W piątek Sejm odrzucił poprawki zaproponowane przez Senat dotyczące ustawy dotyczącej likwidacji użytkowania wieczystego, która umożliwia firmom, osobom fizycznym i spółdzielniom mieszkaniowym wykup gruntów. Teraz przepisy zostaną przekazane do prezydenta w celu podpisania.
POLECAMY: Stan prawny gruntów nieuregulowanych pod blokami doczeka się regulacji
W kontekście tej ustawy, dotyczącej samorządu gminnego, społecznych form rozwoju mieszkalnictwa, gospodarki nieruchomościami, podatku od czynności cywilnoprawnych oraz innych ustaw, senatorowie zgłosili dwie poprawki. Pierwsza z nich dotyczyła konieczności uzyskania zgody na wykup nieruchomości przez określone grupy cudzoziemców, jeśli na terenie tej nieruchomości znajdują się obiekty stanowiące infrastrukturę krytyczną.
Druga poprawka dotyczyła wydłużenia terminu, w którym użytkownik wieczysty nieruchomości gruntowej może wystąpić z roszczeniem o jej nabycie, z 12 do 36 miesięcy od wejścia w życie ustawy.
W piątkowym głosowaniu posłowie odrzucili obie poprawki senackie. Teraz przepisy trafią na biurko prezydenta.
Nabycie pierwszego mieszkania zwolnione z podatku
Nowelizacja ustawy przewiduje, że cena nieruchomości, którą użytkownik wieczysty będący przedsiębiorcą zamierza nabyć, zostanie ustalona jako co najmniej 20-krotność dotychczasowej opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste. Jeżeli nieruchomość nie jest wykorzystywana do działalności gospodarczej, cena będzie również wynosiła co najmniej 20-krotność dotychczasowej opłaty.
Dodatkowo, w ciągu roku od wejścia w życie ustawy, użytkownik wieczysty nieruchomości gruntowej będzie mógł wystąpić z żądaniem sprzedaży tej nieruchomości na jego rzecz. Istnieją jednak wyjątki od tego roszczenia, takie jak grunty, na których użytkowanie wieczyste zostało ustanowione po 31 grudnia 1997 roku, oraz grunty należące do Skarbu Państwa powierzone Krajowemu Ośrodkowi Wsparcia Rolnictwa, Agencji Mienia Wojskowego, Lasom Państwowym czy parkom narodowym.
W przypadku roszczenia dotyczącego gruntu będącego własnością Skarbu Państwa, cena wyniesie co najmniej 20-krotność dotychczasowej opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste, jeżeli płatność zostanie dokonana jednorazowo. W przypadku płatności ratalnej cena będzie równowartością 25 opłat rocznych. Samorządy będą miały możliwość przyjęcia tej samej zasady lub negocjowania ceny z nabywcą, jednak cena nie będzie mogła przekroczyć rynkowej wartości gruntu.
W celu zapewnienia zgodności przepisów z regułami dotyczącymi pomocy publicznej, nowelizacja uwzględnia, że korzyść dla przedsiębiorcy, wynikająca z różnicy między wartością rynkową gruntu a ustaloną ceną, może być uwzględniona w ramach limitu pomocy de minimis. Jeśli jednak ta różnica przekracza dostępny limit pomocy de minimis, przedsiębiorca będzie zobowiązany do dokonania dopłaty.
Nowelizacja wprowadza również zmiany dotyczące podatku od czynności cywilno-prawnych (PCC). Zgodnie z tymi zmianami, stawka PCC w wysokości 6% będzie dotyczyć zakupu co najmniej sześciu mieszkań w ramach jednej inwestycji – w jednym budynku lub kilku budynkach na tej samej nieruchomości gruntowej. Ponadto, nabycie pierwszego mieszkania będzie zwolnione z tego podatku.
Społeczne agencje najmu w nowych przepisach
W ramach nowelizacji znajdują się również rozwiązania mające na celu przyspieszenie rozwoju społecznych agencji najmu (SAN). Społeczne agencje najmu to podmioty współpracujące z gminą, które pełnią rolę pośrednika między właścicielami mieszkań przeznaczonych do wynajmu a osobami, które nie są w stanie wynająć mieszkania na warunkach rynkowych.
W ramach nowelizacji rozszerzono katalog podmiotów, które mogą prowadzić społeczne agencje najmu (SAN), obejmując wszystkie podmioty wymienione w ustawie o pożytku publicznym. To oznacza, że organizacje spełniające warunki określone w tej ustawie będą mogły prowadzić SANy.
Dodatkowo, nowelizacja umożliwia społecznym agencjom najmu korzystanie z własnych budynków i lokali. Oznacza to, że SANy będą mogły remontować i przywracać do użytkowania lokale, które zostały pozyskane z rynku, ale były nieużytkowane z powodu złego stanu technicznego. Dzięki temu przekształcone lokale będą mogły służyć jako mieszkania dla osób znajdujących się w trudnej sytuacji mieszkaniowej.
Ponadto, nowe przepisy umożliwiają SANom dzierżawę budynków niemieszkalnych i ich przekształcenie na lokale mieszkalne. To otwiera możliwość wykorzystania różnych typów nieruchomości do celów społecznej gospodarki mieszkaniowej.
Dodatkowo, społeczne agencje najmu będą miały możliwość ubiegania się o finansowe wsparcie w ramach Funduszu Dopłat w Banku Gospodarstwa Krajowego (BGK). To oznacza, że SANy będą mogły starać się o środki finansowe na realizację swoich działań, remonty, modernizacje czy adaptacje nieruchomości na cele mieszkaniowe.
Wszystkie te zmiany mają na celu umożliwienie społecznym agencjom najmu skutecznego działania na rzecz poprawy dostępności mieszkań dla osób znajdujących się w trudnej sytuacji mieszkaniowej poprzez wykorzystanie różnych form i źródeł mieszkaniowych.