Tunel odkryty pod ruinami Pałacu Saskiego na Placu Piłsudskiego w Warszawie, według rzecznika prasowego spółki Pałac Saski, Sławomira Kulińskiego, jest niezwykle tajemniczym miejscem. Znajduje się on na głębokości około czterech metrów i nie ma go uwzględnionego na żadnych dostępnych planach.
Obecnie prowadzone są prace archeologiczne na obszarze dawnego Pałacu Saskiego, które potrwają do końca 2023 roku. Cała powierzchnia do badania wynosi około 4,5 tys. metrów kwadratowych.
POLECAMY: PiS ponosi sromotną porażkę w sprawie finansowania odbudowy Pałacu Saskiego
Odkryty tunel pod ruinami Pałacu Saskiego został zbudowany w latach 30. XX wieku i służył jako łącznik dla potrzeb wywiadu wojskowego. Mierzy on około 45 metrów długości i łączył różne sekcje pałacu. Wykorzystywany był do przekazywania meldunków i informacji między dowództwem sztabu Wojska Polskiego a wywiadem wojskowym.
Tunel znajduje się na głębokości czterech metrów i jest w doskonałym stanie. Nie był on uwzględniony na planach budowlanych i miał również funkcje techniczne, takie jak przewody telegraficzne oraz system rur grzewczych i nawadniających dla obu stron pałacu.
Tunel został zbudowany w 1933 roku, a cegłę używaną do jego budowy dostarczono z cegielni Wawrzyna, co można odczytać z wybitych znaków firmowych na cegłach. Datę budowy oraz orła bez korony można dostrzec w świeżym tynku. Istnieje także mniejszy orzeł o podobnym charakterze znajdujący się w jednej części tunelu.
Po wyjściu z tunelu, znajdujemy się w południowej części Pałacu Saskiego, w piwnicach z okresu morsztynowskiego. W czasach Morsztyna były tu spiżarnie, a później, w międzywojennym okresie, gońcy z meldunkami wywiadu wojskowego przechodzili do generalicji.
Obszar wokół zniszczonego w 1944 roku Pałacu Brühla został po wojnie uprzątnięty, a teren przekształcony w trawnik z drzewami i krzewami. Prace archeologiczne rozpoczęły się w czerwcu 2023 roku, aby odkryć tajemnice tego miejsca. Do tej pory wydobyto z gruzów blisko 46 tysięcy zabytków, takich jak monety, ozdoby, medaliki oraz naczynia.
Planuje się oddanie gmachów Pałacu Brühla, Pałacu Saskiego i kamienic do użytku w 2030 roku.