Osadzeni Maciej Wąsik i Mariusz Kamiński postanowili sięgnąć po ostateczne środki protestu w formie „strajku głodowego” w zakładzie karnym, sprzeciwiając się wyrokom, które ich spotkały. Jednakże, czy odmowa spożywania posiłków może zakończyć się tragicznie, a co na ten temat mówi polskie prawo?
Apel Prezydenta i Prawo do Protestu Głodowego
Prezydent Andrzej Duda zwrócił się do ministra Bodnara, sugerując, że w trosce o zdrowie osadzonych należy czasowo ułaskawić Mariusza Kamińskiego i Macieja Wąsika. Warto jednak zauważyć, że w 2003 roku partia PIS zainicjowała projekt ustawy, który zakazał więźniom odmowy przyjmowania posiłków. Odmawianie jedzenia do granic „zagłodzenia się na śmierć” zostało uznane za niedopuszczalne, a sam strajk głodowy skutkujący karami dyscyplinarnymi.
POLECAMY: Decyzją Sądu Penitencjarnego Kamiński będzie przymusowo dokarmiany
Regulacje Prawne a Głodówka Więźniów
Rzecznik Praw Obywatelskich, Marcin Wiącek, podkreślił, że polskie prawo jasno określa, że osadzeni nie mają prawa do odmowy przyjęcia posiłku. Jeśli dojdzie do protestu głodowego, służby więzienne mają prawo skierować osadzonego do opieki lekarskiej, poddać go postępowaniu diagnostycznemu i ewentualnie zastosować przymusowe dokarmianie, jeśli życie osadzonego jest zagrożone.
Konsekwencje dla Protestujących: Kary Dyscyplinarne i Izolatka
Zgodnie z przepisami, Mariusz Kamiński i Maciej Wąsik nie mogą kontynuować strajku głodowego, a za to ich grożą kary dyscyplinarne. Zakaz widzeń z bliskimi, niemożność otrzymywania paczek, zakaz zakupów w więziennej kantynie to tylko niektóre z kar, jakie mogą zostać nałożone. Ostatecznością jest umieszczenie protestującego więźnia w tzw. izolatce.
Przypominamy, że art. 116a ustęp 5 kodeksu karnego wykonawczego mówi wyraźnie: „Skazanemu nie wolno: odmawiać przyjmowania posiłków dostarczanych przez administrację zakładu karnego w celu wymuszenia określonej decyzji lub postępowania, a także powodować u siebie uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia, jak również nakłaniać lub pomagać w dokonywaniu takich czynów”.
Kolejny przepis tego artykułu zakłada możliwość obciążenia skazanego kosztami leczenia.
Przypominamy, że sąd rozpoznając wniosek o ułaskawienie w szczególności ma na względzie zachowanie się skazanego po wydaniu wyroku, rozmiar wykonanej już kary, stan zdrowia skazanego i jego warunki rodzinne, naprawienie szkody wyrządzonej. Jednak najważniejszą okolicznością przy ocenie wniosku są zdarzenia, jakie nastąpiły po wydaniu wyroku.
Z uwagi na zachowanie skazanych Kamińskiego i Wąsika w zakładach karnych (podjęcie sprzecznej z prawem głodówki) na chwilę obecną uznać należy, że ich zachowanie nie kwalifikuję się na chwilę obecną do uzyskania pozytywnej opinii w toczącym się postępowaniu o ułaskawienie. Nadto zachowanie ich nie daje podstawy do wydania pozytywnej prognozy kryminologicznej.
Choć prawo zabrania osadzonym protestu głodowego, to pytanie o granice tego prawa wzbudza kontrowersje. Przeciwnicy uważają, że przymusowe dokarmianie stanowi naruszenie praw jednostki, podczas gdy zwolennicy podkreślają, że zapobiega ono potencjalnej tragedii zdrowotnej. Debaty nad granicami i etyką przymusowego karmienia w kontekście protestu głodowego w więzieniu trwają nadal.