Dodatek osłonowy jest świadczeniem, które ma na celu zminimalizowanie skutków wzrostu cen energii elektrycznej i gazu oraz inflacji dla mniej zamożnych gospodarstw domowych. W tym roku o przyznanie dodatku na okres od 1 stycznia do 30 czerwca można wnioskować do 30 kwietnia br. Należy jednak pamiętać, że w zakresie dochowania powyższego terminu decydująca jest data wpływu wniosku do urzędu gminy, a nie data stempla pocztowego.
Przesłanki nabycia prawa do dodatku
W zakresie nabycia prawa do świadczenia decydujące jest kryterium dochodowe. Dodatek przysługuje:
- osobie w jednoosobowym gospodarstwie domowym (czyli samotnie zamieszkującej i gospodarującej), której wysokość przeciętnego miesięcznego dochodu nie przekracza kwoty 2100 zł,
- osobie w wieloosobowym gospodarstwie domowym (czyli zamieszkującej i gospodarującej z osobami z nią spokrewnionymi lub niespokrewnionymi, ale pozostającymi w faktycznym związku), w którym wysokość przeciętnego miesięcznego dochodu nie przekracza kwoty 1500 zł na osobę. Zgodnie z orzecznictwem sądów administracyjnych – przez „wspólne gospodarowanie” należy rozumieć podział zadań związanych z prowadzeniem gospodarstwa domowego lub dysponowanie wspólnym dochodem z przeznaczeniem na zaspokojenie potrzeb życiowych (wyrok NSA z 8 lutego 2017 r., sygn. akt I OSK 1483/16).
W przypadku dodatku przyznawanego na 2024 r. – wysokość przeciętnego miesięcznego dochodu ustalana jest na podstawie dochodów osiągniętych w roku 2022.
Przekroczenie powyższych progów dochodowych nie pozbawia całkowicie prawa do dodatku – w takiej sytuacji dodatek przysługuje w wysokości różnicy między kwotą dodatku a kwotą, o którą został przekroczony przeciętny miesięczny dochód. Jeżeli jednak, wyliczona w ten sposób kwota świadczenia byłaby niższa niż 20 zł – dodatek nie przysługuje.
Wysokość dodatku na 2024 r.
Kwota przysługującego świadczenia jest zależna od źródła ogrzewania gospodarstwa domowego oraz liczby osób w tym gospodarstwie.
W przypadku, gdy głównym źródłem ogrzewania jest kocioł na paliwo stałe, kominek, koza, ogrzewacz powietrza, trzon kuchenny, piecokuchnia, kuchnia węglowa lub piec kaflowy na paliwo stałe, zasilane węglem lub paliwami węglopochodnymi i zgłoszone do centralnej ewidencji emisyjności budynków, dodatek przysługuje w wysokości:
- 286 zł w przypadku jednoosobowego gospodarstwa domowego,
- 429 zł w przypadku 2-3 osobowego gospodarstwa domowego,
- 607,75 zł w przypadku 4-5 osobowego gospodarstwa domowego,
- 822,25 zł w przypadku gospodarstwa domowego składającego się z 6 lub więcej osób.
We wszystkich pozostałych przypadkach dodatek przysługuje w wysokości:
- 228,80 zł w przypadku jednoosobowego gospodarstwa domowego,
- 343,20 zł w przypadku 2-3 osobowego gospodarstwa domowego,
- 486,20 zł w przypadku 4-5 osobowego gospodarstwa domowego,
- 657,80 zł w przypadku gospodarstwa domowego składającego się z 6 lub więcej osób.
Na 2024 r. świadczenie zostało przyznane w wyższej wysokości niż w latach ubiegłych, ponieważ zostało zwaloryzowane o poziom inflacji z 2022 r. (w stosunku do 2021 r.), jednak kwoty, które ostatecznie trafią do rąk osób uprawnionych będą niższe, ponieważ dodatek został przyznany tylko na pierwsze półrocze 2024 r.
Wniosek o wypłatę dodatku – decydująca data wpływu, a nie data nadania
Celem otrzymania dodatku na 2024 r., do urzędu gminy właściwego ze względu na miejsce zamieszkania wnioskodawcy, najpóźniej do dnia 30 kwietnia br., należy złożyć wniosek o wypłatę dodatku, zgodny ze wzorem stanowiącym załącznik do rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie wzoru wniosku o wypłatę dodatku osłonowego.
Istotne jest przy tym, aby najpóźniej do 30 kwietnia br. wniosek został doręczony do właściwego urzędu gminy, a nie dopiero nadany w urzędzie pocztowym. Choć nie wynika to wprost z ustawy o dodatku osłonowym – w zakresie dochowania terminu złożenia wniosku obowiązuje art. 61 par. 3 Kodeksu postępowania administracyjnego, zgodnie z którym „datą wszczęcia postępowania na żądanie strony jest dzień doręczenia żądania organowi administracji publicznej”. Decydująca jest więc data wpływu wniosku do organu, a nie data stempla pocztowego. Wnioski, które trafią do urzędów po dniu 30 kwietnia br. zostaną pozostawione bez rozpoznania, a wnioskodawcy nie otrzymają wsparcia, nawet jeżeli spełniać będą pozostałe przesłanki przyznania dodatku.
Wniosek o wypłatę dodatku może zostać złożony na piśmie lub w formie elektronicznej, opatrzony kwalifikowanym podpisem elektronicznym lub uwierzytelniony z wykorzystaniem profilu zaufanego.
Świadczenie będzie wypłacane jednorazowo, do dnia 30 czerwca br., na wskazany we wniosku rachunek bankowy lub poprzez wypłatę gotówkową (w kasie urzędu lub przekazem pieniężnym).
Podstawa prawna:
- ustawa z 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz. U. z 2024 r., poz. 572)
- ustawa z 17 grudnia 2021 r. o dodatku osłonowym (tekst jedn. Dz. U. z 2023 r., poz. 759)
- rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska z 9 lutego 2022 r. w sprawie wzoru wniosku o wypłatę dodatku osłonowego (Dz. U. z 2022 r., poz. 374)
