Ceny cukru, który już i tak znajduje się w czołówce najdroższych produktów, mogą jeszcze bardziej wzrosnąć ze względu na niższe zbiory trzciny cukrowej w Brazylii i Indiach oraz buraków cukrowych we Francji. Firmy zwracają też uwagę na wyraźny wzrost kosztów produkcji cukru. W połowie kwietnia ceny cukru na londyńskiej giełdzie osiągnęły poziom najwyższy od ponad dekady. Z tego powodu może grozić nam kolejna panika w sklepach i limity sprzedaży.
Mimo że Polska jest trzecim największym producentem cukru w Europie, w ubiegłym roku doszło do cukrowej paniki. Ceny cukru gwałtownie wzrosły, co skutkowało pustkami na sklepowych półkach. W wielu sieciach handlowych wprowadzono reglamentację sprzedaży cukru, ograniczając ilość torebek do trzech-czterech na klienta. Chociaż panika już minęła, to ceny cukru nieco spadły, ale według informacji portalu agronomist.pl, notowania na giełdach światowych w ostatnim czasie ponownie budzą niepokój.
Ceny cukru ponad dwukrotnie w górę
Według danych GUS, od ponad dwóch lat ceny cukru wykazują tendencję wzrostową. We wrześniu 2021 r. średnia cena detaliczna 1 kg cukru wynosiła 2,82 zł/kg. Jednak obecnie, w porównaniu z tamtym okresem, ceny są o 124 proc. wyższe, a za kilogram cukru trzeba zapłacić około 6 zł.
Według GUS, w marcu 2023 r. średnia cena detaliczna cukru wynosiła 6,32 zł/kg, co oznacza wzrost o 83 proc. w porównaniu z rokiem poprzednim. Latem 2022 r. odnotowano znaczny wzrost kosztów cukru, co wynikało ze zwiększonego popytu na rynku wewnętrznym, a w lipcu tego samego roku sprzedaż cukru znacznie wzrosła ze względu na doniesienia o problemach z dostępnością produktu. Cena cukru wzrosła w sierpniu 2022 r. z 4,20 zł/kg do 6,03 zł/kg.
Ceny cukru na poziomie producenta wzrosły ponad dwukrotnie w ciągu roku. W lutym 2022 r. cena cukru wynosiła 1870 zł za tonę, a rok później producenci sprzedawali tonę cukru za 3762 zł. Firmy, które wykorzystują cukier w produkcji żywności, muszą zmierzyć się z takimi skalami wzrostów. Jednocześnie, producenci cukru zwracają uwagę na wyraźny wzrost kosztów przetwórstwa, który wpływa na ostateczną cenę cukru. Jak podkreśla Szymon Smajdor z Krajowej Grupy Spożywczej, na cenę cukru wpływa wiele czynników.
POLECAMY: Słynna kasjerka z CBA zatrzymana. Jej mąż pomnożył fortunę, a potem wszystko przegrał
— Produkcja cukru to skomplikowany proces wymagający nakładu dużej energii, której wzrost cen spowodowany efektem embarga na gaz wszyscy odczuwamy. Należy pamiętać, że z roku na rok rosną koszty zakupu uprawnień do emisji CO2, co w ostatecznym rozrachunku musi mieć przełożenie na finalną cenę każdego z produktów dostępnych na rynku Unii Europejskiej — mówi Szymon Smajdor z Krajowej Grupy Spożywczej. Wskazuje też na wyższe koszty paliwa, które podbijają koszty związane z siewem, uprawą, zbiorem i transportem surowca.
— Ponadto należy zaznaczyć, że mamy do czynienia z wyższymi kosztami magazynowania za sprawą wysokich cen energii elektrycznej oraz konieczności zapewnienia specjalnych warunków przechowywania. Biorąc pod uwagę wzrost wynagrodzeń pracowników, zwiększają się również koszty pracy zarówno przy uprawie buraków, ich zbiorze, jak i pakowaniu, transporcie i magazynowaniu. Ponadto o kilkadziesiąt procent wzrosły także ceny opakowań spowodowane wyższymi cenami surowcowymi oraz materiałów eksploatacyjnych – dodaje Szymon Smajdor z Krajowej Grupy Spożywczej.
Cukier znów bije rekordy na giełdzie
W sezonie cukrowniczym 2022/2023 produkcja cukru z buraków cukrowych w Polsce spadła o 12,7% w porównaniu z sezonem poprzednim. Mimo to, autorzy analizy podkreślają, że nie ma powodu do niepokoju. Jednak sytuacja na rynkach międzynarodowych może wpłynąć na kształtowanie cen cukru w Polsce.
W kwietniu ceny kontraktów na cukier na giełdzie w Londynie i w USA osiągnęły najwyższy poziom od wielu lat, wzrastając odpowiednio o 20% i 17%. Powodem takiego wzrostu cen jest kilka czynników, w tym zwiększona produkcja cukru w Brazylii, ale też większy nacisk na produkcję etanolu w tamtejszych zakładach przetwarzających trzcinę cukrową z powodu zmienionego opodatkowania biopaliw. W Indiach natomiast zanotowano spadek produkcji cukru w pierwszej połowie sezonu 2022/23 o 3%, co z kolei wpłynęło na rządowe ograniczenie eksportu cukru o 46%.
Najwięksi producenci cukru na świecie, tacy jak Brazylia i Indie, zanotowali spadki produkcji, co wpłynęło na rządowe ograniczenia eksportu i wzrost cen cukru na giełdach światowych.
Produkcja cukru spadła również w Polsce, jednakże autorzy analizy nie widzą powodów do niepokoju. Mimo to, sytuacja na rynku cukru nie jest optymistyczna, a notowania cen akcji na giełdach światowych odzwierciedlają problemy producentów cukru na całym świecie. W takim kontekście wzrost cen cukru na innych rynkach, w tym w Polsce, jest możliwy.