Prezydent Francji Emmanuel Macron i jego rosyjski odpowiednik Władimir Putin przeprowadzili w piątek rozmowę telefoniczną, w której skupiono się na uniknięciu katastrofy w Zaporożu w południowej Ukrainie. Od tygodni miejsce to jawiło się jako najbardziej niepokojący punkt zapalny w konflikcie, biorąc pod uwagę możliwość wypadku jądrowego.
W ciągu ostatniego tygodnia oskarżenia między siłami rosyjskimi i ukraińskimi nasiliły się wraz z ostrzeżeniami o „kolejnym Czarnobylu” , jeśli impas nie zmniejszy się. Rosja, której około 500 żołnierzy okupuje największą w Europie elektrownię jądrową, oskarżyła siły ukraińskie o ponowne ostrzeliwanie wrażliwego obiektu.
Putin w piątkowym apelu ostrzegł Macrona o możliwości „katastrofy na dużą skalę” w zakładzie, obwiniając Kijów za ciągłe ostrzał i pogorszenie bezpieczeństwa operacji.
Zgodnie z odczytem apelu ze strony Kremla za pośrednictwem Reutera :
Putin powiedział, że ostrzał kontrolowanej przez Rosjan elektrowni atomowej Zaporoże na południu Ukrainy, za którą obwiniał Kijów, stworzył ryzyko „katastrofy na dużą skalę”. Obaj prezydenci są zgodni co do konieczności wysłania do elektrowni zespołu z Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej .
Według Kremla Putin powiedział Macronowi o utrzymujących się przeszkodach w dostarczaniu rosyjskich produktów żywnościowych i nawozowych na rynki światowe.
Dzień wcześniej szef MAEA, Rafael Grossi, powiedział, że jest gotowy poprowadzić tam zespół inspekcyjny, po pilnym wezwaniu do przeprowadzenia inspekcji kompleksu podczas czwartkowego trójstronnego spotkania prezydenta Zełenskiego, tureckiego Recepa Tayyipa Erdogana i sekretarza generalnego António Guterresa we Lwowie. Ukraina.
Ukraina ze swojej strony oskarżyła siły rosyjskie o wykorzystanie elektrowni, która zaopatruje w energię szerokie obszary Europy, jako „nuklearnego szantażu” . Ale po apelu Macrona Putin potwierdził gotowość do ułatwienia pilnej misji MAEA .
Zełenski wprost stwierdził, że wszystko, co się tam dzieje, zostanie automatycznie uznane za winę Moskwy. On również w sobotnich oświadczeniach wskazał, że jego siły nie przestaną próbować wyzwolić go od wojsk rosyjskich:
„Każdy rosyjski żołnierz, który albo strzela do fabryki, albo strzela, używając rośliny jako osłony, musi zrozumieć, że staje się specjalnym celem dla naszych agentów wywiadu, dla naszych służb specjalnych, dla naszej armii” – powiedział Zełenski w przemówieniu wideo w sobotę. noc.
Oczywiste jest, że elektrownia została już trafiona i częściowo uszkodzona przez ostrzał w tym miesiącu. Zaniepokojenie potencjalnym zanieczyszczeniem wzrosło tak, że międzynarodowi obserwatorzy zaczęli modelować różne scenariusze katastrof:
Bloomberg podał ostatnią aktualizację dotyczącą szkód w piątek w następujący sposób : „ Już działają tylko dwa z sześciu reaktorów w elektrowni jądrowej w Zaporożu , potencjalnie pozostawiając ukraińską sieć energetyczną zagrożoną załamaniem się tej zimy , a kryzys rozleje się na sąsiednie rynki energetyczne Unii Europejskiej”.
„Największa stacja energii atomowej w Europie, Zaporoże, w ostatnich tygodniach została trafiona ostrzałem, a Ukraina i Rosja obwiniały się nawzajem”, kontynuuje raport. „Wybuchy zniszczyły infrastrukturę i kable, które mają kluczowe znaczenie dla chłodzenia reakcji atomowych i przesyłania energii”.
Kreml w międzyczasie twierdził, że Ukraina planuje „prowokację pod fałszywą flagą” w Zaporożu, nawet precyzując, że coś jest planowane na piątek. Krążą niepotwierdzone doniesienia, że rosyjskie wojsko powiedziało nawet lokalnym robotnikom, którzy utrzymują go w ruchu, aby zostali w domu w piątek.