Polska cyfrowa tożsamość wchodzi w nową erę. Jeszcze w tym roku, dokładnie 31 grudnia, aplikacja mObywatel zostanie wzbogacona o wirtualnego asystenta opartego na sztucznej inteligencji. Jak zapowiada Ministerstwo Cyfryzacji, to rozwiązanie ma radykalnie uprościć załatwianie spraw urzędowych, eliminując konieczność znajomości skomplikowanego, urzędowego żargonu.
Wirtualny asystent AI, który obecnie znajduje się w fazie testów i jest dostępny dla 5% użytkowników, zostanie udostępniony wszystkim Polakom w ostatni dzień 2024 roku. Zmiana ta jest kluczowa dla budowania doświadczenia użytkownika (Experience) w kontakcie z administracją. Wiceszef resortu cyfryzacji, Dariusz Standerski, podkreślił, że celem jest stworzenie narzędzia, które będzie w stanie udzielać natychmiastowych, precyzyjnych i zrozumiałych odpowiedzi na pytania dotyczące procedur administracyjnych.
Jednak to nie jedyna rewolucja. W tle trwają intensywne prace nad wdrożeniem europejskiego portfela tożsamości cyfrowej, który ma zostać w pełni uruchomiony w Polsce w 2026 roku. To globalna zmiana, która umożliwi bezpieczną identyfikację online w całej Unii Europejskiej, otwierając nowe możliwości zarówno w sektorze publicznym, jak i komercyjnym.
Jak działa wirtualny asystent AI i model PLLuM?
Wirtualny asystent w mObywatelu to inteligentny czat oparty na polskim modelu językowym PLLuM. Jego głównym zadaniem jest wspieranie obywateli w wyszukiwaniu informacji i załatwianiu spraw w aplikacji mObywatel 2.0. To przełom w dostępie do informacji publicznej, ponieważ system pozwala na naturalną rozmowę, eliminując potrzebę szukania informacji po skomplikowanych kategoriach.
Zamiast przeglądać dziesiątki podstron, użytkownik może po prostu wpisać pytanie w języku potocznym. Przykładowo, jeśli wpiszesz: „Zgubiłem dowód – co robić?”, asystent natychmiast wskaże odpowiedni formularz, wyjaśni całą procedurę krok po kroku oraz poda listę wymaganych dokumentów. To praktyczna zmiana, która oszczędza czas i minimalizuje ryzyko popełnienia błędu proceduralnego.
Źródłem wiedzy dla asystenta są wyłącznie zweryfikowane i autorytatywne informacje pochodzące ze stron rządowych: gov.pl oraz mobywatel.pl. Dzięki temu użytkownicy mają pewność, że otrzymują aktualne i wiarygodne (Trustworthiness) dane.
Bezpieczeństwo i prywatność. Asystent nie zobaczy Twoich danych
Kwestia bezpieczeństwa i prywatności była priorytetem podczas projektowania nowego narzędzia. Twórcy asystenta stanowczo podkreślają, że AI ma ściśle ograniczone uprawnienia. Asystent nie ma dostępu do danych osobowych użytkowników, które są przechowywane w aplikacji.
Oznacza to, że inteligentny czat nie może odczytać informacji takich jak: punkty karne, data ważności dokumentów, czy prywatne dane zapisane w Twoim mObywatelu. Jego rola ogranicza się wyłącznie do udzielania odpowiedzi na pytania dotyczące sposobu załatwiania spraw urzędowych oraz dostępności usług cyfrowych.
Ponadto, projektowanie asystenta uwzględniło standardy WCAG (Web Content Accessibility Guidelines), co zapewnia dostępność dla wszystkich, w tym osób z niepełnosprawnościami. Interfejs wykorzystuje prosty język, kontrastowe kolory, czytelne czcionki i jest w pełni obsługiwany za pomocą klawiatury lub czytnika ekranu.
Europejski Portfel Tożsamości Cyfrowej. Polska gotowa na 2026 rok
Długoterminową i jeszcze bardziej rewolucyjną zmianą jest wdrożenie europejskiego portfela tożsamości cyfrowej (European Digital Identity Wallet). Zgodnie z unijnym rozporządzeniem eIDAS, które weszło w życie w maju 2024 roku, wszystkie kraje członkowskie mają obowiązek wdrożyć to rozwiązanie do grudnia 2026 roku.
W Polsce prace nad portfelem są już zaawansowane. Jak poinformował Standerski, w projekt zaangażowane są kluczowe instytucje, w tym Centralny Ośrodek Informatyki, NASK oraz Instytut Łączności. W pełni uruchomiony portfel umożliwi Polakom bezpieczne potwierdzanie tożsamości podczas korzystania z usług publicznych i komercyjnych w całej Unii Europejskiej.
Dzięki temu rozwiązaniu, obywatele będą mogli np. zdalnie otworzyć konto bankowe w innym państwie UE, zarejestrować się na zagranicznej uczelni, czy wynająć samochód, używając wyłącznie swojej cyfrowej tożsamości. Jest to kluczowy element budowania jednolitego rynku cyfrowego.
Aktualności legislacyjne: Akt o Usługach Cyfrowych (DSA)
Równolegle do zmian technologicznych, Ministerstwo Cyfryzacji pracuje nad dostosowaniem polskiego prawa do regulacji unijnych. Obecnie nowelizacja ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną, mająca na celu skuteczne stosowanie w Polsce przepisów unijnego Aktu o Usługach Cyfrowych (DSA), czeka na podpis Prezydenta.
Nowelizacja dotyczy między innymi mechanizmów blokowania nielegalnych treści w internecie. Wiceszef resortu cyfryzacji zapewnił, że celem jest przeciwdziałanie dezinformacji w jej najgorszym wydaniu, czyli konkretnym przestępstwom. „Nikt nie będzie blokował dyskusji politycznej w internecie” – zadeklarował, wskazując, że nowe prawo ma służyć ochronie obywateli i egzekwowaniu istniejących przepisów prawa karnego w przestrzeni cyfrowej.
