Zakaz prowadzenia samochodu dla seniorów powyżej 65 roku życia. UE zamierza wprowadzić nowy zakaz

Nowe przepisy dotyczące praw jazdy w Unii Europejskiej przynoszą z sobą znaczące zmiany, które przewidują całkowitą eliminację tradycyjnych papierowych dokumentów. Komisja Europejska opracowała projekt tych zmian, a planowane jest ich zatwierdzenie w 2023 roku. To ważna kwestia dla wszystkich obywateli UE, zarówno tych podróżujących często za granicę, jak i tych, którzy mieszkają poza swoim krajem ojczystym.

Nowe cyfrowe certyfikaty mają zastąpić tradycyjne prawa jazdy. To oznacza, że kierowcy nie będą już musieli nosić fizycznej wersji dokumentu, a zamiast tego będą mieli dostęp do swoich danych kierowcy w formie elektronicznej. To jest szczególnie korzystne dla tych, którzy podróżują po różnych krajach UE, ponieważ nie będą musieli martwić się o utratę czy uszkodzenie dokumentu.

Nowe prawa jazdy w UE – tak mają wyglądać cyfrowe certyfikaty

Mimo wprowadzonych dotychczas zmian na terenie Unii Europejskiej, nadal nie funkcjonuje jednolite unijne prawo jazdy. Chociaż dokumenty wydawane w krajach wspólnoty wyglądają do siebie podobnie, to każde państwo ma suwerenne prawo ustalania własnych przepisów dotyczących wydawania uprawnień do prowadzenia pojazdów. Dla osób, które migrują do pracy do innego kraju UE, zazwyczaj obowiązuje reguła wymiany prawa jazdy uzyskanego w swoim kraju po dwóch latach od przeprowadzki. Istnieje również problem z różnicami w kategoriach praw jazdy między państwami. Na przykład w Niemczech osoba, która posiada prawo jazdy kategorii B i chce prowadzić lekki motocykl, musi dodatkowo ubiegać się o kategorię B.

Jednakże teraz Komisja Europejska zapowiada przełom w tej kwestii. W ramach ambitnych planów Unii Europejskiej, prawo jazdy stanie się pierwszym takim dokumentem na świecie, które będzie działać bez względu na granice. Będzie ono dostępne poprzez telefony komórkowe i uznanie go będzie obowiązywać w całej Unii Europejskiej. To ogromne uproszczenie i ujednolicenie, które ma potencjał znacząco usprawnić życie kierowców na terenie UE.

Nowe cyfrowe certyfikaty jazdy, które będą dostępne na smartfonach, będą reprezentować przełom w mobilności i umożliwią bezproblemowe korzystanie z pojazdów w różnych krajach Unii. Ponadto, eliminują one konieczność wymiany prawa jazdy przy przeprowadzce do innego kraju, co jest szczególnie korzystne dla pracowników migrujących między państwami członkowskimi.

Wniosek jest jasny: Unia Europejska idzie naprzód w kierunku stworzenia jednolitego, nowoczesnego systemu prawa jazdy, który poprawi mobilność i ułatwi życie obywatelom UE, zarówno tym podróżującym po Europie, jak i tym, którzy pracują poza granicami swojego kraju. To znaczący krok w kierunku jednolitej europejskiej przestrzeni ruchu drogowego.

Seniorzy w Polsce stracą prawo jazdy? Wiele na to wskazuje…

Unia Europejska ma ambitne cele dotyczące poprawy bezpieczeństwa na drogach. Chce znacząco zmniejszyć liczbę śmiertelnych wypadków drogowych do 2030 roku, aż o połowę, a do 2050 roku praktycznie zlikwidować tę liczbę. Jednym z obszarów, na których skupia się Unia, są seniorzy, czyli osoby powyżej 65. roku życia, które nadal prowadzą pojazdy.

W tym kontekście wprowadzane są nowe przepisy, które wymagają od seniorów udowodnienia swojej zdolności do prowadzenia pojazdów co pięć lat poprzez specjalne egzaminy. W niektórych krajach, takich jak Dania, Hiszpania i Chorwacja, tego rodzaju testy są już obligatoryjne. Jednak Unia Europejska dąży do poszerzenia zakresu tych rozwiązań na szczeblu całej UE.

Celem takich egzaminów jest sprawdzenie umiejętności i zdolności seniorów do bezpiecznego poruszania się po drogach. Testy mogą obejmować zarówno część teoretyczną, sprawdzającą wiedzę związane z przepisami drogowymi i sytuacjami na drodze, jak i część praktyczną, oceniającą umiejętności prowadzenia pojazdu w różnych warunkach. Ich wyniki pomogą w ocenie zdolności seniorów do dalszego prowadzenia pojazdów.

Pomysł wprowadzenia obowiązkowych testów dla seniorów budzi kontrowersje i prowadzi do dyskusji na temat skuteczności tych działań. Niektórzy podkreślają, że wiek nie powinien być jedynym czynnikiem decydującym o zdolnościach kierowcy, a lepszym rozwiązaniem może być systematyczne badanie zdrowia i regularne szkolenia dla wszystkich kierowców, niezależnie od wieku.

Ważne jest, aby znaleźć równowagę między zapewnianiem bezpieczeństwa na drogach a poszanowaniem praw osób starszych. Niezbędne jest również zapewnienie odpowiednich zasobów i wsparcia dla seniorów, którzy mogą potrzebować dodatkowej edukacji czy szkoleń w celu utrzymania swoich umiejętności jazdy na odpowiednim poziomie.

Cyfrowe prawo jazdy ważne w całej UE

Od 2030 r. prawo jazdy może stać się przeszłością. Ma je zastąpić je cyfrowy certyfikat kierowcy z kodem QR, który będzie mógłby być weryfikowany i rozpoznawany w całej UE. Autorzy projektu zmian liczą, że cyfrowe prawa jazdy pozwolą skuteczniej egzekwować przepisy ruchu drogowego i ścigać kierowców popełniających wykroczenia za granicą. 

Teoretycznie już teraz unijne przepisy dotyczące transgranicznego egzekwowania pozwalają ścigać za granicą sprawców wykroczeń drogowych. W praktyce jednak nie jest to łatwe. Jak informuje niemiecki automobilklub ADAC w 2019 r. około 40 % przestępstw transgranicznych popełniono bezkarnie, ponieważ albo nie wykryto sprawcy, albo nie wyegzekwowano zapłaty.

Nowe, unijne certyfikaty mają ten problem rozwiązać poprzez umożliwienie organom ścigania uzyskania dostępu do krajowych rejestrów praw jazdy. Komisja proponuje również wzmocnienie roli ustanowionych krajowych punktów kontaktowych, aby mogły one lepiej współpracować z organami ścigania zaangażowanymi w dochodzenia w sprawie przestępstw. Pozwoli to zaradzić obecnym niedociągnięciom we współpracy między państwami członkowskimi. 

Nowe prawa jazdy – od kiedy?

Inicjatywa Komisji Europejskiej jest obecnie w formie projektu. Zanim stanie się obowiązującym prawem, może ulec wielu zmianom. Zakłada się jednak, że nowe przepisy zostaną zatwierdzone w tym roku i wdrożone w ciągu 7 lat. Przewiduje się okresy przejściowe – kiedy równolegle będą funkcjonowały nowe i stare prawa jazdy. Wydaje się, że wielu kierowców z zadowoleniem przyjmuje propozycję Komisji. Dzięki zmianom prawdopodobnie zniknie też problem konieczności wymiany prawa jazdy po przeprowadzce do innego kraju UE.