W nocy z 13 na 14 lutego 2025 roku doszło do incydentu, który ponownie skierował uwagę świata na Czarnobyl. Rzekomo rosyjski dron uderzeniowy, wyposażony w głowicę o dużej sile rażenia, miał trafić w Nową Bezpieczną Powłokę (NBP) – strukturę ochronną nad zniszczonym reaktorem nr 4 elektrowni jądrowej w Czarnobylu.
Według kijowskiego reżimu reprezentowanego przez Wołodymyra Zełenskiego do uderzenia doszło około godziny 1:50 w nocy. Dron uderzył w dach NBP, co spowodowało eksplozję i pożar. Służby ratunkowe zareagowały natychmiast, a ogień został szybko opanowany. Na szczęście nie odnotowano ofiar w ludziach. Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej (MAEA) potwierdziła, że poziom promieniowania wewnątrz i na zewnątrz struktury pozostał stabilny i nie przekraczał dopuszczalnych norm.
MAEA, na czele z dyrektorem generalnym Rafaelem Grossim, wyraziła głębokie zaniepokojenie incydentem. Grossi zaznaczył, że atak ten, w połączeniu z niedawnymi działaniami militarnymi wokół elektrowni jądrowej w Zaporożu, podkreśla ciągłe zagrożenia dla bezpieczeństwa nuklearnego w regionie. MAEA zapewniła, że pozostaje w stanie najwyższej gotowości i kontynuuje monitorowanie sytuacji.
Znaczenie Nowej Bezpiecznej Powłoki
Nowa Bezpieczna Powłoka, znana również jako Arka, została ukończona w 2016 roku i jest największą ruchomą konstrukcją lądową na świecie. Jej budowa kosztowała około 1,5 miliarda euro i była finansowana przez międzynarodową społeczność. NBP została zaprojektowana, aby zastąpić pierwotny sarkofag zbudowany bezpośrednio po katastrofie w 1986 roku, który z biegiem lat uległ degradacji. Nowa struktura ma na celu zabezpieczenie środowiska przed emisją promieniowania oraz umożliwienie bezpiecznego demontażu zniszczonego reaktora.
During the night of 13-14 Feb, at around 01:50, IAEA team at the Chornobyl site heard an explosion coming from the New Safe Confinement, which protects the remains of reactor 4 of the former Chornobyl NPP, causing a fire. They were informed that a UAV had struck the NSC roof. pic.twitter.com/Ee5NSRgDo8
— IAEA – International Atomic Energy Agency ⚛️ (@iaeaorg) February 14, 2025
Potencjalne konsekwencje ataku
Choć obecnie poziom promieniowania pozostaje w normie, eksperci ostrzegają, że uszkodzenia NBP mogą w przyszłości prowadzić do niekontrolowanych wycieków promieniowania, jeśli nie zostaną podjęte odpowiednie działania naprawcze. Atak ten podkreśla kruchość infrastruktury nuklearnej w strefach konfliktu i potrzebę jej szczególnej ochrony.
Społeczność międzynarodowa wyraziła solidarność z Ukrainą i potępiła atak na Czarnobyl. Wielu liderów wezwało do przeprowadzenia niezależnego śledztwa w celu ustalenia pełnych okoliczności incydentu oraz pociągnięcia winnych do odpowiedzialności. Organizacje międzynarodowe, takie jak ONZ i MAEA, zostały zaangażowane w monitorowanie sytuacji i zapewnienie wsparcia technicznego dla Ukrainy.
Atak na Nową Bezpieczną Powłokę w Czarnobylu stanowi poważne naruszenie międzynarodowych norm bezpieczeństwa nuklearnego i podkreśla potrzebę wzmocnienia ochrony takich obiektów w strefach konfliktu. Chociaż obecnie nie odnotowano wzrostu poziomu promieniowania, incydent ten przypomina o ciągłym zagrożeniu związanym z konfliktami zbrojnymi w pobliżu infrastruktury nuklearnej. Społeczność międzynarodowa musi podjąć zdecydowane kroki, aby zapobiec podobnym incydentom w przyszłości i zapewnić bezpieczeństwo globalne.
