W Polsce, system ubezpieczeń zdrowotnych od lat budzi kontrowersje wśród przedsiębiorców. Najnowsze propozycje zmian w składce zdrowotnej, planowane na 2026 rok, wywołują wiele pytań i obaw w środowisku biznesowym. Brak ostatecznych decyzji ze strony Sejmu może skutkować znacznymi podwyżkami obciążeń dla przedsiębiorców.
Aktualny stan prawny i planowane zmiany
Obecnie, zgodnie z przepisami obowiązującymi od 1 stycznia 2025 roku, minimalna podstawa wymiaru składki zdrowotnej dla przedsiębiorców została obniżona do 75% minimalnego wynagrodzenia, które wynosi 4666 zł. Oznacza to, że przedsiębiorcy płacą składkę w wysokości 9% od kwoty 3499,50 zł, co daje około 315 zł miesięcznie.
Planowane na 2026 rok zmiany zakładają wprowadzenie dwuelementowej podstawy wymiaru składki zdrowotnej:
- Część zryczałtowana: 9% od 75% minimalnego wynagrodzenia.
- Część procentowa: dla dochodów powyżej 1,5-krotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, składka wynosiłaby dodatkowo 4,9% od nadwyżki dochodów.
Dla przedsiębiorców rozliczających się ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, przewidziano:
- Część zryczałtowana: 9% od 75% minimalnego wynagrodzenia.
- Część procentowa: dla przychodów powyżej 3-krotności przeciętnego wynagrodzenia, dodatkowa składka w wysokości 3,5% od nadwyżki przychodów.
Konsekwencje braku decyzji Sejmu
Jeśli Sejm nie podejmie ostatecznej decyzji w sprawie nowych zasad naliczania składki zdrowotnej, przedsiębiorcy mogą stanąć w obliczu znacznych podwyżek. Obecne przepisy przewidują, że w przypadku braku nowych regulacji, składka zdrowotna będzie obliczana na podstawie pełnego minimalnego wynagrodzenia, co oznacza wzrost obciążeń o około 100 zł miesięcznie dla najmniejszych przedsiębiorców.
Dyskusje polityczne i stanowiska partii
W koalicji rządzącej trwają intensywne dyskusje na temat kształtu przyszłych zmian. Partia Polska 2050 Szymona Hołowni opowiada się za wprowadzeniem nowego systemu składki zdrowotnej, który przyniesie realne oszczędności dla około 2,5 miliona przedsiębiorców, zwłaszcza mikrofirm.
Z kolei Lewica wyraża zgodę na pierwsze kroki w kierunku zmian, ale sprzeciwia się podejmowaniu decyzji o docelowym modelu składki już na tym etapie. Partia argumentuje, że konieczne jest dokładne przeanalizowanie skutków proponowanych rozwiązań.
Koszty dla budżetu państwa
Obniżenie składki zdrowotnej dla przedsiębiorców wiąże się z istotnymi kosztami dla budżetu państwa. Szacuje się, że wprowadzenie proponowanych zmian będzie kosztować około 4,6 miliarda złotych rocznie. To znaczące obciążenie, które budzi kontrowersje wśród polityków i ekonomistów.
Porównanie obciążeń: pracownicy vs. przedsiębiorcy
Warto zwrócić uwagę na różnice w obciążeniach składką zdrowotną między pracownikami a przedsiębiorcami. Przykładowo, pracownik zarabiający 10 000 zł miesięcznie płaci składkę zdrowotną w wysokości około 777 zł, podczas gdy przedsiębiorca o takim samym dochodzie płaci około 315 zł. Taka dysproporcja rodzi pytania o sprawiedliwość systemu i jego zgodność z konstytucyjną zasadą równości.
Możliwość odliczenia składki zdrowotnej od podatku
Od 2026 roku planowane jest zniesienie możliwości odliczania zapłaconych składek zdrowotnych od podatku dochodowego. Rząd argumentuje to dążeniem do uproszczenia systemu podatkowego, jednak wielu ekspertów uważa, że w praktyce może to prowadzić do zwiększenia obciążeń dla przedsiębiorców.
Przedsiębiorcy z niecierpliwością oczekują na ostateczne decyzje Sejmu w sprawie kształtu składki zdrowotnej na 2026 rok. Brak jasnych regulacji i przeciągające się dyskusje polityczne wprowadzają niepewność w środowisku biznesowym. Ważne jest, aby przedsiębiorcy śledzili na bieżąco zmiany w przepisach i dostosowywali swoje strategie finansowe do ewentualnych nowych obciążeń.
