Unijna dyrektywa dotycząca poprawy charakterystyki energetycznej budynków może wprowadzić gigantyczne zmiany w codziennym życiu wielu mieszkańców. Te zmiany nie tylko wpłyną na sposób, w jaki ogrzewamy nasze domy, ale również na nasze portfele. Ograniczenia w zużyciu energii oraz konieczność przeprowadzenia kosztownych modernizacji oznaczają, że czekają nas ogromne wydatki, a w konsekwencji kilkukrotny wzrost opłat za utrzymanie nieruchomości.
Co zakłada nowa dyrektywa?
Niedawno przyjęta unijna dyrektywa w sprawie poprawy charakterystyki energetycznej budynków stawia ambitne cele. Według jej zapisów, zużycie energii w budynkach mieszkalnych ma zostać zmniejszone o 16% do 2030 roku oraz o 20-22% do 2035 roku. Dla budynków publicznych, takich jak firmy, szpitale, szkoły czy urzędy, do 2030 roku ma być poddane renowacji 16% tych w najgorszym stanie, a do 2033 roku — 26%. Nowe budynki, które będą powstawały po 2030 roku, będą musiały być zeroemisyjne. Już od 2028 roku ten obowiązek będzie dotyczył nowych budynków publicznych.
Kosztowne inwestycje
Aby dostosować się do nowych wymogów, konieczne będą kosztowne inwestycje. Zmiana systemów ogrzewania, wymiana okien, docieplanie budynków, instalowanie pomp ciepła i fotowoltaiki to tylko niektóre z wyzwań. Jak pokazuje przykład wspólnoty mieszkaniowej liczącej 300 lokali, która obecnie korzysta z kotłowni gazowej, sama wymiana ogrzewania gazowego na pompy ciepła to koszt przekraczający 4 miliony złotych. Obecnie wspólnota zbiera na fundusz remontowy około 650 tysięcy złotych rocznie, co nie wystarczy na pokrycie wszystkich kosztów związanych z renowacją.
Drastyczny wzrost opłat
Mariusz Łubiński, prezes spółki Admus, zarządzającej nieruchomościami, przewiduje, że opłaty na fundusz remontowy mogą wzrosnąć trzykrotnie. Obecnie średnia stawka wynosi 2 zł za metr kwadratowy, co dla właściciela 50-metrowego mieszkania oznacza opłatę 100 zł miesięcznie. Aby sprostać wymaganiom dyrektywy, ta opłata może wzrosnąć do 300 zł miesięcznie. To jednak nie wszystkie koszty, gdyż do tego należy doliczyć wydatki na docieplanie budynków i wymianę okien.
Wstrzymanie dotacji na kotły na paliwa kopalne
Kolejnym krokiem w realizacji dyrektywy jest wstrzymanie dotacji krajowych na instalację kotłów zasilanych paliwami kopalnymi od stycznia 2025 roku. Tradycyjne metody ogrzewania, takie jak piece opałowe, będą stopniowo wycofywane na rzecz instalacji wykorzystujących odnawialne źródła energii, w tym energię słoneczną. To oznacza konieczność inwestowania w nowe źródła ciepła, co dodatkowo obciąży budżety mieszkańców.
Reakcje i kontrowersje
Dyrektywa spotkała się z mieszanymi reakcjami. Waldemar Buda, były minister infrastruktury z PiS, skomentował, że eliminacja ogrzewania gazowego to uderzenie w najbiedniejszych. „Zapłacą ci, którzy mają dzisiaj piece gazowe, węglowe. To będzie dodatkowy podatek, który będzie ich uderzał. Jak duży, możemy spodziewać się, że od kilkunastu do kilkudziesięciu procent” — zaznaczył Buda.
Państwa członkowskie będą miały swobodę wyboru sposobów redukcji zużycia energii w budynkach, ale muszą osiągnąć cele zapisane w regulacji. Mogą decydować, które budynki poddać renowacji i czy zwolnić z obowiązku poprawy efektywności energetycznej niektóre z nich, np. budynki zabytkowe. Przepisy zakładają również wsparcie mieszkańców UE poprzez stworzenie punktów kompleksowego doradztwa ws. renowacji oraz ułatwienie pozyskiwania dofinansowania na ten cel.
Przyszłość budynków mieszkalnych
Wprowadzenie dyrektywy wiąże się z wieloma wyzwaniami, ale także z korzyściami w dłuższej perspektywie. Modernizacja budynków poprawi ich efektywność energetyczną, co przyniesie oszczędności na kosztach ogrzewania i zmniejszy emisję CO2. Jednak proces ten będzie wymagał znaczących inwestycji i może spowodować kilkukrotny wzrost opłat na fundusz remontowy, co będzie odczuwalne dla wielu mieszkańców.
Jak przygotować się na zmiany?
Dla mieszkańców budynków mieszkalnych kluczowe będzie zaplanowanie budżetu na nadchodzące lata oraz poszukiwanie dostępnych form wsparcia finansowego. Warto również zasięgnąć porady specjalistów w zakresie renowacji i efektywności energetycznej, aby optymalnie dostosować swoje nieruchomości do nowych wymogów.v
Unijna dyrektywa dotycząca poprawy charakterystyki energetycznej budynków wprowadza rewolucyjne zmiany, które wpłyną na sposób ogrzewania budynków mieszkalnych i publicznych. Choć zmiany te są konieczne dla ochrony środowiska i poprawy efektywności energetycznej, będą wiązać się z ogromnymi kosztami i kilkukrotnym wzrostem opłat dla mieszkańców. Warto już teraz zacząć planować budżet i poszukiwać wsparcia, aby sprostać nadchodzącym wyzwaniom.
