie nowe możliwości, takie jak renta wdowia, otwierają się przed rolnikami.
Dwa systemy, dwie emerytury – kto kwalifikuje się do podwójnego świadczenia?
Podstawą do ubiegania się o dwa niezależne świadczenia jest fakt opłacania składek w dwóch odrębnych systemach ubezpieczeniowych. Kluczowe jest to, że przy ustalaniu prawa do emerytury powszechnej z ZUS, Zakład nie bierze pod uwagę okresu ubezpieczenia rolniczego. To właśnie ta zasada otwiera drogę do otrzymywania dwóch emerytur – każda z instytucji wylicza i wypłaca należne świadczenie niezależnie od drugiej.
Aby uzyskać prawo do pobierania dwóch emerytur jednocześnie, kandydat musi spełniać łącznie następujące warunki:
- Mieć datę urodzenia po 31 grudnia 1948 roku.
- Osiągnąć powszechny wiek emerytalny, który w Polsce wynosi 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn.
- Posiadać okres podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników (KRUS) trwający co najmniej 25 lat.
- Jednocześnie spełniać warunki niezbędne do przyznania emerytury z powszechnego systemu ubezpieczeń (ZUS), czyli posiadać wymagany staż pracy poza rolnictwem.
Spełnienie tych kryteriów pozwala na złożenie dwóch odrębnych wniosków i w konsekwencji na otrzymywanie dwóch przelewów – jednego z ZUS, drugiego z KRUS.
A co, jeśli staż w rolnictwie jest krótszy? „Zwiększenie rolne” do emerytury z ZUS
Nie każdy, kto pracował w gospodarstwie rolnym, może pochwalić się wymaganym, 25-letnim stażem składkowym w KRUS. Dla takich osób, które nie kwalifikują się do pełnej emerytury rolniczej, ustawodawca przewidział inne rozwiązanie. Jest nim tak zwane zwiększenie rolne, czyli specjalny dodatek doliczany do emerytury wypłacanej przez ZUS.
O dodatek rolny mogą ubiegać się osoby, które:
- Mają ustalone prawo do emerytury z ZUS.
- Okres ich składek na ubezpieczenie rolnicze jest krótszy niż wymagane 25 lat.
- Nie nabyły prawa do emerytury rolniczej z KRUS.
- Pracowały na rzecz gospodarstwa rolnego jako domownicy.
Wysokość tego dodatku jest precyzyjnie określona. Oblicza się ją jako 1% emerytury podstawowej KRUS za każdy pełny rok opłacania składek na ubezpieczenie społeczne rolników. Przy obecnej wysokości emerytury podstawowej, wynoszącej 1 691,02 zł, każdy rok pracy w rolnictwie uprawnia do dodatku w wysokości około 17 zł miesięcznie. Choć nie jest to kwota porównywalna z pełnym świadczeniem, stanowi dodatkowy, gwarantowany zastrzyk gotówki.
Procedura krok po kroku: Jak ubiegać się o dodatkowe pieniądze?
Proces ubiegania się o podwójne świadczenie lub dodatek rolny wymaga złożenia odpowiednich wniosków we właściwych instytucjach. Należy pamiętać, że ZUS i KRUS działają niezależnie, dlatego konieczne jest prowadzenie dwóch odrębnych postępowań.
- Wniosek o emeryturę z KRUS: Należy wystąpić do odpowiedniego oddziału KRUS, dołączając dokumenty potwierdzające okresy ubezpieczenia i prowadzenia gospodarstwa. KRUS po rozpatrzeniu wniosku wyda decyzję o przyznaniu (lub odmowie przyznania) emerytury rolniczej.
- Wniosek o emeryturę z ZUS: Niezależnie od postępowania w KRUS, należy złożyć wniosek o emeryturę powszechną w ZUS, dokumentując swój staż pracy i okresy składkowe poza rolnictwem.
- Wniosek o zwiększenie rolne w ZUS: Jeśli nie spełniamy warunku 25 lat w KRUS, możemy złożyć w ZUS wniosek o doliczenie dodatku rolnego. Należy do niego dołączyć zaświadczenie z KRUS, które potwierdza okresy opłacania składek na ubezpieczenie rolnicze.
Uwaga! Prawo do zwiększenia emerytury o część rolną zostanie przyznane dopiero od miesiąca, w którym zostanie złożony kompletny wniosek. Nie ma możliwości uzyskania wyrównania za okresy wcześniejsze, dlatego nie warto zwlekać ze złożeniem dokumentów.
Nowe możliwości w 2025: Renta wdowia dla rolników jako dodatkowe wsparcie
Rok 2025 przynosi kolejną ważną zmianę, która może znacząco poprawić sytuację materialną owdowiałych seniorów w rolnictwie. Od 1 lipca 2025 roku wchodzi w życie renta wdowia. To nowe rozwiązanie pozwoli osobom, które straciły współmałżonka, na pobieranie dwóch świadczeń jednocześnie:
- Własnej emerytury (z ZUS lub KRUS) lub renty z tytułu niezdolności do pracy.
- Oraz renty rodzinnej po zmarłym małżonku.
Istnieje jednak górny limit tego połączonego świadczenia. Jego łączna wysokość nie będzie mogła przekroczyć trzykrotności aktualnej minimalnej emerytury. W 2025 roku limit ten wynosi 5636,73 zł brutto. Jest to niezwykle istotne wsparcie dla osób, które po śmierci partnera często borykają się z drastycznym pogorszeniem sytuacji finansowej.
Komentarz eksperta: Korzyści finansowe i o czym warto pamiętać
Możliwość pobierania dwóch świadczeń emerytalnych to wymierna korzyść finansowa, która może całkowicie odmienić budżet domowy seniora. Warto zobrazować to na konkretnych liczbach. Od 1 marca 2025 roku, po waloryzacji o 5,5%, najniższa emerytura zarówno z ZUS, jak i KRUS wynosi 1 878,91 zł brutto. Osoba uprawniona do obu tych minimalnych świadczeń może więc liczyć na łączny miesięczny dochód w wysokości 3 757,82 zł brutto. To kwota dwukrotnie wyższa niż w przypadku pojedynczej emerytury minimalnej.
Oczywiście, dla osób z dłuższym stażem pracy i wyższymi opłacanymi składkami, kwoty te będą odpowiednio wyższe. Przykładowo, rolnik z 40-letnim stażem w KRUS może liczyć na emeryturę w wysokości około 2 113 zł brutto, co w połączeniu z nawet minimalnym świadczeniem z ZUS daje już ponad 4000 zł brutto miesięcznie.
Kluczem do sukcesu w ubieganiu się o te świadczenia jest jednak skrupulatne gromadzenie dokumentacji. Dotyczy to zarówno dokumentów z ZUS (świadectwa pracy, zaświadczenia o zarobkach), jak i z KRUS (dowody opłacania składek, akty własności ziemi, zaświadczenia o pracy w gospodarstwie w charakterze domownika). Warto pamiętać, że o dodatek rolny nie mogą ubiegać się osoby, które wykonywały jedynie prace dorywcze lub sezonowe. Należy udowodnić stały i bezpośredni związek z prowadzeniem gospodarstwa rolnego. Skomplikowany, ale w tym przypadku korzystny dla ubezpieczonych, dualizm polskiego systemu emerytalnego stwarza szansę, której nie można przegapić.

