Program „Przyjazne Osiedle”, skierowany do mieszkańców osiedli z charakterystyczną architekturą „wielkiej płyty”, ma na celu przeprowadzenie kompleksowej modernizacji i rewitalizacji tych obszarów. Program ten obejmuje siedem kluczowych punktów działania, które zostały szczegółowo omówione przez premiera Mateusza Morawieckiego podczas jego wizyty w Tomaszowie Mazowieckim.
- Dobudowa wind: Jednym z głównych elementów programu jest plan dobudowy wind do istniejących budynków mieszkalnych. Ma to znacząco poprawić komfort życia mieszkańców, zwłaszcza osób starszych i niepełnosprawnych.
- Budowa miejsc garażowych: Program zakłada również budowę dodatkowych miejsc parkingowych, co ma rozwiązać problem parkowania na osiedlach z ograniczoną dostępnością miejsc postojowych.
- Termomodernizacja bloków mieszkalnych: Istotnym elementem programu jest poprawa efektywności energetycznej budynków poprzez termomodernizację. Dzięki temu mieszkańcy oszczędzą na kosztach ogrzewania, a osiedla staną się bardziej ekologiczne.
- Rewitalizacja osiedli: Program obejmuje szeroką rewitalizację osiedli, która ma na celu odnowienie infrastruktury i poprawę warunków życia mieszkańców. W ramach tej rewitalizacji uwzględniona jest także modernizacja instalacji wodno-kanalizacyjnych.
- Budowa fotowoltaiki: Wprowadzenie fotowoltaiki na osiedlach ma przyczynić się do zwiększenia produkcji energii ze źródeł odnawialnych i obniżenia kosztów energii elektrycznej dla mieszkańców.
- Remonty akustyczne: W ramach programu przewidziane są prace remontowe mające na celu poprawę izolacji akustycznej mieszkań, co pozytywnie wpłynie na komfort mieszkańców.
- Modernizacja architektury: Program zakłada także modernizację przestrzeni publicznych, w tym zieleni, placów zabaw i boisk. To ma stworzyć atrakcyjne i przyjazne miejsca dla mieszkańców.
Windy i więcej parkingów
Program „Przyjazne Osiedle” składa się z siedmiu kluczowych punktów. Pierwszym z tych punktów, zapowiedzianym przez Mateusza Morawieckiego, jest instalacja wind w budynkach, które dotychczas ich nie posiadały. Premier zaznaczył, że współczesne technologie pozwalają na dobudowanie wind zewnętrznych, co daje możliwość poprawy dostępu do mieszkań. Nie ogranicza się tylko do tradycyjnych wind wewnętrznych. Planuje się elastyczne podejście, dostosowane do konkretnych warunków budowlanych i potrzeb mieszkańców, co może obejmować także rozwiązania zewnętrzne.
Drugi punkt programu dotyczy inwestycji w garaże i miejsca parkingowe. Szef rządu wyjaśnił, że ten krok wynika z trudności związanych z parkowaniem samochodów. Plan zakłada budowę miejsc parkingowych w sposób, który nie będzie niszczący terenów zielonych. Jest to próba znalezienia równowagi między potrzebami transportowymi a ochroną środowiska. Niemniej jednak, niektórzy eksperci zajmujący się kwestiami środowiskowymi podnoszą kwestie związane z priorytetami tego punktu. Jan Śpiewak, przewodniczący stowarzyszenia Wolne Miasto Warszawa, wyraził wątpliwości, sugerując, że taki program może być bardziej odpowiedni dla nowych projektów deweloperskich niż dla osiedli z czasów PRL, gdzie priorytetem powinny być raczej inwestycje w place zabaw i zielone przestrzenie.
