Sprawdź PESEL – Rząd Ostrzega przed Falą Oszustw. Nowe Prawo Daje Ci Broń, o Której Nie Wiesz

Wyobraź sobie, że odbierasz list. Nie jest to jednak kartka z wakacji, a pismo od firmy windykacyjnej, która domaga się spłaty 30 tysięcy złotych za pożyczkę, o której nie masz pojęcia. Brzmi jak koszmar? Niestety, dla rosnącej liczby Polaków to brutalna rzeczywistość. Kradzież tożsamości z wykorzystaniem numeru PESEL stała się prawdziwą plagą. Przestępcy, mając w ręku ten jedenastocyfrowy numer, są w stanie zaciągnąć kredyt, kupić drogi sprzęt na raty, a nawet założyć firmę „na słupa” w celu wyłudzania podatków. W odpowiedzi na tę narastającą falę oszustw, rząd uruchomił potężne i darmowe narzędzie, które każdy z nas powinien znać i używać. Mowa o usłudze „Zastrzeż PESEL”, która od niedawna diametralnie zmienia zasady gry na korzyść obywateli.

Dlaczego Twój PESEL Jest jak Złoto dla Złodzieja?

Powszechny Elektroniczny System Ewidencji Ludności, czyli PESEL, to dla wielu instytucji finansowych i firm klucz do identyfikacji obywatela. W połączeniu z podstawowymi danymi, takimi jak imię i nazwisko (które często wyciekają razem), staje się uniwersalnym kluczem do Twojego finansowego życia. Przestępcy nie muszą już kraść fizycznego dowodu osobistego. Wystarczy, że wejdą w posiadanie Twoich danych z jednego z wielu wycieków, które regularnie mają miejsce w Polsce i na świecie. W ostatnich latach głośno było o wyciekach z dużych sklepów internetowych, firm kurierskich czy nawet placówek medycznych.

Mając Twój PESEL, oszust może:

• Wziąć pożyczkę lub „chwilówkę” online: To najczęstszy scenariusz. Procedury w wielu firmach pożyczkowych są uproszczone i nie wymagają fizycznej obecności.
• Kupić towary na raty: Nowy smartfon, telewizor czy laptop – wszystko to może zostać zakupione na Twoje nazwisko.
• Wynająć mieszkanie lub samochód: Nieruchomość lub pojazd mogą następnie posłużyć do popełnienia kolejnych przestępstw.
• Wyrobić duplikat karty SIM: To otwiera drogę do przejęcia kontroli nad Twoim kontem bankowym poprzez przechwytywanie SMS-ów autoryzacyjnych.
• Założyć fikcyjną polisę OC: Oszuści opłacają pierwszą ratę, a potem wezwania do zapłaty kolejnych przychodzą do niczego nieświadomej ofiary.

Do niedawna ofiara takiego oszustwa stawała przed niezwykle trudnym zadaniem – musiała udowodnić przed bankiem i sądem, że to nie ona zaciągnęła zobowiązanie. Była to długa, kosztowna i wyczerpująca psychicznie batalia. Teraz to się zmieniło.

„Zastrzeż PESEL”: Jak Działa Nuklearna Opcja Przeciwko Oszustom?

Od 1 czerwca 2024 roku weszły w życie kluczowe przepisy ustawy, która daje obywatelom realną ochronę. Usługa „Zastrzeż PESEL” działa na prostej zasadzie: gdy Twój numer jest zastrzeżony, instytucje finansowe (banki, firmy pożyczkowe), notariusze oraz operatorzy telekomunikacyjni mają prawny obowiązek sprawdzić jego status w centralnym rejestrze przed zawarciem umowy.

Co to oznacza w praktyce? Jeśli Twój PESEL jest zastrzeżony, a mimo to ktoś zaciągnie na niego kredyt, instytucja finansowa, która udzieliła pożyczki, nie będzie mogła domagać się od Ciebie spłaty długu. Ciężar odpowiedzialności zostaje w całości przeniesiony z ofiary na firmę, która nie dopełniła obowiązku weryfikacji. To rewolucyjna zmiana, która czyni wyłudzenia na zastrzeżony numer bezcelowymi.

Usługa jest całkowicie bezpłatna, a zastrzeżenie i jego cofnięcie jest natychmiastowe. Możesz mieć swój PESEL zastrzeżony przez cały czas i cofać zastrzeżenie tylko na chwilę, kiedy faktycznie tego potrzebujesz, np. aby podpisać umowę kredytową.

Jak Zastrzec Swój PESEL? Krok po Kroku

Państwo udostępniło trzy proste i darmowe metody, aby każdy mógł skorzystać z tej formy ochrony:

1. Przez aplikację mObywatel: To najszybszy i najwygodniejszy sposób. Po zalogowaniu się do aplikacji wystarczy odnaleźć usługę „Zastrzeż PESEL” i przesunąć suwak. Cała operacja zajmuje dosłownie kilka sekund. W aplikacji możesz też sprawdzić, kto i kiedy weryfikował Twój numer oraz włączyć powiadomienia o takiej weryfikacji.
2. Przez internet na stronie gov.pl: Proces jest równie prosty. Należy zalogować się do serwisu mObywatel za pomocą Profilu Zaufanego, e-dowodu lub bankowości elektronicznej, a następnie wybrać odpowiednią opcję.
3. Osobiście w urzędzie gminy: Jeśli nie korzystasz z nowoczesnych technologii, możesz udać się do dowolnego urzędu gminy z dowodem osobistym i złożyć prosty wniosek na miejscu. Urzędnik dokona zastrzeżenia od ręki.

Co Robić, Gdy Potrzebujesz Użyć Swojego Numeru PESEL?

Życie toczy się dalej i czasem musimy wziąć kredyt, leasing czy podpisać akt notarialny. Usługa jest na to przygotowana. W każdej chwili możesz cofnąć zastrzeżenie, korzystając z tych samych metod (aplikacja mObywatel, strona gov.pl, urząd gminy).

Możesz cofnąć zastrzeżenie bezterminowo lub, co jest bardzo wygodną opcją, wyznaczyć datę i godzinę, kiedy zastrzeżenie ma zostać automatycznie przywrócone. Dzięki temu nie musisz pamiętać, aby ponownie „zamrozić” swój numer po załatwieniu sprawy.

Warto pamiętać, że zastrzeżenie numeru PESEL nie blokuje załatwiania spraw urzędowych, wizyty u lekarza czy realizacji recepty. Ograniczenia dotyczą głównie zawierania umów kredytowych i pożyczkowych, kupna i sprzedaży nieruchomości u notariusza, czy wydawania duplikatu karty SIM.

Nie czekaj, aż będzie za późno. Wycieki danych to fakt, a oszuści stają się coraz bardziej zuchwali. Zabezpieczenie swojego numeru PESEL to dziś jeden z fundamentalnych kroków dbania o swoje bezpieczeństwo finansowe. Wejdź do aplikacji lub na stronę rządową i zrób to teraz – to najprostsza i najskuteczniejsza polisa ubezpieczeniowa, jaką możesz sobie zapewnić.