Jedna osoba wystarczy, by zdjąć flagę obcego kraju z urzędu. Wyrok już prawomocny

29 maja 2025 roku zapadł wyrok, który może mieć dalekosiężne skutki dla praktyki wieszania flag na budynkach administracji publicznej w Polsce. Sąd Apelacyjny we Wrocławiu, w sprawie o sygnaturze II AKa 445/24, orzekł, że wystarczy sprzeciw jednej osoby wobec wywieszenia innej niż polska flagi, aby jej usunięcie z gmachu administracyjnego było legalne i nie pociągało za sobą żadnych konsekwencji prawnych.

Wyrok ten jest prawomocny, co oznacza, że jego skutki są wiążące i mogą zostać zastosowane w analogicznych przypadkach w całej Polsce.

Treść orzeczenia i jego znaczenie

Sprawa, która zakończyła się orzeczeniem z 29 maja 2025 roku, dotyczyła konkretnego przypadku zdjęcia flagi innego państwa (niepodano którego) z budynku należącego do instytucji publicznej. Osoba, która ją usunęła, tłumaczyła swoje działanie tym, że jako obywatel Rzeczypospolitej Polskiej nie godzi się na eksponowanie obcego symbolu narodowego w miejscu publicznego urzędu.

Sąd Apelacyjny przyznał jej rację. W uzasadnieniu wyroku podkreślono, że:

• flaga państwowa RP ma konstytucyjnie zagwarantowany status symbolu narodowego,
• eksponowanie innych flag na urzędach publicznych musi wynikać z przepisów prawa,
• jeśli nie istnieje powszechna zgoda obywateli na obecność takiego symbolu, jego eksponowanie może być traktowane jako nieuprawnione.

Zgodnie z orzeczeniem, sprzeciw nawet jednej osoby jest wystarczającym argumentem, by uznać obecność innej niż polska flagi za kontrowersyjną i nielegalną – a jej zdjęcie nie podlega karze.

Potencjalne skutki orzeczenia

Prawomocność wyroku oznacza, że może on być powoływany jako precedens przez inne sądy, a także wykorzystywany jako podstawa prawna do działań obywatelskich w sytuacjach, gdy na budynkach publicznych zawieszane są flagi organizacji międzynarodowych, państw obcych czy symboli ideologicznych.

Wyrok ten może mieć konsekwencje w szczególności dla:

• samorządów gminnych i miejskich, które wywieszają flagi Unii Europejskiej, Ukrainy czy innych państw w gestach solidarności,
• urzędów centralnych, które realizują politykę zagraniczną poprzez symboliczne gesty,
• aktywistów i obywateli, którzy mogą czuć się uprawnieni do samodzielnego zdejmowania takich flag – powołując się na wyrok z Wrocławia.

Komentarze ekspertów

Prawnik konstytucjonalista, prof. dr hab. Michał Z., zauważa:

— To orzeczenie tworzy nowy standard interpretacyjny. O ile wcześniej uznawano, że to instytucje państwowe mają prawo do decydowania o symbolice urzędowej, o tyle teraz sąd stwierdził, że wola obywatela, nawet jednostkowa, może mieć charakter nadrzędny, jeśli dotyczy sprzeciwu wobec symboli innych państw.

Z kolei przedstawiciele samorządów lokalnych obawiają się, że wyrok może doprowadzić do chaosu i sporów na tle ideologicznym. W praktyce bowiem każdy przechodzień będzie mógł zakwestionować obecność flagi innej niż biało-czerwona, nawet jeśli została wywieszona zgodnie z lokalnym zarządzeniem lub w kontekście współpracy międzynarodowej.

Reakcje społeczne

Pierwsze komentarze w mediach społecznościowych pokazują, że wyrok został przyjęty z entuzjazmem przez środowiska patriotyczne i konserwatywne, które od lat postulowały większe poszanowanie dla polskich symboli narodowych. W mediach krążą liczne komentarze w stylu:

„Wreszcie Polska wraca do Polaków!”,
„Koniec z ideologicznymi flagami na naszych urzędach!”

Z drugiej strony, środowiska liberalne i proeuropejskie obawiają się, że decyzja sądu może posłużyć do dyskryminowania symboliki UE, Ukrainy czy mniejszości narodowych, które często wywieszają swoje flagi w przestrzeni publicznej na znak obecności lub wsparcia.

Co dalej?

Na razie nie wiadomo, czy do Naczelnego Sądu Administracyjnego trafi skarga kasacyjna lub czy Trybunał Konstytucyjny zostanie wezwany do oceny konstytucyjności przepisów, które sąd apelacyjny uznał za niewystarczające do uzasadnienia obecności obcych flag.

Tymczasem wiele urzędów może zdecydować się na prewencyjne usuwanie wszystkich flag poza polską, aby nie narazić się na ewentualne konflikty lub działania obywateli powołujących się na orzeczenie z 29 maja.