Program Bezpieczny Kredyt 2 proc., który już działa i przyjmuje wnioski, budzi obawy związane z lukami w przepisach i ich interpretacją. Mimo że program ma być powszechny w tym roku, istnieją pewne ograniczenia, na które warto zwrócić uwagę.
Program Bezpieczny Kredyt 2 proc. został uruchomiony 3 lipca i ma na celu ułatwienie zakupu pierwszego mieszkania osobom do 45 roku życia. Istnieje wiele warunków do spełnienia, ale w programie pojawiają się także luki i niektóre zapisy są absurdalne.
Jedną z kontrowersji budzi kwestia dziedziczenia i darowizny udziałów w nieruchomości. Istnieje dyskryminująca praktyka w przypadku jednej grupy osób. Istnieją również inne absurdy związane z niejasnymi zasadami utraty dopłat oraz budową domu.
Przedstawiciele banków zauważają, że problemem jest jednoznaczne podejście do kwestii posiadania nieruchomości. Choć jest to dobre w przypadku sprzedaży i zaciągnięcia kredytu na kolejną nieruchomość, może to prowadzić do nieuzasadnionego wzbogacenia się kosztem państwa.
Kwestia dziedziczenia i darowizny udziałów w nieruchomości również budzi kontrowersje. W przypadku dziedziczenia można ubiegać się o preferencyjny kredyt, ale w przypadku darowizny już nie. To prowadzi do dyskryminacji w niektórych sytuacjach.
Pary mieszkające razem, ale nie będące jeszcze małżeństwem, stoją przed dylematem. Jeśli mają dwa różne adresy zameldowania, mogą złożyć dwa osobne wnioski i kupić dwa mieszkania. Jednak formalnie muszą żyć w dwóch oddzielnych mieszkaniach, gdyż dopłata zostanie odebrana, jeśli nie zamieszkają w nieruchomości objętej programem.
POLECAMY: Projekt ustawy „Bezpieczny kredyt 2 proc.” przewiduje, że Polacy dopłacą do kredytów Ukraińcom
Rodzice starający się pomóc dzieciom w uzyskaniu zdolności kredytowej również napotykają problemy. Jeśli rodzice prowadzą firmę, mogą chcieć zatrudnić dziecko i pokazać odpowiednie dochody, co jest tańszym rozwiązaniem niż wynajem mieszkania w dużym mieście.
Deweloperzy również starają się znaleźć rozwiązania, aby sprzedać nieruchomości w ramach programu Bezpieczny Kredyt 2 proc. Maksymalny wkład własny wynosi 200 tys. zł, co ogranicza cenę nieruchomości. Deweloperzy proponują więc uwzględnić część kosztów wykończenia lokalu jako wkład własny.
Transakcje rodzinne, takie jak zakup nieruchomości od rodziców na kredyt, są dozwolone formalnie, ale niektóre banki wyraźnie sygnalizują, że nie będą finansować takich zakupów, aby uniknąć nieuzasadnionego wzbogacenia się kosztem państwa.
Przepisy dotyczące kredytu na budowę domu również budzą problemy. Maksymalna kwota kredytu wynosi 150 tys. zł dla pary i 100 tys. zł dla singla, co może być niewystarczające w przypadku dokończenia budowy, która dotychczas była finansowana gotówką.
Przepisy nakładają również obowiązki, których niedopełnienie może prowadzić do odebrania dopłat. Należy zamieszkać w nieruchomości w ciągu 24 miesięcy od nabycia prawa własności lub zakończenia budowy. Nie można sprzedać nieruchomości przez 10 lat, zmienić jej przeznaczenia ani wynająć.
Działania wbrew tym obowiązkom, takie jak dłuższa przerwa w zamieszkiwaniu nieruchomością lub zakup kolejnej nieruchomości w trakcie programu, skutkują utratą dopłat.
Program Bezpieczny Kredyt 2 proc. wiąże się również z pewnymi ryzykami. Mechanizm spłaty rat i odsetek przez pierwsze 10 lat jest skomplikowany. Rata kapitałowa pozostaje stała, a rata odsetkowa maleje. Po 10 latach raty mają być równe, ale mniejsze od pierwszej raty bez dopłaty rządowej.
Dodatkowo, istnieje planowane zniesienie podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC) przy nabyciu pierwszego lokum na rynku wtórnym, co może przyciągnąć zainteresowanie osób oczekujących na tę zmianę.
W podsumowaniu, program Bezpieczny Kredyt 2 proc. ma wiele luki i kontrowersji związanych z interpretacją przepisów. Ograniczenia dotyczą dziedziczenia, darowizn, zamieszkiwania, transakcji rodzinnych i budowy domów. Istnieją również ryzyka związane z mechanizmem spłaty rat i odsetek.