Podatek od pustych mieszkań – czy właściciele zapłacą za brak lokatorów?

W 2025 roku właściciele nieruchomości mogą zmierzyć się z nowym podatkiem od pustych mieszkań. Ministerstwo Finansów i samorządy szukają sposobów na walkę ze spekulacją na rynku mieszkaniowym i rosnącymi cenami najmu. Czy rzeczywiście pojawi się dodatkowe obciążenie dla właścicieli mieszkań? Jakie mogą być jego skutki?

Podatek od pustostanów – co wiemy na ten moment?

Koncepcja podatku od pustych mieszkań od dawna jest dyskutowana w krajach Europy Zachodniej, a teraz coraz częściej mówi się o niej w Polsce. Celem nowej opłaty miałoby być zachęcenie właścicieli do wynajmowania nieużywanych lokali, co w założeniu zwiększyłoby dostępność mieszkań i mogło wpłynąć na obniżenie stawek najmu.

Kogo może dotknąć nowy podatek?

Według pierwszych analiz, dodatkowe opłaty miałyby dotyczyć właścicieli, którzy przez określony czas nie wynajmują swoich mieszkań i jednocześnie nie wykorzystują ich do celów prywatnych. Projekt mógłby objąć przede wszystkim:

• Inwestorów spekulacyjnych, którzy kupują mieszkania i trzymają je puste w oczekiwaniu na wzrost cen,
• Osoby posiadające kilka nieruchomości, które nie są użytkowane,
• Firmy i fundusze inwestycyjne, gromadzące duże ilości mieszkań w największych miastach.

Jakie stawki podatku są rozważane?

Obecnie nie ma jeszcze oficjalnych stawek, ale analizując podobne rozwiązania w innych krajach, można przewidywać kilka scenariuszy:

• We Francji podatek od pustych mieszkań wynosi od 12,5% do 25% wartości czynszu rynkowego, w zależności od czasu nieużywania lokalu.
• W Kanadzie (Vancouver) podatek od pustostanów wynosi 3% wartości nieruchomości rocznie.
• W Irlandii od 2023 roku obowiązuje podatek wynoszący 3-krotność standardowej stawki podatku od nieruchomości (LPT) dla mieszkań niewykorzystywanych przez co najmniej 30 dni w roku.

W Polsce wstępnie mówi się o podatku w wysokości 1-3% wartości nieruchomości rocznie lub kilkukrotności obecnego podatku od nieruchomości. Taka opłata mogłaby wynosić od kilkuset do kilku tysięcy złotych rocznie, w zależności od lokalizacji i wartości lokalu.

Czy nowy podatek wpłynie na ceny mieszkań i najmu?

Zdania na temat potencjalnych skutków nowego podatku są podzielone. Eksperci wskazują, że rozwiązanie to może mieć zarówno pozytywne, jak i negatywne konsekwencje.

Możliwe korzyści:

• Zwiększenie podaży mieszkań na wynajem – część właścicieli, zamiast płacić podatek, zdecyduje się na wynajem lokali, co może zwiększyć dostępność mieszkań i obniżyć ceny najmu.
• Ograniczenie spekulacji – fundusze i inwestorzy kupujący duże ilości nieruchomości mogą zrezygnować z trzymania pustych mieszkań, co ustabilizuje rynek.
• Większe wpływy do budżetu – dodatkowe środki mogą być przeznaczone np. na budowę mieszkań komunalnych.

Potencjalne zagrożenia:

• Wyższe ceny nieruchomości – jeśli inwestorzy zaczną uwzględniać nowy podatek w cenach mieszkań, ich wartość może wzrosnąć.
• Obciążenie dla właścicieli – osoby, które posiadają mieszkania np. w spadku, ale nie mogą ich wynająć lub sprzedać, mogą zostać zmuszone do płacenia wysokich podatków.
• Ominięcie przepisów – właściciele mogą próbować unikać podatku np. poprzez fikcyjne zameldowanie kogoś w mieszkaniu.

Czy podatek od pustych mieszkań zostanie wprowadzony?

Na ten moment rząd nie przedstawił oficjalnego projektu ustawy, jednak temat pojawia się coraz częściej w dyskusjach publicznych. Wprowadzenie takiego rozwiązania może być trudne, zwłaszcza że wielu właścicieli mieszkań już teraz zmaga się z wysokimi kosztami utrzymania nieruchomości.

Dodatkowym problemem może być egzekwowanie nowego podatku – konieczne byłoby stworzenie dokładnej bazy danych, która pozwoliłaby określić, które mieszkania rzeczywiście stoją puste.

Jak właściciele mogą przygotować się na ewentualne zmiany?

Choć nie ma jeszcze oficjalnych regulacji, warto już teraz przemyśleć strategię zarządzania swoimi nieruchomościami. Kilka możliwych rozwiązań to:

• Wynajem krótkoterminowy lub długoterminowy, aby uniknąć klasyfikacji jako pustostan,
• Sprzedaż nieruchomości, jeśli jej utrzymanie staje się zbyt kosztowne,
• Zameldowanie członka rodziny lub znajomego, jeśli nowe przepisy będą uwzględniały taki sposób uniknięcia podatku.

Podatek od pustych mieszkań to temat, który może mieć duży wpływ na polski rynek nieruchomości w 2025 roku. Jego głównym celem jest zwiększenie liczby lokali dostępnych na wynajem i ograniczenie spekulacji. Jednak wysokie stawki podatku mogą także doprowadzić do podwyżek cen nieruchomości i dodatkowych problemów dla właścicieli mieszkań.

Na razie nie ma pewności, czy i kiedy nowe przepisy wejdą w życie, ale warto śledzić rozwój sytuacji i przygotować się na ewentualne zmiany, zwłaszcza jeśli posiada się nieruchomości, które przez dłuższy czas stoją puste.