Co roku, w ostatnią niedzielę marca, przestawiamy zegarki z czasu zimowego na letni. W 2025 roku ta zmiana miała miejsce w nocy z 29 na 30 marca. Jednak coraz częściej pojawiają się pytania o sens takiej praktyki i możliwość jej zniesienia. Czy zmiana czasu na letni w 2025 była ostatnią? Jakie są plany dotyczące przyszłości tego przepisu?
Zmiana czasu w 2025 roku
W 2025 roku, zgodnie z obowiązującymi przepisami Unii Europejskiej, zmiana czasu z zimowego na letni miała miejsce w nocy z 29 na 30 marca. O godzinie 2:00 wskazówki zegarów przestawiliśmy na godzinę 3:00, co oznaczało utratę jednej godziny snu, ale zyskaliśmy dłuższe wieczory z naturalnym światłem dziennym.
Zmiana czasu budzi kontrowersje zarówno wśród obywateli, jak i w kręgach politycznych. W Polsce, posłowie z ugrupowania PSL-Trzecia Droga złożyli projekt ustawy zakładający rezygnację z dotychczasowej praktyki zmiany czasu oraz wprowadzenie całorocznego stosowania czasu letniego środkowoeuropejskiego. W uzasadnieniu podkreślają, że „dwukrotna zmiana czasu w każdym roku nie znajduje obecnie uzasadnienia społecznego ani ekonomicznego”. Określają ją jako „anachronizm, wiążący się z negatywnymi skutkami gospodarczymi i zdrowotnymi”.
Również na poziomie Unii Europejskiej toczy się dyskusja na temat zniesienia zmiany czasu. Parlament Europejski w 2019 roku opowiedział się za likwidacją czasu letniego od 2021 roku. Jednak Rada UE nie osiągnęła jeszcze stanowiska w tej sprawie, co oznacza, że zmiany w tym zakresie nie są jeszcze pewne.
Terminy obowiązywania zmiany czasu
Obecnie obowiązujące przepisy dotyczące zmiany czasu są określone w unijnym rozporządzeniu, które obowiązuje do 2026 roku. Oznacza to, że przed nami co najmniej cztery kolejne przestawienia zegarków:
- 30 marca 2025: zmiana z czasu zimowego na letni.
- 26 października 2025: zmiana z czasu letniego na zimowy.
- 29 marca 2026: zmiana z czasu zimowego na letni.
- 25 października 2026: zmiana z czasu letniego na zimowy.
Badania opinii publicznej wskazują na zdecydowaną większość przeciwników zmiany czasu. W sondażu przeprowadzonym przez SW Research dla „Wprost” aż 73% respondentów opowiedziało się za rezygnacją z przestawiania zegarków. Jedynie 16,3% ankietowanych uważa, że zmiana czasu powinna pozostać, a 10% nie ma zdania w tej kwestii.
Argumenty za zniesieniem zmiany czasu
Przeciwnicy zmiany czasu wskazują na kilka istotnych argumentów:
- Negatywny wpływ na zdrowie: Zmiana czasu może powodować zaburzenia rytmu dobowego, prowadząc do problemów ze snem, zmęczenia czy obniżenia koncentracji.
- Brak korzyści ekonomicznych: Współczesne badania podważają pierwotne założenia dotyczące oszczędności energetycznych wynikających ze zmiany czasu.
- Niezadowolenie społeczne: Większość obywateli wyraża chęć zniesienia tej praktyki, co wskazuje na brak akceptacji społecznej dla przestawiania zegarków.
Argumenty za utrzymaniem zmiany czasu
Zwolennicy zmiany czasu podkreślają:
- Dłuższe wieczory: Czas letni zapewnia dłuższe popołudnia z naturalnym światłem, co sprzyja aktywności fizycznej i społecznym spotkaniom po pracy.
- Potencjalne korzyści ekonomiczne: Dłuższy dzień może wpływać na zwiększenie konsumpcji, zwłaszcza w branży handlowej i usługowej.
Obecnie nie ma jednoznacznych informacji dotyczących rychłej rezygnacji ze zmiany czasu w Polsce. Choć trwają dyskusje na ten temat, zarówno na poziomie krajowym, jak i unijnym, to zmiany w tej kwestii wymagają czasu i szerokich konsultacji. Należy również uwzględnić aspekty techniczne i logistyczne związane z taką zmianą.
