Po śmierci bliskiej osoby, wielu Polaków nie zdaje sobie sprawy z prostych kroków, które należy podjąć, aby odzyskać jej oszczędności. Niezachowanie odpowiednich procedur może prowadzić do utraty środków finansowych.
Natychmiastowe powiadomienie banku
Pierwszym krokiem po śmierci bliskiego jest niezwłoczne poinformowanie banku o zaistniałej sytuacji. W tym celu należy dostarczyć akt zgonu do najbliższej placówki bankowej. Co istotne, dokument ten może złożyć dowolna osoba, niekoniecznie spokrewniona ze zmarłym. Dopiero po otrzymaniu takiej informacji bank rozpoczyna procedury związane z zamknięciem konta i wypłatą środków dla uprawnionych osób.
Centralna Informacja o Rachunkach (CIOR)
Aby zlokalizować wszystkie rachunki bankowe zmarłego, warto skorzystać z usługi Centralnej Informacji o Rachunkach (CIOR). Jest to ogólnopolska baza danych prowadzona przez Krajową Izbę Rozliczeniową, umożliwiająca szybkie uzyskanie informacji o wszystkich kontach zmarłego w różnych bankach i SKOK-ach. Aby skorzystać z tej usługi, należy udać się do dowolnego banku lub SKOK-u z kompletem wymaganych dokumentów, w tym odpisem prawomocnego postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku lub aktualnym aktem poświadczenia dziedziczenia, oraz aktem zgonu. Pracownik instytucji finansowej przekaże wniosek do CIOR, a po kilku dniach otrzymamy zbiorczą informację o rachunkach zmarłego.
Procedura wypłaty środków z konta zmarłego
Po uzyskaniu informacji o rachunkach, należy złożyć w bankach, w których znajdowały się konta zmarłego, odpowiednie dokumenty potwierdzające nasze prawo do dziedziczenia środków. Wymagane dokumenty to m.in.:
- Oryginał lub kopia odpisu prawomocnego postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku lub aktu poświadczenia dziedziczenia.
- Akt zgonu zmarłego.
- Dokument tożsamości spadkobiercy.
Po złożeniu kompletu dokumentów, bank dokona wypłaty środków zgodnie z obowiązującymi procedurami.
Środki z polisy na życie
Jeśli zmarły posiadał ubezpieczenie na życie, wypłata świadczenia odbywa się na rzecz wskazanych w polisie uposażonych, bez konieczności przeprowadzania postępowania spadkowego. Ważne jest, aby sprawdzić, czy w umowie ubezpieczenia zostały wskazane osoby uposażone, ponieważ w przeciwnym razie świadczenie może być traktowane jako część spadku i podlegać podziałowi zgodnie z prawem spadkowym. Środki z polisy na życie nie są obciążone podatkiem od spadków i darowizn, co stanowi istotną korzyść dla uposażonych.
Unikanie błędów przy odzyskiwaniu środków
Aby uniknąć komplikacji i zapewnić prawidłowe odzyskanie oszczędności po zmarłym, należy:
- Dokładnie sprawdzić dokumentację zmarłego pod kątem posiadanych polis ubezpieczeniowych oraz rachunków bankowych.
- Skorzystać z usług CIOR, aby zlokalizować wszystkie rachunki zmarłego.
- Złożyć wnioski o wydanie zbiorczej informacji o rachunkach w wybranym banku lub SKOK-u.
- Poinformować wszystkie instytucje finansowe o śmierci klienta, dostarczając wymagane dokumenty.
- Zachować ostrożność przy wypłacie środków, aby nie narazić się na konsekwencje prawne związane z nieuprawnionym dysponowaniem majątkiem zmarłego.
Prawidłowe i terminowe podjęcie tych kroków pozwoli na sprawne odzyskanie oszczędności po zmarłym i uniknięcie potencjalnych problemów prawnych.