Termomodernizacja osiedli z płyty
Trzeci punkt programu dotyczy termomodernizacji, która, według premiera, ma na celu obniżenie kosztów ogrzewania. Jednakże istnieją kontrowersje wokół tego pomysłu z dwóch głównych powodów. Po pierwsze, termomodernizacja budynków nie jest inicjatywą PiS, lecz obowiązkiem wynikającym z przyjętej Długoterminowej Strategii Renowacji Budynków z początku zeszłego roku. Ta strategia jest zgodna z unijnymi dyrektywami i przewiduje szeroki zakres działań termomodernizacyjnych, zakładając wykonanie około 7,5 miliona takich inwestycji do 2050 roku. Po drugie, istnieje już wsparcie finansowe dla termomodernizacji i instalacji źródeł energii odnawialnej (OZE). Spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe na „osiedlach z wielkiej płyty” mogą ubiegać się o takie wsparcie od 20 lat. Dodatkowo w zeszłym roku podwyższono premię termomodernizacyjną z 16 do 26 procent pokrycia kosztów.
Kolejnym punktem programu jest kompleksowa rewitalizacja osiedli, która obejmuje modernizację instalacji elektrycznych i wodno-kanalizacyjnych, często już wiele dziesięcioleci istniejących.
Piąty punkt programu to wsparcie dla rozwoju fotowoltaiki. Premier zaznaczył, że w ciągu ostatnich czterech lat w Polsce moc zainstalowana w fotowoltaice wzrosła z 100 MW do 12 GW, również dzięki wsparciu rządowemu. Te pozytywne doświadczenia mają zostać wykorzystane w ramach programu „Przyjazne Osiedle”. Instalacja paneli fotowoltaicznych na dachach budynków ma przynieść korzyści, takie jak obniżenie rachunków za energię.
Ile zapłacimy za program „Przyjazne Osiedle”?
W ramach inicjatywy „Przyjazne Osiedle” planowane są szereg działań mających na celu poprawę jakości życia na osiedlach mieszkaniowych. Po pierwsze, po szóste, program zakłada przeprowadzenie remontów akustycznych budynków. Jest to istotne, ponieważ poziom hałasu może wpływać negatywnie na komfort życia mieszkańców, a poprawa izolacji akustycznej może znacząco poprawić ich warunki mieszkalne.
Po siódme, w ramach programu planowana jest rewitalizacja zieleni i placów zabaw na osiedlach mieszkaniowych. Jest to krok niezwykle istotny, ponieważ dostęp do przestrzeni zielonych i placów zabaw ma ogromne znaczenie dla zdrowia i rozwoju dzieci oraz ogólnego dobrostanu mieszkańców. Wielu osiedlach brakuje takich miejsc, co ogranicza możliwości spędzania czasu na świeżym powietrzu i prowadzenia aktywnego trybu życia.
Jak podkreślił Mateusz Morawiecki, istnieje wiele osiedli w Polsce, gdzie brakuje placów zabaw i boisk, co sprawia, że trudno jest wykorzystać dostępną przestrzeń. Niewystarczające środki na rozwijanie infrastruktury są często barierą dla rozwoju lokalnych społeczności. Dlatego program „Przyjazne Osiedle” ma za zadanie zmienić tę sytuację, przyczyniając się do poprawy jakości życia mieszkańców.
Premier poinformował również, że w pierwszym roku realizacji programu jego koszty mają wynieść co najmniej 5 miliardów złotych. To znaczący nakład finansowy, który ma umożliwić szybkie działania w zakresie remontów akustycznych i rewitalizacji terenów zielonych oraz placów zabaw na osiedlach. Planowany okres trwania programu wynosi co najmniej 10 lat, co wskazuje na zaangażowanie rządu w długofalowy rozwój infrastruktury osiedli mieszkaniowych.
Finansowanie programu ma być realizowane m.in. ze środków rządowych i budżetowych, a operatorem programu będzie Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK). Rząd planuje współpracować z samorządami i spółdzielniami, co pozwoli na skoordynowane działania na poziomie lokalnym i lepsze dostosowanie programu do konkretnych potrzeb mieszkańców różnych osiedli. W ten sposób program „Przyjazne Osiedle” ma przyczynić się do poprawy warunków życia i zdrowia mieszkańców osiedli mieszkaniowych w Polsce.