Donoszenie na podatników do skarbówki to zjawisko, które narasta szczególnie w okresach wiosennych i letnich. Izby Administracji Skarbowej nazywają te donosy zgłoszeniami sygnalnymi. Mogą one stać się podstawą do wszczęcia kontroli podatkowych. W zeszłym roku liczba takich donosów wyniosła około 46 tysięcy, jak wynika z danych, do których dotarł portal „legaartis”.
Najczęstsi donosiciele
Donosy najczęściej pochodzą od osób z najbliższego otoczenia podatnika. Są to byli małżonkowie, sąsiedzi, bliscy współpracownicy, a także klienci sklepów, kontrahenci przedsiębiorców, pracownicy oraz członkowie rodzin.
- „Takie rozłożenie wskazuje na różnorodność kontekstów społecznych i gospodarczych, w których dochodzi do zgłaszania nieprawidłowości, podkreślając jednocześnie złożoność tego zjawiska i emocji temu towarzyszących,” mówi Michał Deruś, rzecznik prasowy IAS z Lublina.
Kiedy donosy trafiają do skarbówki?
Skarbówka jest zasypywana donosami zwłaszcza w marcu i kwietniu, kiedy to przypada czas rozliczeń podatkowych. Sezon świąteczny, w którym odbywa się wiele imprez rodzinnych, również sprzyja zwiększonej liczbie zgłoszeń.
- „Z treści doniesień można odnieść wrażenie, że często piszą je członkowie rodziny lub dobrzy znajomi. Moment, kiedy takich pism wpływa do nas najwięcej, zależy od regionu. Generalnie zauważamy ich więcej w okolicach świąt, ale na Podhalu ten moment przypada na okres ferii, wakacji i długich weekendów,” mówi Magda Kobos z IAS w Krakowie.
Jakie są najczęstsze powody donosów?
Według danych, do których dotarł „Fakt”, donosy dotyczą głównie:
- wynajmu nieruchomości bez zgłoszenia dochodów,
- prowadzenia firmy na czarno,
- zatrudniania pracowników bez umowy,
- braku kasy fiskalnej,
- sprzedaży towarów bez paragonu, faktury albo rachunku,
- sprawdzenia źródeł pochodzenia majątku.
Jak zgłaszać nieprawidłowości?
Donosy można składać za pośrednictwem skrzynki elektronicznej powiadomKAS@mf.gov.pl oraz bezpłatnego numeru interwencyjnego 800 060 000. Najwięcej zgłoszeń wpływa w Warszawie (średnio 1,9 tys. rocznie), na drugim miejscu jest Dolny Śląsk (ponad 7 tys. zgłoszeń), a za nim Małopolska (ponad 4 tys. zgłoszeń).
Co dalej z donosami?
Skarbówka nie odpowiada na zgłoszenia, ale są one analizowane i rozpatrywane pod kątem możliwości prowadzenia działań niezgodnych z przepisami prawa podatkowego. O tym, czy podjąć działania na ich podstawie, decyduje Naczelnik Urzędu Skarbowego lub Naczelnik Urzędu Celno-Skarbowego.
Podsumowanie
Zjawisko donoszenia do skarbówki jest złożone i często wynika z emocji oraz relacji międzyludzkich. Administracja skarbowa traktuje te zgłoszenia poważnie, analizując je pod kątem możliwości naruszeń przepisów podatkowych. Warto jednak pamiętać, że donoszenie, choć czasem uzasadnione, może prowadzić do napięć i konfliktów w społeczności lokalnej.
