W Finlandii mieszka około 5,5 miliona ludzi, a kraj ten dysponuje około 50,5 tysiącem schronów, zdolnych pomieścić około 4,8 miliona mieszkańców. Fińskie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych twierdzi, że ponad 90 procent z tych schronów zapewniałoby „dobrą ochronę” przed atakami rakietowymi i artyleryjskimi, a ponad 80 procent byłoby wystarczające w przypadku ataków gazowych lub promieniowania szkodliwego.
POLECAMY: Polskie schrony tylko dla wybranych
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych donosi, że większość schronów dla ludności jest obecnie w dobrym stanie i mogłaby chronić mieszkańców przed atakami przy użyciu broni konwencjonalnej. Jednakże zauważono również, że niektóre schrony wymagają pilnej konserwacji i napraw.
Raport opierał się na przeglądzie protokołów z okresowych kontroli, które przeprowadzono w blisko 250 schronach, oraz na wywiadach przeprowadzonych z inspektorami, właścicielami nieruchomości i przedstawicielami krajowych służb ratunkowych.
Kontrole schronów na poziomie ogólnokrajowym rozpoczęto w Finlandii w 2022 roku po ataku Rosji na Ukrainę. Wówczas fińskie schrony stały się przedmiotem zainteresowania zagranicznych mediów, które podkreślały ich nowoczesność i pełne wyposażenie, w tym podziemne obiekty sportowe i place zabaw dla dzieci, zwłaszcza w Helsinkach.
W Polsce sytuacja wygląda zupełnie inaczej niż w Finlandii. Przez wiele lat brakowało dokładnych informacji na temat naszych zasobów w tej dziedzinie, aż wreszcie na początku 2023 roku Państwowa Straż Pożarna zakończyła inwentaryzację.
W Polsce istnieje ponad 300 tysięcy miejsc w schronach, w których można się schronić, a w miejscach ukrycia jest miejsce dla ponad 1,1 miliona osób. Ponadto istnieje blisko 2 tysiące schronów i niemal 9 tysięcy miejsc ukrycia. Dla potrzeb doraźnego schronienia dostępne jest miejsce dla ponad 47 milionów osób na terenie kraju.
Jeśli chodzi o ukrycie, mówimy o budowlach ochronnych, które nie są hermetyczne i posiadają proste instalacje, służące do ochrony przed określonymi zagrożeniami. Natomiast schron, zgodnie z definicją przyjętą przez Państwową Straż Pożarną (PSP), to kompletnie hermetyczna budowla ochronna, zapewniająca wszechstronną ochronę zarówno dla ludzi, jak i mienia. Miejsce doraźnego ukrycia, jak to wyjaśnił szef PSP i wiceszef Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji (MSWiA), to rodzaj budowli ochronnej, która służy m.in. jako osłona przed ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi.
Inwentaryzacja została przeprowadzona w związku z pracami nad ustawą dotyczącą ochrony ludności, zgodnie z którą system budowli ochronnych miał być stopniowo rozwijany i unowocześniany. Projekt ustawy, przygotowany przez MSWiA, choć został zaakceptowany przez Stały Komitet Rady Ministrów, na razie nie trafił na obrady rządu, a istnieje wiele wskazówek, że w obecnej kadencji nie dojdzie do jego rozpatrzenia.