Start misji Ax-4, w ramach której Sławosz Uznański-Wiśniewski miał polecieć na Międzynarodową Stację Kosmiczną, został ponownie przesunięty. NASA przekazała, że potrzebuje dodatkowego czasu na ocenę stabilności systemów ISS po awarii w rosyjskim module. To kolejny zwrot w sprawie, która miała być historycznym momentem dla polskiej astronautyki.
Uznański-Wiśniewski w gotowości, ale misja wstrzymana
Początkowo zakładano, że lot odbędzie się 29 maja, jednak od tamtej pory termin był już kilkukrotnie zmieniany. Powody były różne: od niekorzystnych warunków atmosferycznych, przez problemy techniczne z rakietą Falcon 9, aż po ostatnią, poważną awarię po stronie stacji kosmicznej.
Jak poinformowała NASA, w module Zwiezda, należącym do rosyjskiego segmentu ISS, doszło do wycieku powietrza, który wywołał spadek ciśnienia. Choć uszkodzenie zostało już naprawione, amerykańska agencja nie zdecydowała się jeszcze na wyznaczenie nowego terminu lotu. W oficjalnym komunikacie zaznaczono, że „wszystkie systemy muszą działać w pełnej synchronizacji”, zanim stacja przyjmie nowych członków załogi.
W tle napięcia geopolityczne i niepewność wokół SpaceX
Na sytuację wpływ mają nie tylko aspekty techniczne. Pojawiły się również kontrowersje polityczne, związane z Elonem Muskiem, którego firma SpaceX odpowiada za kapsułę Crew Dragon. To właśnie ten pojazd ma wynieść czwórkę astronautów na orbitę.
Musk w ostatnich tygodniach publicznie deklarował możliwość ograniczenia współpracy z NASA, co wiązano z jego napiętymi relacjami z byłym prezydentem USA, Donaldem Trumpem. Choć trudno mówić o bezpośrednim zagrożeniu dla misji Ax-4, tego typu sygnały nie pozostają bez wpływu na atmosferę wokół całego przedsięwzięcia.
Warto przypomnieć, że w załodze Ax-4 znajdują się:
Peggy Whitson – była astronautka NASA, dowódczyni misji
Shubhanshu Shukli – pilot z Indii
Tibor Kapu – astronauta z Węgier
Sławosz Uznański-Wiśniewski – reprezentant Polski, przygotowywany do historycznego lotu na ISS
Polska misja o symbolicznym znaczeniu
Dla Polski udział w misji Ax-4 to moment przełomowy. Uznański-Wiśniewski byłby pierwszym Polakiem, który znalazłby się na pokładzie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Choć wcześniej w przestrzeni kosmicznej przebywał Mirosław Hermaszewski (1978), misja Ax-4 symbolizuje nowy etap polskiej obecności w programach kosmicznych o zasięgu międzynarodowym.
Uznański-Wiśniewski, fizyk i inżynier związany z Europejską Agencją Kosmiczną (ESA), został wybrany spośród ponad 22 tysięcy kandydatów i przeszedł zaawansowane szkolenia w ramach przygotowań do lotu. Od miesięcy znajduje się w stanie gotowości operacyjnej, czekając na zielone światło od partnerów NASA i SpaceX.
Co dalej? NASA milczy, obserwatorzy czekają
Według ostatnich informacji, NASA nie wyznaczyła jeszcze nowej daty startu misji Ax-4. Komunikaty mówią jedynie o „najbliższych dniach”, w których ma zostać podjęta decyzja w oparciu o bieżącą ocenę stanu technicznego ISS. Kluczowe znaczenie mają wyniki inspekcji rosyjskiego segmentu, którego stabilność po naprawach wciąż jest przedmiotem analizy.
Eksperci przypominają, że Międzynarodowa Stacja Kosmiczna to złożony system współpracy wielu agencji, w tym NASA, ESA, Roskosmosu i JAXA. Każde poważniejsze zakłócenie wymaga wielostronnej koordynacji i może prowadzić do znacznych opóźnień w harmonogramie.
Komentarz eksperta: stabilność ważniejsza niż termin
Zdaniem analityków branży kosmicznej, decyzja NASA o wstrzymaniu misji – choć rozczarowująca z punktu widzenia obserwatorów – świadczy o priorytetowym traktowaniu bezpieczeństwa załogi. Każda misja załogowa niesie ryzyko, które agencje starają się minimalizować, nawet kosztem opóźnień.
Polska społeczność naukowa oraz media z uwagą śledzą rozwój sytuacji, licząc, że Uznański-Wiśniewski wkrótce rozpocznie swoją misję. Tymczasem pozostaje czekać na oficjalne ogłoszenie daty przez NASA oraz na dalsze postępy w analizie stanu ISS.
Perspektywa: szansa dla Polski, ale pod znakiem zapytania
Choć obecna sytuacja nie zagraża bezpośrednio udziałowi Polaka w misji, pokazuje, jak zależna od wielu czynników jest współczesna astronautyka. Od stanu technicznego stacji, przez stabilność relacji międzynarodowych, aż po wewnętrzne napięcia w firmach realizujących projekty kosmiczne — każdy z tych elementów może wpłynąć na powodzenie misji.
Dla Polski to test nie tylko technologiczny, ale i instytucjonalny — pokazujący, czy nasz kraj potrafi skutecznie funkcjonować w strukturach ESA, wspierać swoich astronautów i uczestniczyć w wielostronnych projektach naukowych.
W obliczu dynamicznej sytuacji jedno jest pewne: misja Ax-4 pozostaje najważniejszym wydarzeniem w historii polskiego udziału w lotach załogowych, niezależnie od dokładnej daty startu.
