Prezydent Karol Nawrocki planuje gruntowną przebudowę Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, co może fundamentalnie zmienić ustrój państwa i znacząco wzmocnić pozycję głowy państwa. Według nieoficjalnych ustaleń reportera RMF FM Jakuba Rybskiego, już na przełomie września i października prezydent powoła specjalną radę, której zadaniem będzie przygotowanie projektu nowej ustawy zasadniczej. Na jej czele stanie Dariusz Dudek, nowo powołany doradca prezydenta. Inicjatywa ta, zapowiedziana przez Nawrockiego już w trakcie zaprzysiężenia, ma być odpowiedzią na niemal 30 lat obowiązywania obecnej Konstytucji, która, zdaniem prezydenta, nie odpowiada już na wyzwania współczesnej sytuacji społecznej i geopolitycznej. Zaproponowane zmiany mają objąć niemal każdy rozdział ustawy zasadniczej, a ich celem jest stworzenie dokumentu gotowego do roku 2030.
Rewolucja w Państwie: Zmiana Ustrojowa na Celowniku Prezydenta
Kluczową zmianą, którą prezydent Karol Nawrocki chce wprowadzić do Konstytucji, jest transformacja obecnego ustroju parlamentarno-gabinetowego na system „półprezydencki” lub zbliżony do kanclerskiego. Ta fundamentalna modyfikacja oznacza, że kompetencje prezydenta zostałyby znacznie zwiększone, co mogłoby przesunąć ośrodek władzy wykonawczej. W praktyce oznaczałoby to, że głowa państwa zyskałaby większy wpływ na politykę rządu, obsadę stanowisk czy kierunek działań państwa, przekraczając obecne, głównie reprezentacyjne i kontrolne funkcje. Dla obywateli mogłoby to oznaczać bardziej scentralizowany model zarządzania, z wyraźniejszą rolą prezydenta w codziennym funkcjonowaniu państwa i podejmowaniu kluczowych decyzji. Taki ruch jest postrzegany jako odpowiedź na liczne spory kompetencyjne, które miały miejsce w ostatnich latach.
Wymiar Sprawiedliwości pod Lupą: Nowe Zasady dla Sędziów i KRS
Istotne zmiany mają dotknąć również wymiaru sprawiedliwości, co jest szczególnie ważne w kontekście ostatnich sporów o niezależność sądów. Prezydent Nawrocki dąży do doprecyzowania artykułu Konstytucji dotyczącego Krajowej Rady Sądownictwa (KRS). Modyfikacje miałyby objąć zakres działania KRS, tryb jej pracy oraz, co kluczowe, sposób wyboru jej członków. Celem jest zapewnienie większej transparentności i uregulowanie procesów, które w przeszłości budziły wiele kontrowersji. Ponadto, środowisko prezydenta chce wprowadzić do Konstytucji zapis, który jasno stwierdza, że sędziowie nie mogą wykonywać żadnej aktywności politycznej. Ten zapis miałby na celu wzmocnienie apolityczności sędziów i zwiększenie zaufania publicznego do niezawisłości sądów, eliminując potencjalne konflikty interesów i podejrzenia o stronniczość polityczną.
Ochrona Granic, Samorządy, Waluta: Dodatkowe Zabezpieczenia w Ustawie Zasadniczej
Poza kluczowymi zmianami w ustroju i wymiarze sprawiedliwości, nowa Konstytucja ma także umocnić inne strategiczne obszary. Do ustawy zasadniczej miałyby trafić konkretne zapisy dotyczące ochrony granic państwowych, co w obecnej sytuacji geopolitycznej jest kwestią priorytetową dla bezpieczeństwa narodowego. Kolejnym ważnym punktem jest umocnienie roli samorządów. Wprowadzenie tych zapisów do Konstytucji miałoby na celu zagwarantowanie większej autonomii i stabilności finansowej jednostek samorządu terytorialnego, co bezpośrednio przełożyłoby się na jakość życia mieszkańców. Wreszcie, prezydent Nawrocki planuje konstytucyjne zabezpieczenie polskiej waluty. Taki zapis miałby zapewnić stabilność monetarną i ochronę siły nabywczej złotego, co jest kluczowe dla gospodarki i portfeli Polaków, szczególnie w obliczu inflacji i niepewności rynkowej.
Kalendarium i Polityczny Kontekst: Kiedy Spodziewać się Zmian?
Inicjatywa prezydenta Karola Nawrockiego nie jest odosobniona i ma znaleźć szerokie poparcie polityczne. Propozycje zmian w Konstytucji zostaną przedstawione publicznie podczas jesiennej konwencji Prawa i Sprawiedliwości, co podkreśla polityczne znaczenie projektu. Za kwestie konstytucyjne w ramach partii mają odpowiadać prominentni politycy: Przemysław Czarnek i Bartłomiej Wróblewski. Prezydent Nawrocki, uzasadniając potrzebę zmian, podkreślał w trakcie zaprzysiężenia, że choć szanuje Konstytucję z 1997 roku i jest jej strażnikiem, to po blisko 30 latach jej obowiązywania Polska znajduje się w nowej sytuacji społecznej i geopolitycznej. Mówił o „tak wielu sporach kompetencyjnych” i „regularnym łamaniu polskiej konstytucji” jako motywach do stworzenia nowej ustawy zasadniczej, która ma być gotowa – jak wierzy prezydent – w roku 2030.
Rozpoczęcie prac nad nową Konstytucją to jeden z najbardziej ambitnych projektów legislacyjnych ostatnich lat. Powołanie specjalnej rady i zaangażowanie kluczowych postaci politycznych sygnalizuje, że prezydent Nawrocki traktuje tę kwestię priorytetowo. Potencjalne zmiany w ustroju, wymiarze sprawiedliwości oraz w kwestiach ochrony granic, samorządów i waluty, mogą mieć dalekosiężne konsekwencje dla każdego obywatela i kształtu polskiej demokracji. Proces ten będzie wymagał szerokiej debaty publicznej i politycznej, a jego ostateczny kształt i harmonogram pozostają przedmiotem dalszych negocjacji i prac.
