20 grudnia 2024 roku wchodzi w życie unijne embargo na import gazu płynnego LPG z Rosji. Decyzja ta, będąca częścią pakietu sankcji wymierzonych w rosyjską gospodarkę, ma kluczowe znaczenie dla Polski, gdzie LPG jest powszechnie stosowany jako paliwo samochodowe. Jak wpłynie to na ceny i dostępność tego surowca w kraju? Przyjrzyjmy się bliżej zmianom, które czekają polski rynek.
Udział Rosji na polskim rynku LPG i alternatywne źródła dostaw
Jeszcze w 2023 roku niemal połowa LPG używanego w Polsce pochodziła z Rosji. Do listopada 2024 roku ten udział zmalał do około 25%, co pokazuje, że proces dywersyfikacji źródeł dostaw nabrał tempa. Polska zaczęła intensywnie importować gaz z takich krajów jak Norwegia, Szwecja, Niemcy, Wielka Brytania oraz Stany Zjednoczone.
Eksperci przewidują, że w 2025 roku kluczowym wyzwaniem będzie logistyka transportu. Obecnie 53% LPG dociera do Polski koleją, 35% przypływa drogą morską, a pozostałe 11% przewożone jest autocysternami. Rozbudowa infrastruktury, w tym terminali morskich i kolejowych, stała się priorytetem, aby zapewnić płynność dostaw.
Wpływ embarga na ceny LPG
Średnia cena litra LPG w Polsce wynosi obecnie około 3,15 zł, z możliwością wzrostu do 3,30–3,40 zł w grudniu 2024 roku. W szczytowym okresie, w marcu 2022 roku, ceny autogazu sięgały nawet 3,80 zł za litr. Mimo to analitycy uspokajają, że takie poziomy cen raczej się nie powtórzą, choć dalsze podwyżki są możliwe.
Dyrektor Polskiej Organizacji Gazu Płynnego (POGP), Bartosz Kwiatkowski, zwraca uwagę, że koszty autogazu wciąż będą o około 45% niższe niż benzyny, co czyni go nadal atrakcyjną opcją dla kierowców.
Czy zabraknie gazu na stacjach?
Mimo ograniczenia dostępu do rosyjskiego LPG, nie ma zagrożenia dla dostępności tego surowca. Polscy importerzy zainwestowali w rozbudowę magazynów i optymalizację transportu. Jak podaje serwis e-Petrol, krajowe firmy zabezpieczyły dostawy na kolejne miesiące. Dodatkowo, Orlen planuje zwiększenie produkcji LPG w Polsce, co stanowi dodatkowe zabezpieczenie.
Dalsze wyzwania dla rynku LPG w Polsce
Wprowadzenie embarga na rosyjski gaz płynny wpisuje się w szerszy proces uniezależniania się Polski od surowców energetycznych z Rosji. Zmiany te wiążą się jednak z wyższymi kosztami, głównie ze względu na droższy transport. Eksperci podkreślają konieczność ścisłej kontroli importu, aby uniknąć obchodzenia sankcji.
Polska inwestuje również w technologie mające na celu poprawę efektywności energetycznej i zmniejszenie zapotrzebowania na paliwa kopalne. Według prognoz, w kolejnych latach na europejskim rynku LPG większy udział mogą zyskać dostawy z Algierii oraz regionu Zatoki Perskiej.
Chociaż embargo na LPG z Rosji może wywołać krótkoterminowe trudności, Polska wykonała istotne kroki w celu zapewnienia stabilności rynku. Dywersyfikacja dostaw, rozwój infrastruktury oraz zwiększenie krajowej produkcji LPG to kluczowe elementy przygotowań, które pozwolą utrzymać konkurencyjność tego paliwa.
