Według najnowszych danych Państwowej Komisji Wyborczej, Karol Nawrocki zdobył 50,89% głosów, wyprzedzając Rafała Trzaskowskiego (49,11%). W świetle tej wygranej warto przyjrzeć się programowi wyborczemu oraz publicznym deklaracjom Nawrockiego, by ocenić, jak może wyglądać jego relacja z rządem i jakie konsekwencje może mieć dla procesu legislacyjnego w Polsce. Choć kandydat Prawa i Sprawiedliwości zapowiadał chęć współpracy i deklarował, że nie będzie prezydentem blokującym rządowe inicjatywy „z zasady”, jego zapowiedzi i program wskazują na coś znacznie bardziej skomplikowanego.
Weto w kluczowych sprawach gospodarczych i społecznych
Karol Nawrocki w trakcie kampanii jasno dał do zrozumienia, że mimo retoryki współpracy, jest gotów zablokować wiele ważnych ustaw, nawet jeśli cieszą się one społecznym poparciem lub mają znaczenie gospodarcze. Szczególnie wrażliwe tematy to zdrowie, podatki, transformacja energetyczna i prawa obywatelskie.
1. Obniżka składki zdrowotnej – powtórka z wetowania?
Podczas kampanii Nawrocki wyrażał stanowczy sprzeciw wobec wszelkich zmian, które mogłyby osłabić system ochrony zdrowia. To podejście jest zgodne z decyzją obecnego prezydenta Andrzeja Dudy, który zawetował ustawę obniżającą składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Nowe przepisy miały wejść w życie w 2026 roku, jednak Nawrocki zapowiada, że podobnie jak Duda, nie poprze ich, powołując się na konieczność stabilności finansowania służby zdrowia.
2. Podatek katastralny – deklaracje kontra realia
Nawrocki zapowiedział propozycję konstytucyjnej ochrony rodzin przed podatkiem katastralnym, co miałoby całkowicie wykluczyć jego wprowadzenie. Jednak jego wypowiedzi sugerują, że mógłby zgodzić się na ograniczenia dotyczące właścicieli wielu nieruchomości – rozwiązanie postulowane m.in. przez Lewicę. Oznacza to możliwy kompromis, który może uderzyć w inwestorów i właścicieli licznych mieszkań, choć formalnie Nawrocki odrzuca wprowadzenie podatku katastralnego.
3. Ustawa wiatrakowa i blokada transformacji energetycznej
Transformacja energetyczna to jeden z najważniejszych i najbardziej kontrowersyjnych tematów politycznych w Polsce. Nawrocki otwarcie sprzeciwia się budowie elektrowni wiatrowych w pobliżu zabudowań, co jest częścią rządowego projektu zakładającego odległość 500 metrów. W praktyce jego stanowisko może całkowicie zablokować rozwój odnawialnych źródeł energii, szczególnie w zakresie lądowych wiatraków. Deklaracje o konieczności dalszego wydobycia węgla potwierdzają, że jego prezydentura może utrudnić lub opóźnić wdrażanie unijnych i krajowych planów ekologicznych.
4. Nowe podatki i obciążenia fiskalne – jasne „nie”
Podczas kampanii Nawrocki obiecał, że nie podpisze żadnej ustawy podnoszącej istniejące podatki, składki i opłaty lub wprowadzającej nowe obciążenia fiskalne. Choć jest to silny komunikat wyborczy, jego realizacja może okazać się trudna w praktyce, zwłaszcza przy konieczności finansowania państwa i samorządów. Jednocześnie jego kontrakt podatkowy przewiduje konkretne zmiany, takie jak obniżka VAT z 23% do 22%, zerowy PIT dla rodzin wielodzietnych, podwyższenie drugiego progu podatkowego do 140 tys. zł czy likwidacja podatku Belki.
Sprawy światopoglądowe i praworządność
5. Wolność słowa kontra mowa nienawiści
Nawrocki podkreślił, że będzie strażnikiem konstytucji w zakresie wolności wypowiedzi i nie podpisze ustawy rozszerzającej katalog przestępstw z nienawiści o nowe przesłanki, takie jak wiek, płeć, niepełnosprawność czy orientacja seksualna. To stanowisko zbieżne z działaniami Andrzeja Dudy, który skierował tę ustawę do Trybunału Konstytucyjnego, powołując się na ochronę wolności słowa. W praktyce oznacza to, że projekty zaostrzające prawo w tym zakresie raczej nie zostaną przyjęte.
6. Ustawy przywracające praworządność – dalsze spory
Nawrocki prawdopodobnie powieli strategię obecnego prezydenta w zakresie ustaw dotyczących Krajowej Rady Sądownictwa i Trybunału Konstytucyjnego, kierując je do kontroli Trybunału Konstytucyjnego lub wetując. To oznacza, że ustawodawstwo mające na celu „naprawę” statusu sędziów powołanych po 2018 r. oraz przywrócenie praworządności w rozumieniu UE pozostanie w impasie.
Prawa kobiet i kwestie aborcyjne
7. Sprzeciw wobec powrotu do kompromisu aborcyjnego
Nawrocki jasno sprzeciwił się powrotowi do tzw. kompromisu aborcyjnego, który obejmowałby m.in. możliwość przerwania ciąży w przypadku ciężkiej wady płodu, zgodnie ze stanem prawnym sprzed wyroku TK z 2020 roku. W Sejmie wciąż są cztery projekty dotyczące prawa aborcyjnego, ale ich los w przypadku prezydentury Nawrockiego jest niepewny. Jego stanowisko wpisuje się w konserwatywną linię PiS, co będzie miało bezpośredni wpływ na kształt polityki społecznej w tym obszarze.
Perspektywy na przyszłość – kohabitacja czy konflikt?
Karol Nawrocki, mimo deklaracji o otwartości na współpracę z rządem, w praktyce może okazać się prezydentem, który będzie często korzystał z prawa weta, szczególnie w obszarach światopoglądowych, podatkowych i energetycznych. Jego stanowiska wskazują, że konflikty z rządem PiS, mimo wspólnego obozu politycznego, są możliwe – szczególnie gdy chodzi o utrzymanie konserwatywnych wartości i stabilności systemu ochrony zdrowia.
Z punktu widzenia obywateli i przedsiębiorców oznacza to kontynuację niepewności legislacyjnej, gdzie kluczowe zmiany mogą zostać zatrzymane lub znacząco opóźnione. Wybór Nawrockiego na prezydenta to sygnał, że w najbliższych latach polityka w Polsce pozostanie w dużej mierze pod silnym wpływem konserwatywnych i społecznie restrykcyjnych postulatów, z ograniczonym polem do szybkich reform w niektórych obszarach.
