W 2025 roku aż 3,5 miliona Polaków będzie musiało wymienić swoje dowody osobiste, które tracą ważność po 10 latach od wydania. Wymiana dotyczy przede wszystkim dokumentów wydanych w 2015 roku, a także tych, które zostały wydane tymczasowo na krótszy okres. Brak aktualnego dokumentu wiąże się z wieloma konsekwencjami, od trudności w codziennym życiu po poważne kary finansowe. Ministerstwo Cyfryzacji przypomina, że ważny dowód jest niezbędny zarówno do potwierdzania tożsamości w urzędach, bankach, czy podczas kontroli granicznych, jak i do korzystania z usług publicznych.
Dlaczego to ważne?
Nieważny dowód osobisty uniemożliwia załatwianie kluczowych spraw. Banki mogą zablokować dostęp do konta, a na poczcie nie odbierzemy listu poleconego. Problem pojawi się także podczas wyjazdów zagranicznych, szczególnie do krajów strefy Schengen, gdzie dowód zastępuje paszport. Należy również pamiętać, że od 2021 roku dowody osobiste zawierają odciski palców i podpis posiadacza, co czyni je dokumentami wysoce zabezpieczonymi i wymagającymi osobistego wnioskowania.
Kary za niewymienienie dowodu
Zgodnie z przepisami, brak ważnego dokumentu tożsamości może skutkować karą grzywny wynoszącą nawet 5 tysięcy złotych. Co więcej, osoby uchylające się od obowiązku posiadania ważnego dowodu mogą być dodatkowo obciążone innymi sankcjami, w tym ograniczeniem wolności, jeśli sytuacja zostanie rozpatrzona przez sąd. Warto zaznaczyć, że wprowadzenie aplikacji mObywatel, umożliwiającej cyfrowe potwierdzanie tożsamości, nie zwalnia z obowiązku posiadania plastikowego dowodu, który w wielu sytuacjach pozostaje niezbędny, np. przy przekraczaniu granicy czy składaniu wniosku o nowy dokument.
Jak wymienić dowód osobisty?
Proces wymiany dowodu osobistego jest prosty i bezpłatny. Wniosek można złożyć w urzędzie gminy niezależnie od miejsca zameldowania lub online za pośrednictwem platformy ePUAP. Do wniosku należy dołączyć zdjęcie wykonane zgodnie z wymaganiami biometrycznymi. Czas oczekiwania na nowy dokument wynosi do 30 dni, dlatego warto zadbać o wymianę z wyprzedzeniem, aby uniknąć problemów.
Co czeka nas w przyszłości?
Rząd pracuje nad przepisami, które umożliwią szersze wykorzystanie aplikacji mObywatel. Według planów cyfrowy dokument ma być równoważny z plastikowym dowodem we wszystkich sytuacjach, gdzie obecnie wymagane jest okazanie fizycznego dokumentu. Mimo to nie oznacza to rezygnacji z tradycyjnych dowodów, które nadal będą obowiązkowe.
Obowiązek wymiany dowodów osobistych to ważne przypomnienie, aby zadbać o dokumenty niezbędne do codziennego funkcjonowania. Spóźnienia mogą prowadzić do poważnych konsekwencji, w tym wysokich kar finansowych i problemów prawnych.
