Prokurator Generalny Adam Bodnar skierował do Marszałka Sejmu Szymona Hołowni oficjalny wniosek o uchylenie immunitetu poselskiego Antoniemu Macierewiczowi. To kulminacja wielomiesięcznego śledztwa dotyczącego działalności Podkomisji do Ponownego Zbadania Wypadku Lotniczego, potocznie zwanej Podkomisją Smoleńską. Informację potwierdziła w piątkowym komunikacie Prokuratura Krajowa, wskazując na „uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa” przez byłego szefa MON. Jeśli Sejm przychyli się do wniosku, otworzy to drogę do postawienia politykowi Prawa i Sprawiedliwości zarzutów karnych. Decyzja w tej sprawie może zapaść jeszcze w lipcu, a jej polityczne i prawne konsekwencje będą ogromne. To jeden z najbardziej wyczekiwanych ruchów prokuratury w ramach rozliczania działań poprzedniej władzy, dotykający jednej z najbarwniejszych i najbardziej kontrowersyjnych postaci polskiej polityki ostatnich dekad.
Oficjalny wniosek w Sejmie. Co zarzuca prokuratura?
Podstawą do złożenia wniosku są ustalenia Zespołu Śledczego nr 4 Prokuratury Krajowej. Został on powołany specjalnie w celu zbadania nieprawidłowości, do jakich miało dochodzić w trakcie prac Podkomisji Smoleńskiej. Jak czytamy w oficjalnym komunikacie, zgromadzony materiał dowodowy dał podstawy do uzasadnionego podejrzenia popełnienia przestępstw przez Antoniego Macierewicza w związku z pełnioną przez niego funkcją przewodniczącego podkomisji.
Śledczy podkreślają, że wniosek nie jest oparty na domysłach, lecz na konkretnych dowodach zebranych w toku postępowania. Chociaż prokuratura na tym etapie nie ujawnia szczegółowych zarzutów, wiadomo, że dotyczą one przekroczenia uprawnień i niedopełnienia obowiązków. Kluczowe znaczenie miały materiały przekazane śledczym przez Ministerstwo Obrony Narodowej po audycie przeprowadzonym przez nowy zespół resortowy. To właśnie ten audyt stał się iskrą zapalną dla całego postępowania.
41 zawiadomień i pięć śledztw. Kulisy sprawy Podkomisji Smoleńskiej
Skala sprawy jest imponująca i pokazuje, jak dogłębnie prokuratura analizuje działalność zespołu kierowanego przez Macierewicza. Impulsem do działania było przekazanie przez MON raportu końcowego z audytu prac podkomisji. Wraz z nim do prokuratury trafiło aż 41 zawiadomień o możliwości popełnienia przestępstwa. Taka liczba zgłoszeń wymusiła powołanie dedykowanego zespołu śledczych.
W wyniku analizy tych materiałów, 18 listopada 2024 roku Prokuratura Krajowa wszczęła pięć odrębnych śledztw, które obejmują łącznie 21 czynów zabronionych. Postępowania te dotyczą szerokiego spektrum potencjalnych nieprawidłowości, od kwestii finansowych i gospodarowania mieniem publicznym, po niszczenie lub ukrywanie dowodów. Wniosek o uchylenie immunitetu jest naturalną konsekwencją ustaleń poczynionych w ramach tych postępowań i dotyczy osobistej odpowiedzialności przewodniczącego podkomisji.
Co dalej z immunitetem Macierewicza? Decyzja w rękach posłów
Wniosek Prokuratora Generalnego trafił już na biurko Marszałka Sejmu Szymona Hołowni. Teraz uruchomiona zostanie formalna procedura parlamentarna. Zgodnie z regulaminem Sejmu, wniosek zostanie skierowany do Komisji Regulaminowej, Spraw Poselskich i Immunitetowych. Komisja, po zapoznaniu się z materiałami i wysłuchaniu zarówno przedstawiciela prokuratury, jak i samego Antoniego Macierewicza, wyda rekomendację dla całej izby.
Ostateczną decyzję o uchyleniu immunitetu podejmuje Sejm w głosowaniu bezwzględną większością głosów. Głosowanie może odbyć się jeszcze podczas lipcowego posiedzenia, co sugeruje, że koalicja rządząca będzie chciała procedować sprawę bez zbędnej zwłoki. Uchylenie immunitetu nie oznacza automatycznego skazania, ale pozwala prokuraturze na formalne postawienie zarzutów i prowadzenie postępowania karnego przeciwko posłowi na zasadach ogólnych.
Koniec ery nietykalności? Polityczne konsekwencje dla PiS
Sprawa immunitetu Antoniego Macierewicza ma wymiar nie tylko prawny, ale również głęboko polityczny. Przez lata Podkomisja Smoleńska była jednym z kluczowych narzędzi polityki historycznej i bieżącej Prawa i Sprawiedliwości. Jej ustalenia, podważające oficjalny raport tzw. komisji Millera, stały się fundamentem dla części elektoratu PiS.
Postawienie zarzutów jej przewodniczącemu będzie potężnym ciosem w tę narrację i wizerunek całej formacji. Dla obecnej większości rządowej jest to z kolei realizacja jednej z najważniejszych obietnic wyborczych – rozliczenia rządów Zjednoczonej Prawicy. Oczekuje się, że o godzinie 15:00 rzeczniczka Prokuratora Generalnego, prok. Anna Adamiak, przedstawi na specjalnym briefingu więcej szczegółów dotyczących wniosku. Będzie to kolejny rozdział w jednej z najgłośniejszych spraw polityczno-prawnych ostatnich lat w Polsce.
