W całej Polsce trwa bezprecedensowa akcja kontrolna dotycząca obowiązkowej rejestracji źródeł ogrzewania w Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków (CEEB). Strażnicy miejscy i gminni, wyposażeni w nowe uprawnienia, prowadzą zmasowane inspekcje, a brak zgłoszenia pieca, pompy ciepła czy nawet kominka może kosztować właścicieli domów nawet 5000 złotych mandatu. Tysiące Polaków już odczuło konsekwencje niedopełnienia tego prostego, a jednak kluczowego obowiązku. Czy jesteś wśród nich?
Dane z ostatnich miesięcy 2024 roku są alarmujące i pokazują skalę działań służb. Władze są zdeterminowane, aby walczyć ze smogiem, a CEEB to ich główne narzędzie. Kontrole odbywają się bez ostrzeżenia, a strażnicy mają prawo wejść na posesję, by szczegółowo zweryfikować stan instalacji grzewczej. Nieznajomość przepisów nie zwalnia z odpowiedzialności, co boleśnie odczuł pan Marek z Ożarowa, który za niezgłoszony piec zapłacił 3000 złotych kary.
Masowe Kontrole Ruszyły: Tysiące Sprawdzonych Posesji w 2024
Od początku 2024 roku funkcjonariusze straży miejskiej i gminnej prowadzą intensywne kontrole dotyczące obowiązku rejestracji źródeł ogrzewania w Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków. Nowe uprawnienia pozwalają im na dokładną weryfikację nie tylko faktu zgłoszenia urządzenia, ale także prawdziwości podanych informacji. Sprawdzany jest rodzaj wykorzystywanego paliwa, klasa urządzeń grzewczych oraz zgodność z deklaracją złożoną w CEEB. To znacząca zmiana, która daje służbom znacznie większe możliwości egzekwowania przepisów.
Skala działań jest imponująca. Warszawa, jako stolica, przoduje w liczbie kontroli. Według danych TVN24, od stycznia do listopada 2024 roku, warszawska straż miejska przeprowadziła ponad 4000 kontroli posesji. Ich efektem było ujawnienie 1700 nieprawidłowości oraz nałożenie 1032 mandatów karnych na łączną kwotę około 120 tysięcy złotych. To dowód, że problem niezgłoszonych źródeł ogrzewania jest powszechny, a służby nie wahają się przed nakładaniem kar. Również inne miasta intensyfikują działania: w Poznaniu wykonano 769 kontroli, a w Gdańsku straż miejska przeprowadziła 414 kontroli, wystawiając 89 mandatów na łączną kwotę 11,7 tysięcy złotych. Co więcej, w Siemianowicach Śląskich wprowadzono specjalne drony wyposażone w czujniki analizy dymu, które monitorują emisje z kominów, co pozwala na precyzyjne namierzanie potencjalnych naruszeń.
Zapomniałeś o CEEB? Historia Pana Marka Ostrzega!
Niestety, nieznajomość przepisów nie chroni przed karą. Doskonale ilustruje to przypadek pana Marka, właściciela domu w podwarszawskim Ożarowie. Przez kilka lat używał kotła gazowego, kompletnie nieświadomy obowiązku jego rejestracji w CEEB. Podczas rutynowej kontroli straż miejska stwierdziła brak wpisu w rejestrze i nałożyła na niego mandat w wysokości 3000 złotych. „Nikt mnie nie informował o takim obowiązku. Myślałem, że skoro to gaz, to wszystko jest w porządku” – tłumaczył pan Marek. Mimo jego dobrej woli, strażnicy sprawdzili dokumentację techniczną kotła i porównali ją z brakiem wpisu w CEEB, co jednoznacznie potwierdziło naruszenie przepisów.
Centralna Ewidencja Emisyjności Budynków to państwowy rejestr, który gromadzi informacje o wszystkich urządzeniach grzewczych o mocy do 1 MW. Obowiązek zgłoszenia dotyczy każdego źródła ciepła – niezależnie od tego, czy jest to nowoczesny kocioł gazowy, stary piec węglowy, pompa ciepła, kominek opalany drewnem, a nawet kolektory słoneczne czy instalacje fotowoltaiczne. Rejestracji podlegają zarówno budynki mieszkalne, jak i niemieszkalne. Właściciele mają zaledwie 14 dni od momentu uruchomienia nowej instalacji na dokonanie zgłoszenia. Nawet tymczasowe źródła ogrzewania w budynkach gospodarczych czy altankach muszą być zgłoszone. To kluczowa informacja dla każdego właściciela nieruchomości w Polsce, ponieważ kontrole mogą dotyczyć nawet tych, którzy ogrzewają dom ekologicznie.
Wysokość Kar Może Zaskoczyć: Od 500 do 5000 Złotych
System kar za brak rejestracji w CEEB jest bezlitosny i ma na celu skłonienie Polaków do jak najszybszego wypełnienia obowiązku. Mandaty wynoszą od 500 do 5000 złotych. W przypadku odmowy przyjęcia mandatu, sprawa może trafić do sądu, co wiąże się z dodatkowymi kosztami i potencjalnie jeszcze wyższą grzywną. Wysokość kary zależy od rodzaju urządzenia, skali naruszenia przepisów oraz postawy właściciela nieruchomości. Najwyższe kary, sięgające 5000 złotych, dotyczą wielokrotnych naruszeń, celowego ukrywania informacji przed kontrolerami lub podania nieprawdziwych danych w deklaracji CEEB.
