Na emerytów i rencistów w Polsce czekają różnorodne świadczenia, które mają na celu poprawić ich sytuację finansową i jakość życia. Wśród tych świadczeń wymienić można trzynaste i czternaste emerytury, program 500 plus dla osób niesamodzielnych, przyznanie 200 zł dla seniorów, którzy pełnili funkcje strażaków lub ratowników górskich, a także dodatki pielęgnacyjne, energetyczne i gazowe.
Trzynasta i czternasta emerytura to specjalne wypłaty, które pozwalają na poprawienie dochodów emerytów i rencistów w określonych okresach roku, co może być szczególnie pomocne w obliczu wzrostu cen i trudności finansowych. Program 500 plus dla osób niesamodzielnych jest ukierunkowany na wsparcie seniorów, którzy wymagają opieki i pomocy w życiu codziennym.
Warto również wspomnieć o przyznawanych dodatkach, takich jak dodatek pielęgnacyjny, który jest przeznaczony dla osób wymagających stałej opieki i pomocy innych w codziennych czynnościach. Dodatki energetyczne i gazowe mają na celu złagodzenie obciążeń związanych z rachunkami za energię elektryczną i gaz, co jest szczególnie ważne w okresie zimowym.
Należy jednak zaznaczyć, że od 1 lipca pewna grupa osób uprawnionych może starać się o dodatkowe 300 zł, choć te środki nie są wypłacane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. W związku z tym, osoby zainteresowane tym wsparciem powinny zwrócić uwagę na konkretne warunki i procedury, jakie są związane z tym dodatkowym świadczeniem.
Dodatkowe 300 zł dla konkretnej grupy seniorów
Od 1 lipca 2023 roku, obowiązują nowe przepisy ustawy z dnia 26 maja 2023 r. dotyczące świadczeń pieniężnych dla osób pełniących funkcję sołtysa. Te przepisy mają na celu częściową rekompensatę finansowych trudów związanych z wykonywaniem tej roli – wyjaśnia Teresa O’Neill, Wicedyrektor/Rzecznik Prasowy Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. W uzasadnieniu ustawy podkreślono, że dotychczas nie przysługiwało wynagrodzenie za pełnienie funkcji sołtysa, a ta funkcja nie była podstawą do objęcia ubezpieczeniem społecznym, ani nie była wliczana do okresu zatrudnienia. Dlatego też wysiłek i zaangażowanie sołtysów na rzecz społeczności wiejskiej nie były odpowiednio doceniane.
Nowe przepisy przewidują przyznanie świadczenia w wysokości 300 zł miesięcznie (kwota ta będzie corocznie waloryzowana, a więc obecnie obowiązuje do końca lutego 2024 roku) osobom, które osiągnęły wiek emerytalny (60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn) i pełniły funkcję sołtysa na podstawie przepisów ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym przez co najmniej dwie kadencje, co oznacza nie krócej niż przez 8 lat.
Limit wydatków budżetowych na to świadczenie w obecnym roku wynosi prawie 74 mln zł. Przewiduje się, że w kolejnych latach ta kwota będzie rosła, osiągając ponad 162 mln zł w 2024 roku i niemal 233 mln zł w 2032 roku.
Złożono już ponad 32 tys. wniosków
W ciągu zaledwie nieco ponad dwóch miesięcy Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS) przyjęła aż 32 707 wniosków dotyczących przyznania dodatku dla sołtysa. Z tych wniosków wydano 27 659 decyzji przyznających to świadczenie, natomiast 2 198 wniosków zostało odrzuconych. Aktualnie pozostało do rozpatrzenia jeszcze 2 841 wniosków. Teresa O’Neill, Wicedyrektor/Rzecznik Prasowy KRUS, podkreśla, że pracownicy jednostek organizacyjnych Kasy starają się, aby wnioski były rozpatrywane zgodnie z przepisami i terminowo, bez zbędnej zwłoki. Zgodnie z ustawą, urzędnicy mają 60 dni na wydanie decyzji w sprawie przyznania świadczenia, liczonych od daty złożenia wniosku.
Sam proces składania wniosku wymaga jego złożenia w oddziale regionalnym lub placówce terenowej KRUS, odpowiedniej ze względu na miejsce zamieszkania wnioskodawcy. Wniosek ten musi być zaopatrzony w zaświadczenie potwierdzające okres pełnienia funkcji sołtysa, które wydaje wójt, burmistrz lub prezydent miasta, a także oświadczenie od wnioskodawcy, że nie był on karany za popełnienie przestępstwa lub przestępstwa skarbowego związanego z pełnieniem funkcji sołtysa.
Czym zajmuje się sołtys?
Instytucja urzędu sołtysa ma swoje korzenie sięgające średniowiecza, a jej zakres obowiązków i kompetencji zmieniał się na przestrzeni wieków. W obecnych czasach, istniejące ramy prawne regulujące funkcjonowanie sołtysów obejmują m.in. ustawę o samorządzie gminnym z 1990 roku, ustawę o funduszu sołeckim przyjętą w 2011 roku oraz akty prawa miejscowego, takie jak statuty sołectw i gminy. Szczegółowe przepisy i regulacje zwykle zawarte są w statucie sołectwa, który jest uchwalany przez radę gminy. Warto podkreślić, że to gmina ma decydujący wpływ na przyznanie sołectwu określonych praw i obowiązków.
W kontekście kompetencji sołtysa, Samorząd Województwa Mazowieckiego wskazuje na wiele kluczowych obowiązków, które przypisane są tej funkcji. Sołtys jest reprezentantem sołectwa na zewnątrz, co oznacza, że jest jego głosem w kontaktach z innymi jednostkami administracyjnymi czy organizacjami. Ponadto, ma obowiązek zwoływania zebrań wiejskich, podczas których podejmowane są ważne decyzje dotyczące sołectwa. Sołtys jest także odpowiedzialny za wdrażanie uchwał rady gminy, które dotyczą sołectwa oraz za pobór podatków rolnego i leśnego. W ramach swoich obowiązków, sołtys uczestniczy w sesjach rady gminy i pracach jej organów, choć nie ma prawa głosu. Dodatkowo, ma prawo uczestniczyć w posiedzeniach komisji rady gminy, szczególnie wtedy, gdy omawiane są sprawy dotyczące sołectwa. To stanowisko jest pełnione w Polsce przez ponad 40 tysięcy osób, co podkreśla istotną rolę sołtysów w społecznościach wiejskich.
