Program 800+, będący kontynuacją wcześniejszego 500+, od lat stanowi istotne wsparcie dla polskich rodzin. Jednak w ostatnim czasie rząd wprowadził szereg zmian, które znacząco wpływają na dostępność tego świadczenia. Kto zatem stracił prawo do 800+, a kto musi spełnić nowe wymagania, aby je otrzymać?
Nowe kryteria dla dzieci z Ukrainy
Od września 2024 roku wprowadzono istotne zmiany dotyczące dzieci uchodźców z Ukrainy. Aby kwalifikować się do świadczenia 800+, dzieci te muszą uczęszczać do polskich szkół lub uczestniczyć w rocznym przygotowaniu przedszkolnym. Dzieci kończące naukę w ukraińskim systemie edukacyjnym w trybie zdalnym nie spełniają tego warunku, co automatycznie wyklucza je z programu. W efekcie około 20 tysięcy dzieci z Ukrainy straciło prawo do tego wsparcia.
Ograniczenia dla polskich beneficjentów
Zmiany dotknęły również polskich rodzin. Nowe przepisy przewidują, że świadczenie 800+ nie przysługuje w sytuacjach, gdy:
- Dziecko ukończyło 18 lat.
- Jest umieszczone w placówce opiekuńczo-wychowawczej lub areszcie.
- Rodzina zamieszkuje poza granicami Polski.
- Rodzice otrzymują podobne wsparcie w innym kraju.
- Niepełnoletnie dziecko samo zostaje rodzicem i pobiera na nie świadczenie wychowawcze.
Wprowadzenie tych kryteriów ma na celu lepsze dopasowanie wsparcia do sytuacji rodzin oraz zachęcenie beneficjentów do aktywności zawodowej.
Planowane zmiany w przyznawaniu 800+
W przestrzeni publicznej pojawiają się kolejne propozycje dotyczące zmian w systemie wypłat. Kandydat Koalicji Obywatelskiej na prezydenta, Rafał Trzaskowski, zaproponował uzależnienie świadczenia od aktywności zawodowej rodziców. Pomysł ten poparł premier Donald Tusk, sugerując, że konieczna jest dyskusja na temat zmian w programie. Dodatkowo, Klub PiS w Sejmie złożył projekt ustawy zakładający, że 800+ będzie przyznawane wyłącznie osobom, które dokumentują stały pobyt i zatrudnienie w Polsce.
Procedura składania wniosków i terminy
Aby zachować prawo do świadczenia, rodziny muszą pamiętać o terminowym składaniu wniosków. Nowy okres świadczeniowy rozpoczyna się 1 czerwca 2025 roku i potrwa do 31 maja 2026 roku. Wnioski można składać wyłącznie elektronicznie, przez:
- Platformę PUE ZUS.
- Portal Emp@tia.
- Bankowość elektroniczną.
Harmonogram składania wniosków i realizacji wypłat wygląda następująco:
- Wnioski złożone do 30 kwietnia – pierwsza wypłata do końca czerwca, bez przerw w otrzymywaniu świadczenia.
- Wnioski złożone w maju – wypłata za czerwiec i lipiec do końca lipca.
- Wnioski złożone w czerwcu – wypłata za czerwiec, lipiec i sierpień do końca sierpnia.
- Wnioski złożone po 30 czerwca – świadczenie przyznawane dopiero od miesiąca złożenia wniosku, bez wyrównania za poprzednie miesiące.
Terminowe złożenie wniosku ma kluczowe znaczenie, aby uniknąć przerw w wypłatach.
Zaostrzone kontrole beneficjentów
Nowością w tegorocznej edycji programu są bardziej rygorystyczne kontrole osób pobierających świadczenie. ZUS będzie weryfikował uprawnienia przy pomocy Systemu Informacji Oświatowej, baz Ministerstwa Edukacji i Nauki oraz rejestru PESEL. Szczególną uwagę poświęcono:
- Obowiązkowi szkolnemu – rodzice muszą udowodnić, że dziecko faktycznie uczęszcza do szkoły.
- Statusowi pobytowemu obcokrajowców – w przypadku obywateli Ukrainy konieczne będzie potwierdzenie legalnego pobytu oraz uczęszczania dziecka do polskiej placówki edukacyjnej.
- Podwójnemu pobieraniu świadczenia – system kontroli ma eliminować przypadki, gdy świadczenie jest pobierane równocześnie w Polsce i w innym kraju.
