W Polsce sytuacja małych szkół staje się coraz bardziej dramatyczna. Jak donosi „Legaartis”, od września 2023 roku do końca maja 2024 roku złożono aż 246 wniosków o likwidację lub przekształcenie małych szkół w całym kraju. Powodem są trudności związane z niedoborem uczniów, które w wielu przypadkach wynikają z niekorzystnej sytuacji demograficznej.
Główne Powody Likwidacji
Najczęstszym powodem zgłaszania wniosków o likwidację małych szkół jest zmniejszająca się liczba dzieci w wieku szkolnym. Na Mazowszu złożono 14 wniosków, na Śląsku 13, a w województwie lubelskim 9. Rzecznik mazowieckiego kuratorium oświaty, Andrzej Kulmatycki, zaznacza, że „niekorzystna sytuacja demograficzna” jest jednym z kluczowych czynników wpływających na decyzje samorządów.
Alternatywne Rozwiązania dla Małych Szkół
Mimo rosnącej liczby wniosków, sama procedura likwidacji nie jest automatyczna. Kuratoria mają możliwość wydania negatywnej opinii, co uniemożliwi samorządom realizację planów likwidacji. Jak podkreśla wiceminister edukacji Joanna Mucha, „likwidacja szkół to sprawa samorządów. To one powinny mieć więcej możliwości.”
W odpowiedzi na problem, rząd rozważa wprowadzenie nowych modeli funkcjonowania małych szkół. W planach jest przekształcenie niektórych placówek edukacyjnych w oddziały przedszkolne lub żłobki. Takie rozwiązanie, stosowane m.in. w Finlandii, pozwala na zachowanie infrastruktury i zapewnia dalszą użyteczność budynków edukacyjnych, mimo zmniejszającej się liczby uczniów.
Co Oznacza Zmiana dla Przyszłości Edukacji?
Przekształcanie szkół w placówki oferujące opiekę nad dziećmi w młodszym wieku, takie jak przedszkola czy żłobki, może być rozwiązaniem, które pozwoli utrzymać funkcjonalność lokalnych instytucji edukacyjnych i społecznych. Pomimo trudnej sytuacji, takie zmiany mogą pomóc w dostosowaniu systemu edukacji do aktualnych potrzeb społeczności lokalnych.
Małe szkoły w Polsce stoją w obliczu poważnych wyzwań związanych z niedoborem uczniów i zmieniającą się sytuacją demograficzną. Rząd i samorządy poszukują nowych rozwiązań, aby przystosować system edukacji do obecnych realiów, jednocześnie starając się utrzymać lokalne placówki edukacyjne w funkcjonowaniu. Przekształcanie szkół w przedszkola lub żłobki może okazać się skuteczną metodą adaptacji i zachowania wartościowych instytucji w społeczności lokalnej.
