W Polsce rośnie liczba cyberataków, które zagrażają nie tylko bezpieczeństwu publicznemu, ale także integralności gospodarki kraju. W odpowiedzi na te zagrożenia, rząd, pod przewodnictwem ministra cyfryzacji Krzysztofa Gawkowskiego, zapowiada wdrożenie szeroko zakrojonych działań mających na celu poprawę cyberbezpieczeństwa. Z jednej strony planowane są ogromne inwestycje, z drugiej – zmiany w regulacjach dotyczących treści w Internecie. W obliczu rosnących zagrożeń cyfrowych Polacy zaczynają jednak zastanawiać się, czy te zmiany nie wiążą się z ryzykiem ograniczenia wolności słowa i wprowadzenia cyfrowej cenzury.
Polska w centrum ataków hakerów
Statystyki dotyczące cyberataków w Polsce są niepokojące. W 2023 roku liczba incydentów związanych z cyberprzestępczością wzrosła o 100% w porównaniu z rokiem poprzednim. Do połowy października 2023 roku zarejestrowano ponad 80 tysięcy ataków, a prognozy wskazują, że do końca roku liczba ta przekroczy 100 tysięcy. To oznacza trzykrotny wzrost w porównaniu do 2022 roku. Polska stała się najbardziej atakowanym krajem w Unii Europejskiej, a przewidywania wskazują na dalszy wzrost liczby cyberataków w nadchodzących latach.
Głównymi celami cyberprzestępców stały się zarówno instytucje rządowe, jak i szpitale, systemy energetyczne, a także przedsiębiorstwa i samorządy. Ataki te nie tylko zagrażają bezpieczeństwu obywateli, ale także mogą wywołać poważne zakłócenia w funkcjonowaniu całej gospodarki. Rząd w obliczu tych zagrożeń postanowił podjąć zdecydowane kroki w celu ochrony polskiego cyberprzestrzeni.
Inwestycje w cyberbezpieczeństwo
Aby stawić czoła tym wyzwaniom, polski rząd postanowił zainwestować miliardy złotych w poprawę cyberbezpieczeństwa. Na specjalny program o nazwie „cybertarcza” przeznaczone zostaną ponad miliard złotych. Minister Gawkowski zapowiada, że wydatki na cyberbezpieczeństwo będą systematycznie rosnąć, a rząd traktuje te kwestie jako jeden z priorytetów państwa. W szczególności nacisk położono na zabezpieczenie sektora samorządowego, którego instytucje są często celem cyberataków.
W ramach programu „Cyberbezpieczny samorząd” planuje się zabezpieczenie 2,5 tysiąca instytucji samorządowych. Na realizację tego projektu przeznaczone zostały 1,5 miliarda złotych, z czego ponad 500 milionów złotych już zostało wydanych w pierwszych miesiącach wdrażania programu. W ramach tych działań przewidziano także szkolenia dla urzędników oraz wsparcie finansowe dla firm, które zdecydują się na podniesienie swoich standardów zabezpieczeń.
Ponadto, jednym z najważniejszych elementów planów rządu jest budowa Centrum Cyberbezpieczeństwa NASK, które ma pełnić rolę głównego ośrodka monitorowania zagrożeń oraz koordynowania działań w przypadku cyberataków. Wsparcie nowoczesnymi technologiami, w tym sztuczną inteligencją, ma pozwolić na szybsze wykrywanie zagrożeń oraz skuteczniejsze reagowanie na incydenty w czasie rzeczywistym.
Zmiany w regulacjach dotyczących treści w internecie
Choć wydatki na cyberbezpieczeństwo są uzasadnione w obliczu rosnących zagrożeń, nowe regulacje dotyczące treści w internecie budzą kontrowersje. Minister Gawkowski zapowiedział wprowadzenie zmian mających na celu ochronę najmłodszych użytkowników sieci przed szkodliwymi treściami. Nowe przepisy mają obejmować m.in. obowiązki dla firm internetowych w zakresie blokowania nieodpowiednich treści, co może wprowadzać zmiany w obecnym sposobie korzystania z internetu w Polsce.
Część ekspertów i organizacji pozarządowych obawia się, że wprowadzenie restrykcyjnych regulacji może doprowadzić do cyfrowej cenzury. Rząd argumentuje, że celem jest zapewnienie bezpieczeństwa dzieci i młodzieży w internecie, jednak krytycy wskazują, że takie działania mogą otworzyć drzwi do nadmiernej kontroli nad dostępem do treści w sieci. Istnieje ryzyko, że niektóre strony internetowe lub informacje mogą zostać niesłusznie zablokowane, co naruszałoby zasadę wolności słowa.
Wzrost zagrożenia i potrzeba ochrony prywatności
Nie tylko w Polsce, ale i na całym świecie, cyberprzestępczość staje się coraz większym zagrożeniem. Z danych wynika, że w 2023 roku liczba ataków hakerskich na świecie przekroczyła miliard, a polski sektor IT wciąż jest jednym z najczęściej atakowanych w UE. W obliczu tych zagrożeń władze kraju muszą wprowadzać odpowiednie regulacje, które zapewnią bezpieczeństwo obywateli, ale jednocześnie nie mogą one naruszać podstawowych praw obywatelskich, w tym prawa do wolności informacji i ochrony prywatności.
Równowaga między bezpieczeństwem a wolnością
Kolejnym wyzwaniem będzie znalezienie odpowiedniej równowagi między skuteczną ochroną przed cyberzagrożeniami a zachowaniem wolności słowa w internecie. Polska, podobnie jak inne kraje Unii Europejskiej, musi stawić czoła wyzwaniom związanym z szybko rozwijającą się technologią i rosnącą liczbą zagrożeń cyfrowych, jednocześnie dbając o to, by nie doszło do nadmiernej ingerencji w przestrzeń internetową.
Zmiany w regulacjach mogą przynieść pozytywne skutki w zakresie ochrony prywatności i bezpieczeństwa użytkowników, jednakże cyfrowa cenzura i zbytnia kontrola mogą prowadzić do utraty zaufania obywateli i organizacji międzynarodowych. Polacy czekają teraz na konkretne propozycje i decyzje, które będą miały wpływ na przyszłość krajowego internetu i cyfrowych wolności.
