Nadchodzi podatek katastralny! Premier zapowiedział prace nad podatek od mieszkań na wynajem

Podatek katastralny może nie być nazywany podatkiem katastralnym, ale co z tego, skoro spełni wszystkie funkcje i cele podatku katastralnego? Premier Morawiecki zapowiedział dziś, że możemy się go spodziewać jeszcze w 2023 roku. 

Czym jest podatek katastralny?

Wśród różnych danin dla właścicieli nieruchomości duże znaczenie może mieć podatek katastralny. Co to jest? To podatek pobierany od wartości katastralnej nieruchomości. Jego ostateczna wysokość jest uzależniona od wartości domu czy mieszkania. Wartość katastralną szacuje się okresowo w procesie powszechnej taksacji. Im cenniejsza nieruchomość, tym więcej podatku przyjdzie Ci zapłacić.

Definicja podatku katastralnego wskazuje, że najczęściej jest on określany ad valorem, co w tłumaczeniu z języka łacińskiego oznacza „od wartości”. 

W jaki sposób oblicza się podatek katastralny?

Podatek katastralny trzeba szacować okresowo, ponieważ jego wartość nie jest stała. Proces ten nazywa się powszechną taksacją nieruchomości i zwykle to rzeczoznawca majątkowy dokonuje wyceny obiektu. Taka osoba najczęściej jest zatrudniona przez gminę, na której terenie leży posiadłość. Samą wartość natomiast ustala się na podstawie tzw. tabel taksacyjnych. W obliczeniach należy uwzględnić m.in.:

• położenie nieruchomości,
• prestiż lokalizacji,
• rozkład i metraż pomieszczeń,
• rodzaj budynku (dom jednorodzinny, mieszkanie w kamienicy, bliźniak, wieżowiec),
• położenie względem innych nieruchomości,
• odległość od najważniejszych obiektów, takich jak sklepy, szkoły czy szpitale,
• wiek budynku,
• materiały wykorzystane do budowy (cegły, pustaki, drewno),
• nowoczesność.

W różnych państwach regulacje są nieco inne, jednak ogólna zasada jest taka, że wyższą należnośćpłacą osoby, które posiadają dużą nieruchomość w miejscu, gdzie działki są drogie, np. blisko centrum lub w prestiżowej dzielnicy.

Podatek katastralny a podatek od nieruchomości

Główną różnicą, jaka występuje pomiędzy podatkiem katastralnym a podatkiem od nieruchomości, jest baza, od której jest naliczana danina dla fiskusa. Przy podatku katastralnym liczy się wartość nieruchomości, z kolei przy podatku od nieruchomości istotne znaczenie mają maksymalne stawki zawarte w przepisach ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, które są uzależnione od powierzchni nieruchomości.

Podatki od nieruchomości zostały zwiększone w 2022 roku. Podniesiono maksymalne stawki podatków i opłat i kształtują się one następująco:

• 0,89 zł za 1 m2 – dla budynków mieszkalnych,
• 25,74 zł za 1 m2 – dla budynków związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz dla obiektów mieszkalnych lub ich części zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej,
• 12,04 zł za 1 m2 – dla budynków zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie obrotu wykwalifikowanym materiałem siewnym,
• 5,25 zł za 1 m2 – dla budynków związanych z udzielaniem świadczeń zdrowotnych w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej, zajętych przez podmioty udzielające tych świadczeń,
• 8,68 zł za 1 m2 – dla budynków pozostałych, w tym zajętych na prowadzenie odpłatnej, statutowej działalności pożytku publicznego przez organizacje pożytku publicznego. 

Podatek katastralny w Europie i na świecie – jak to wygląda?

O ile podatek katastralny w Polsce nie występuje, o tyle inaczej jest w wielu krajach Unii Europejskiej i na świecie. Zamiast daniny od nieruchomości np. w Stanach Zjednoczonych jest pobierany właśnie podatek katastralny. Największe obciążenie ponoszą właściciele najdroższych domów, położonych w najbardziej prestiżowych lokalizacjach.

Na przykład podatek katastralny obowiązuje w Wielkiej Brytanii. Nie płacą go, pomimo posiadania na własność nieruchomości, osoby z niepełnosprawnościami, samotne czy studenci. W Niemczech, Irlandii czy Na Łotwie i Litwie również obowiązuje podatek katastralny. Płacą go głównie właściciele nieruchomości – gruntowych i budowlanych. Nakładany jest on na Łotwie również na rolników.

W każdym z krajów, w jakich pobierany jest od właścicieli nieruchomości podatek katastralny, może obowiązywać inna jego stawka, zwykle od 0,5 do 2 proc. Wyjątkiem od reguły są Francja czy Belgia, gdzie danina ta nie jest pobierana od wartości lokalu czy działki, ale od wysokości dochodu, którą dana nieruchomość mogłaby generować dla swojego właściciela w ciągu roku. 

Na Litwie stawka podatku katastralnego wynosi 1,5 proc. dla nieruchomości gruntowych oraz od 0,3 do 1 proc. dla obiektów budowlanych.