Unia Europejska coraz mocniej dąży do osiągnięcia zeroemisyjności w różnych sektorach gospodarki, w tym w budownictwie mieszkaniowym. Wprowadzenie nowych regulacji, które mają promować ekologiczne budownictwo, budzi jednak wiele kontrowersji. Planowane przepisy zakładają obowiązek dostosowania budynków do wyższych standardów energetycznych, co może znacząco wpłynąć na rynek nieruchomości w Polsce.
Klasyfikacja budynków według nowych norm
Przepisy przewidują wprowadzenie nowego systemu oceny energetycznej budynków. Według planów, nieruchomości zostaną sklasyfikowane od Klasy A (budynki zeroemisyjne) do Klasy G (budynki o najniższej efektywności energetycznej). Szczególnym wymogiem objęte zostaną budynki użyteczności publicznej, które od 2026 roku muszą spełniać najwyższe standardy ekologiczne. Dla nowych budynków mieszkalnych obowiązek ten ma wejść w życie w 2028 roku.
Natomiast istniejące budynki mieszkalne będą musiały być sukcesywnie modernizowane – najpierw do osiągnięcia klasy W do 2030 roku, a następnie klasy D do 2033 roku. Zmiany te mogą jednak wywołać poważne utrudnienia w sprzedaży i wynajmie nieruchomości, które nie spełniają określonych norm energetycznych.
Czy nowe przepisy wpłyną na dostępność mieszkań?
Przewiduje się, że nowe wymogi mogą ograniczyć możliwość sprzedaży i wynajmu nieruchomości o niskiej efektywności energetycznej. Budynki, które nie zostaną dostosowane do standardów zeroemisyjnych, mogą być wyłączone z rynku, co dodatkowo zaostrzy sytuację mieszkaniową w Polsce. Dla właścicieli mieszkań wiąże się to z koniecznością poniesienia znacznych kosztów modernizacji.
Koszty te obejmują między innymi instalację fotowoltaiki, pomp ciepła czy modernizację izolacji budynków. Według szacunków Polskiego Instytutu Ekonomicznego, modernizacja przeciętnego budynku mieszkalnego w Polsce może kosztować od 50 000 zł do nawet 100 000 zł, w zależności od zakresu prac.
Świadectwa energetyczne – nowy obowiązek właścicieli
Od kwietnia 2023 roku w Polsce obowiązuje konieczność posiadania świadectwa charakterystyki energetycznej dla nieruchomości przeznaczonych na sprzedaż lub wynajem. Dokument ten określa roczne zapotrzebowanie na energię budynku, uwzględniając takie aspekty jak ogrzewanie, wentylacja, przygotowanie ciepłej wody czy oświetlenie. Wprowadzenie świadectw miało na celu zwiększenie transparentności na rynku nieruchomości oraz promowanie bardziej efektywnych energetycznie budynków.
Obecnie koszt wystawienia świadectwa wynosi od 300 zł do 500 zł w zależności od wielkości nieruchomości, co stanowi dodatkowe obciążenie finansowe dla właścicieli.
Wyzwania dla rynku nieruchomości w Polsce
Wprowadzenie restrykcyjnych przepisów energetycznych może w krótkim czasie spowodować paraliż na rynku nieruchomości. Eksperci przewidują, że brak dostępnych środków finansowych na modernizację budynków może zmusić część właścicieli do rezygnacji z wynajmu lub sprzedaży nieruchomości. W konsekwencji ograniczenie podaży mieszkań może wpłynąć na wzrost cen na rynku pierwotnym i wtórnym.
Z kolei inwestorzy, którzy planują budowę nowych budynków, będą musieli dostosować swoje projekty do bardziej rygorystycznych norm. W praktyce oznacza to wyższe koszty budowy, co przełoży się na wyższe ceny mieszkań dla kupujących.
Jak Polska poradzi sobie z nowymi wymogami?
Polska stoi przed ogromnym wyzwaniem dostosowania rynku nieruchomości do wymogów unijnych. Wprowadzenie regulacji będzie wymagało zarówno wsparcia finansowego dla właścicieli nieruchomości, jak i szeroko zakrojonych programów modernizacyjnych. Jednym z możliwych rozwiązań jest rozszerzenie dotacji w ramach programów takich jak Czyste Powietrze, które już teraz wspierają wymianę przestarzałych źródeł ciepła oraz poprawę izolacji budynków.
Władze muszą również zadbać o to, aby przepisy były wprowadzane stopniowo, z uwzględnieniem realiów polskiego rynku nieruchomości. Ostateczne decyzje dotyczące wdrożenia nowych regulacji będą miały kluczowe znaczenie dla stabilności rynku i dostępności mieszkań w Polsce.
