Nowe przepisy dotyczące identyfikacji i rejestracji zwierząt w Polsce, które weszły w życie w styczniu 2023 roku, wymagają od każdej osoby, która hoduje zwierzęta, w tym drobiu, jelenie, konie itp., rejestracji ich w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR) jako zakład drobiarski. Jednym z celów wprowadzenia tych zmian jest zapewnienie bezpieczeństwa hodowców i konsumentów oraz ułatwienie kontroli nad zwierzętami i przeciwdziałanie nielegalnej hodowli.
Do 5 kwietnia masz obowiązek zarejestrowania hodowli drobiu
Nowe przepisy nakładają obowiązek rejestracji każdego, kto posiada chociaż jedną kurę przed 6 kwietnia 2023 roku, aby uniknąć kary pieniężnej w wysokości 30-krotności średniej krajowej, co obecnie wynosi ponad 200 tys. zł. Celem wprowadzenia tego obowiązku jest wyłapanie nielegalnych hodowców i uszczelnienie systemu. Rejestracja pozwoli na szybką identyfikację zwierząt w przypadku wykrycia chorób zakaźnych, co poprawi zdrowie zwierząt i ludzi, którzy je spożywają. Hodowcy będą również mieli dostęp do historii zdrowotnej i pochodzenia swoich zwierząt.
„Zakład drobiu” już od jednej kury
Aktualne przepisy stanowią jasno: jesteś posiadaczem zwierzęcia hodowlanego-masz obowiązek zarejestrować je w systemie Rejestracji i Identyfikacji Zwierząt. Jak się okazuje, prawo to dotyczy także małych hodowli przyzagrodowych, a obowiązkiem są objęci nawet posiadacze jednej sztuki drobiu. W świetle nowej ustawy, każdy kto utrzymuje drób przyzagrodowo, musi zarejestrować swój „zakład drobiu” w przeciągu ciągu trzech miesięcy od wejścia przepisów w życie, a więc do 6 kwietnia 2023 roku.
Zdaniem Krajowej Izby Rolniczej osoby utrzymujące kilka sztuk drobiu na własny użytek powinny być zwolnione z obowiązku rejestracji „zakładu drobiu” w Agencji, a nakładanie na rolników obowiązku rejestracji, niezależnie od posiadanej liczby zwierząt, jest zaskakujące i absurdalne.
Zgodnie z unijnym rozporządzeniem (UE) 2016/429, w sprawie przenośnych chorób zwierząt, które nakłada wymóg rejestracji zakładów utrzymujących zwierzęta lądowe, istnieją odstępstwa od tego obowiązku, tj. w przypadku zakładów stwarzających nieistotne ryzyko dla zdrowia zwierząt lub zdrowia publicznego.
Wniosek z wprowadzenia tych przepisów jest jasny – rejestracja zwierząt jest kluczowa dla zapewnienia bezpieczeństwa hodowcom i konsumentom, a także dla walki z nielegalną hodowlą. Wszyscy hodowcy powinni przestrzegać tych przepisów i dokonać rejestracji swoich zwierząt przed upływem terminu, aby uniknąć kar pieniężnych i przyczynić się do poprawy systemu hodowli zwierząt w Polsce.
Co to jest drób?
- Na podstawie art. 2. pkt 1) ustawy z 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (tekst jednolity: Dz. U. z 2020 r. poz. 1421, z 2022 r. poz. 1570) określenie “drób” oznacza:
- – kury,
- – kaczki,
- – gęsi,
- – indyki,
- – przepiórki,
- – perlice,
- – strusie oraz inne bezgrzebieniowce,
- – gołębie,
- – bażanty i
- – kuropatwy,
- utrzymywane w celach rozpłodowych, produkcji mięsa lub jaj spożywczych lub odtworzenia zasobów ptactwa łownego;
- Podobną definicję zawiera art. 4, pkt. 9) Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/429 z dnia 9 marca 2016 r. w sprawie przenośnych chorób zwierząt(…), zgodnie z którym „drób” oznacza ptaki chowane lub utrzymywane w niewoli do następujących celów:
- 1. produkcji:
- – mięsa;
- – jaj spożywczych;
- – innych produktów;
- 2. odnowy zasobów ptaków łownych;
- 3. hodowli ptaków wykorzystywanych do rodzajów produkcji, o których mowa w lit. a) i b);
Rodzaje drobiu są określone w art. 2, pkt 17), 18), 19) Rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2020/692 z dnia 30 stycznia 2020 r. uzupełniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/429 w odniesieniu do przepisów dotyczących wprowadzania do Unii przesyłek niektórych zwierząt, materiału biologicznego i produktów pochodzenia zwierzęcego oraz przemieszczania ich i postępowania z nimi po ich wprowadzeniu.
Zgodnie z tymi przepisami:
- 17) „drób hodowlany” oznacza drób w wieku 72 godzin i starszy, przeznaczony do produkcji jaj wylęgowych;
- 18) „drób produkcyjny” oznacza drób w wieku 72 godzin i starszy, chowany w celu produkcji mięsa, jaj spożywczych lub innych produktów lub w celu odnowy zasobów ptaków łownych;
- 19) „pisklęta jednodniowe” oznaczają drób poniżej 72 godzin życia.
Naszym zdaniem przepisy tej ustawy godzą w prawo wolności i własności i nienaruszalności tej własności przez państwo, jakie gwarantuje obywatelom Konstytucja RP. Jednak ustawodawca tego nie zauważa. Warto w tym miejscy dodać, że zgodnie z art. 25 ustawy oraz wydanym do tej ustawy rozporządzeniem ustawodawca określił również sztywne terminy zgłoszenia narodzonego zwierzęcia. Jednak ustawa i rozporządzenie w tym zakresie pozostają sprzeczne co powoduje, że ciężko jest dociec do tego, w jakim właściwie terminie należy takie zwierzę zarejestrować.
Z przepisów tych można jedynie w sposób niebudzący wątpliwości ustalić, że w przypadku wywozu zwierzęcia zagranicę UE narodzonego zwierzaka osoba wywożąca ma na dokonanie tej czynności tylko 5 dni. Organ po otrzymaniu takiego zgłoszenia w trzech dniach musi wydać jej paszport dla takiego zwierzaka.