Prawo jazdy jest nieodłącznym elementem życia wielu osób, umożliwiając swobodne poruszanie się pojazdami. W Polsce przez wiele lat obowiązywał system bezterminowych praw jazdy, co oznaczało, że dokument ten nie miał określonej daty ważności. Jednak teraz nadchodzi zmiana, która wymusi konieczność wymiany wszystkich polskich praw jazdy na nowe dokumenty z określonym terminem ważności. W poniższym artykule omówimy powody wprowadzenia tego środka, procedurę wymiany.
Głównym powodem wprowadzenia wymiany bezterminowych praw jazdy jest dostosowanie polskiego systemu do wymogów prawa europejskiego. Zgodnie z dyrektywą Unii Europejskiej, wszystkie państwa członkowskie są zobowiązane do wprowadzenia prawa jazdy z określonym terminem ważności.
Ponadto, nowe prawo jazdy będzie zawierać elementy zabezpieczające przed podrabianiem i nadużyciami, co przyczyni się do zwiększenia bezpieczeństwa na drogach.
Musisz wyrobić nowe prawo jazdy
Od 2013 roku w naszym kraju wydawane jest terminowe prawo jazdy. Jest ono wydawane w zdecydowanej większości przypadków na 15 lat. Kiedy uprawnienia tracą ważność, musimy postarać się o nowe. Potrzebne będzie m.in. nowe, aktualne zdjęcie, stare prawo jazdy, dowód osobisty, dowód uiszczenia opłaty… ale przede wszystkim orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdem. To bardzo istotny element w tych rozważaniach.
Proces wymiany rozpocznie się w 2028 roku. To właśnie wtedy – po 15 latach od wprowadzenia terminowych praw jazdy – pierwsi kierowcy zaczną się pojawiać w urzędach w celu wymiany uprawnień. Ale również w 2028 roku rozpocznie się proces wymiany praw jazdy w przypadku bezterminowych uprawnień. Przez pięć lat – do końca 2033 roku – każdy kierowca będzie obowiązany do wymiany prawa jazdy. Każdy – również w przypadku bezterminowego prawa jazdy.
Tym samym zniknie taka instytucja, jak bezterminowe prawo jazdy. Do końca 2033 roku każdy kierowca w Polsce będzie już posiadał uprawnienia z określoną datą ważności. Uprawnienia będą oczywiście przyznawane maksymalnie na 15 lat. Chociaż w konkretnych przypadkach ten czas może być skrócony. Te przepisy muszą jeszcze zostać oczywiście zmienione. Trudno jest mi zaakceptować to, aby pojawiły się w takim kształcie. To byłoby absolutnie niedorzeczne, sami przyznajcie.
Nowe prawo jazdy bez badań?
W przypadku osób, które między 2028 a 2033 rokiem zamierzają wymienić swoje bezterminowe prawo jazdy, nie będzie wymagane przedstawienie orzeczenia lekarskiego. Jestem szczerze mówiąc nieco zdezorientowany co do tego, dlaczego tak jest. Na przykład, 33-letni kierowca, który zdał egzamin na prawo jazdy w 2013 roku i będzie je wymieniał w 2028 roku, musi przedstawić orzeczenie lekarskie. Jednakże, dla 70-latka już taka konieczność nie występuje. Jego uprawnienia zostaną po prostu przedłużone na kolejne 15 lat bez żadnych badań?
Pocieszeniem jest jednak to, że do 2028 roku mamy jeszcze trochę czasu. Istnieje więc szansa, że przepisy te zostaną zmienione. Nikt chyba nie ma wątpliwości, że takie zmiany są konieczne. Przeprowadzenie rzetelnych badań lekarskich jest w tym przypadku absolutnie niezbędne. Nie dotyczy to tylko osób starszych. Właściwe badania powinny obejmować wszystkich kierowców, którzy pragną posiadać uprawnienia do prowadzenia pojazdów.
Prawo jazdy na 5 lat?
W niektórych krajach istnieje praktyka skracania uprawnień seniorów do prowadzenia pojazdów. Na przykład, po osiągnięciu 70. roku życia, nie przedłuża się im prawa jazdy na 15 lub 10 lat, ale na przykład na 5 lub nawet 3 lata. Nie trzeba przekonywać nikogo, że w pewnym momencie zdrowie może ulegać pogorszeniu znacznie szybciej.
Różnica w stanie zdrowia między 30. a 40. rokiem życia może być niezauważalna, ale między 70. a 80. rokiem życia? Oczywiście nikt nie sugeruje, że seniorom powinno się odebrać prawo do prowadzenia pojazdów. Powinni móc prowadzić jak najdłużej! Jednak, być może powinno się to wspierać wynikami badań lekarskich?
Po co jest obowiązkowa wymiana
Wprowadzenie terminowej ważności praw jazdy i konieczność wymiany bezterminowych dokumentów na nowe jest krokiem mającym na celu dostosowanie polskiego systemu do wymogów prawa europejskiego oraz poprawę bezpieczeństwa na drogach. Procedura wymiany będzie stopniowa i obejmie wszystkich posiadaczy bezterminowych praw jazdy.
Wymiana dokumentów pozwoli na wprowadzenie nowych elementów zabezpieczających, lepszą kontrolę nad aktywnymi kierowcami oraz regularną aktualizację informacji dotyczących umiejętności i zdolności kierowców. Jednocześnie, instytucje odpowiedzialne za wprowadzenie tej zmiany powinny zapewnić łatwy dostęp do informacji i elastyczne rozwiązania dla kierowców w celu ułatwienia procesu wymiany.