W przypadku pierwszego naruszenia i współpracy z kontrolerami, kary są zazwyczaj niższe, ale nadal dotkliwe. Typowy mandat za niezgłoszony kocioł gazowy to około 1500-2000 złotych, natomiast za piec węglowy może sięgnąć 3000-4000 złotych. Szczególnie narażeni są właściciele starszych nieruchomości, którzy mogą nie być świadomi nowych obowiązków, oraz posiadacze domków letniskowych, altan czy budynków gospodarczych, gdzie często zapomina się o konieczności zgłoszenia zainstalowanych tam źródeł ciepła. Straż miejska nie robi wyjątków i konsekwentnie egzekwuje przepisy, co potwierdzają setki tysięcy złotych z nałożonych już mandatów.
Jak Uniknąć Wysokiej Kary? Praktyczny Przewodnik
Najlepszą strategią jest proaktywne działanie. Jeśli posiadasz jakiekolwiek źródło ogrzewania, które nie zostało jeszcze zgłoszone do CEEB, zrób to jak najszybciej. Rejestracja jest całkowicie bezpłatna i można ją wykonać w trzech prostych krokach: online na stronie Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego, listownie lub osobiście w urzędzie miasta. Procedura online jest najwygodniejsza i zajmuje zaledwie około 15 minut. Wystarczy podać podstawowe dane o budynku, właścicielu oraz parametry techniczne urządzenia grzewczego. System automatycznie generuje potwierdzenie rejestracji, które warto wydrukować i przechowywać.
Podczas rejestracji kluczowe jest podanie prawdziwych i dokładnych informacji. Jeśli nie jesteś pewien, jakie dane techniczne podać, sprawdź tabliczkę znamionową na urządzeniu lub skontaktuj się z instalatorem. Pamiętaj, że strażnicy podczas kontroli porównują dane z CEEB z rzeczywistym stanem instalacji. W przypadku wymiany urządzenia grzewczego, zmiany rodzaju paliwa lub nawet czasowego demontażu, należy zaktualizować dane w CEEB w ciągu 14 dni. To pozwoli uniknąć nieporozumień i potencjalnych kar w przyszłości. Nie czekaj, aż kontrola zapuka do twoich drzwi – działaj już dziś!
Kontrole w 2025 Roku: Co Dalej?
Straż miejska i gminna zapowiada kontynuację intensywnych kontroli również w 2025 roku. Funkcjonariusze mają prawo sprawdzać nieruchomości bez wcześniejszego ostrzeżenia. Często reagują na skargi sąsiadów, ale prowadzą też systematyczne przeglądy całych osiedli. Kontrole są nierzadko łączone – strażnicy sprawdzają jednocześnie segregację odpadów, rejestrację w CEEB oraz przestrzeganie uchwał antysmogowych, co zwiększa ich efektywność. W regionach objętych uchwałami antysmogowymi dodatkowo weryfikują, czy spalane paliwo jest zgodne z obowiązującymi przepisami, co jest kolejnym punktem, za który można otrzymać mandat.
Nowoczesne technologie coraz bardziej wspomagają kontrolerów. Przykład Siemianowic Śląskich z dronami wyposażonymi w czujniki analizy dymu pokazuje, jak przyszłość kontroli może wyglądać w całej Polsce. Urządzenia te monitorują, czy z kominów nie wydobywają się niebezpieczne substancje, a w przypadku wykrycia nieprawidłowości, strażnicy przystępują do kontroli posesji. Dane z CEEB mają również kluczowe znaczenie dla programów dotacyjnych, takich jak „Czyste Powietrze”. Właściciele niezarejestrowanych urządzeń nie mogą skorzystać z dofinansowania, które może sięgać do 69 tysięcy złotych na wymianę starych pieców. W przyszłości CEEB może stać się podstawą do naliczania opłat środowiskowych lub podatków emisyjnych, co dodatkowo motywuje do przestrzegania przepisów.
Przygotuj się na kontrolę już dziś
Nie ma sensu czekać na to, aż strażnicy zapukają do twoich drzwi. Najlepszą obroną jest atak – proaktywne działanie. Sprawdź już dziś, czy wszystkie twoje urządzenia grzewcze, w tym te w budynkach gospodarczych, garażach czy altankach, są zarejestrowane w CEEB. Nawet niewielki piecyk używany sporadycznie musi być zgłoszony. Jeśli stwierdzisz braki, zgłoś je natychmiast, nawet jeśli termin dawno minął. Lepiej zrobić to przed kontrolą niż płacić wysokie mandaty, które mogą znacząco nadszarpnąć domowy budżet.
Przygotuj również dokumentację techniczną wszystkich urządzeń – instrukcje obsługi, dokumenty gwarancyjne, protokoły z przeglądów kominiarskich. W przypadku kontroli ułatwi to strażnikom weryfikację zgodności danych z rzeczywistością i może przyspieszyć cały proces. Pamiętaj, że głównym celem tych działań jest walka ze smogiem i poprawa jakości powietrza, co leży w interesie nas wszystkich. Zadbaj o swój portfel i o środowisko, wypełniając obowiązek rejestracji w CEEB już dziś.
