Od lutego 2022 roku w Polsce obowiązuje zerowa stawka VAT na żywność, a ten stan ma utrzymać się do końca nadchodzącego miesiąca. Dzięki temu obniżeniu podatku, konsumenci cieszą się niższymi cenami warzyw, owoców, produktów mleczarskich, jaj, mięsa, ryb, pieczywa oraz przetworów zbożowych. Niemniej jednak, w projekcie budżetu na kolejny rok brak jest zapisów dotyczących środków przeznaczonych na kontynuację tej ulgi podatkowej.
W związku z brakiem informacji o przedłużeniu zerowej stawki VAT na żywność w przyszłorocznym budżecie, pojawia się pytanie, czy ceny artykułów spożywczych mogą wzrosnąć już od stycznia. Odpowiedź na to pytanie jest obecnie niepewna, gdyż wiele zależy od decyzji rządu oraz ewentualnych zmian w polityce podatkowej.
Decyzja dotycząca utrzymania lub zmiany obecnej stawki VAT na żywność będzie miała istotne konsekwencje zarówno dla konsumentów, jak i producentów. Wprowadzenie zerowego VAT-u miało na celu złagodzenie skutków inflacji oraz poprawę sytuacji finansowej obywateli. Warto monitorować rozwój sytuacji oraz reakcje rynkowe, aby zrozumieć, jakie będą dalsze implikacje tej decyzji dla gospodarki kraju.
Zerowy VAT na żywność obowiązuje przez cały 2023 rok
Przed wprowadzeniem decyzji rządu o obniżeniu stawki VAT na żywność do poziomu zerowego, podatek ten wynosił 5 procent. Motywacją do podjęcia tego kroku było częściowe zabezpieczenie finansów obywateli przed skutkami inflacji oraz kryzysem spowodowanym wydarzeniami na Ukrainie.
Obejmując „zerową” stawką VAT na żywność w 2022 roku, rząd zdołał zachować w portfelach obywateli ponad 8,5 miliarda złotych. W pierwszym półroczu 2023 roku ta kwota utrzymała się na poziomie około 6 miliardów złotych. Minister finansów, Magdalena Rzeczkowska, prognozuje, że w drugiej połowie 2023 roku oszczędności te mogą sięgnąć kolejnych 5 miliardów złotych.
Jednakże, w projekcie budżetu państwa na kolejny rok nie ma jeszcze informacji o przedłużeniu zerowej stawki VAT. Mimo to, nie można jeszcze jednoznacznie stwierdzić, czy taki scenariusz jest pewny. Aktualnie nie mamy pewności co do tego, kto będzie formował nowy rząd. W wywiadzie poseł partii Polska 2050, Ryszard Petru, przekazał, że opozycja nie wyklucza możliwości przedłużenia zerowej stawki VAT na żywność. Tym samym, kwestia ta może być przedmiotem dyskusji w kontekście przyszłych decyzji politycznych i gospodarczych.
Zniesienie zerowego VAT-u. Tak mogą wzrosnąć ceny
Jeśli nie dojdzie do kontynuacji Tarczy Antyinflacyjnej na produkty spożywcze, prognozowane jest, że ceny żywności i napojów bezalkoholowych wzrosną o około 4 punkty procentowe od stycznia. Należy do tego dodać ogólną inflację, co przekłada się na średni wzrost cen w tym sektorze o 8,3% w porównaniu do stycznia 2023 roku.
Według doniesień portalu legaartis.pl, najbardziej dotkliwe podwyżki mogą dotknąć ceny warzyw (z prognozowanym wzrostem o 13,8%), pieczywa (o 11,0%) oraz napojów bezalkoholowych (o 10,2%). Niemniej jednak istnieje druga strona medalu, ponieważ spodziewane jest, że ceny olejów i tłuszczów spadną, nawet o ponad 10%.
Warto zauważyć, że utrzymanie Tarczy Antyinflacyjnej ma kluczowe znaczenie dla stabilizacji cen na rynku spożywczym. Bez tego zabezpieczenia, konsumentów mogą dotknąć znaczne obciążenia finansowe, zwłaszcza w przypadku produktów podstawowych, takich jak warzywa czy pieczywo. Sytuacja ta podkreśla potrzebę monitorowania i skutecznej kontroli inflacji, aby zabezpieczyć ekonomiczną stabilność społeczeństwa.
Ceny żywności 2024. W ujęciu kwartalnym nie będzie najgorzej
Według analiz ekonomicznych przeprowadzonych przez specjalistę z banku Credit Agricole, który specjalizuje się w sektorze rolno-spożywczym, prognozuje się, że wzrost cen żywności w pierwszym kwartale 2024 roku będzie niższy niż samym styczniu tego roku. Oczekuje się, że koszyk spożywczy podrożeje o 6,7%, co stanowi o 1,6 punktu procentowego mniej niż odnotowano w styczniu.
Dodatkowo, ekspert podkreśla, że istnieje kilka czynników wpływających na tę prognozę. Wzrost cen w styczniu jest prognozowany jako szczególnie intensywny, a tendencja ta ma wyhamować w kolejnych miesiącach pierwszego kwartału. Niższy wzrost cen może wynikać z poprawy warunków pogodowych wpływających na produkcję rolno-spożywczą lub zmiany na rynkach międzynarodowych.
Analiza ta dostarcza cennych informacji dla konsumentów i inwestorów, umożliwiając lepsze zrozumienie prognoz dotyczących cen żywności na najbliższe miesiące. Wskazuje również na znaczenie monitorowania czynników zewnętrznych, takich jak zmiany klimatyczne czy sytuacja na rynkach międzynarodowych, dla stabilności cen żywnościowych.
