Ostatnie dwa dziesięciolecia przyniosły znaczące zmiany na polskiej wsi, szczególnie w kontekście wzrostu dochodów mieszkańców. Raport „Polska wieś 2024. Raport o stanie wsi” Fundacji na rzecz Rozwoju Polskiego Rolnictwa (FDPA) ukazuje, że nominalne dochody ludności wiejskiej per capita wzrosły aż około 3,5-krotnie w okresie od 2004 do 2022 roku. Co ciekawe, głównym czynnikiem tego wzrostu są zarobki z pracy poza sektorem rolniczym.
Dynamika Wzrostu Dochodów
Z danych Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) wynika, że mieszkańcy wsi mogą pochwalić się imponującym wzrostem dochodów w różnych kategoriach:
- Dochody z pracy na własny rachunek poza działalnością rolniczą wzrosły aż 5,1-krotnie.
- Zarobki z pracy najemnej zwiększyły się 4,9-krotnie.
- Dochody z działalności rolniczej wzrosły dwukrotnie.
- Dochody ze świadczeń społecznych zanotowały wzrost o 2,7-krotnie.
Te liczby jednoznacznie wskazują, że dla większości mieszkańców wsi głównym źródłem dochodów stała się praca poza rolnictwem.
Przyciągająca Wieś
Raport zwraca uwagę na zmieniającą się percepcję wsi jako miejsca do życia. Coraz więcej mieszkańców miast decyduje się na przeprowadzkę na wieś, przyciągani m.in. niższymi kosztami życia i możliwością pracy zdalnej. Zjawisko to jest wspierane przez dostęp do internetu oraz rozwój pracy zdalnej.
„Mieszkanie na wsi stało się modne, i jest tańsze” – czytamy w raporcie. Dodatkowo, walory środowiskowe, jak czyste powietrze czy piękne krajobrazy, stanowią dodatkową zachętę dla migracji.
Zmiany w Strukturze Zatrudnienia
Autorzy raportu zauważają, że znalezienie pracy na wsi może być wyzwaniem, dlatego większość mieszkańców znajduje zatrudnienie w sektorze pozarolniczym. Konkretnie, na koniec 2020 roku w takich przedsiębiorstwach mających siedziby na wsi pracowało aż 1,9 miliona osób, co stanowiło 20% ogółu pracujących w kraju.
Najwięcej osób zatrudnionych na wsi pracowało w sektorach przemysłowym i budowlanym (44,8%), usługach (około 30%) oraz handlu i naprawie pojazdów samochodowych (25%). Jednakże, raport wskazuje również na zmniejszającą się liczbę gospodarstw rolnych na wsi – między 2002 a 2020 rokiem liczba ta zmniejszyła się o jedną trzecią.
Raport „Polska wieś 2024” pozwala zauważyć znaczące zmiany, jakie nastąpiły na polskiej wsi w ciągu ostatnich ponad dwudziestu lat. Wzrost dochodów mieszkańców, zmiany w strukturze zatrudnienia oraz rosnąca atrakcyjność wsi jako miejsca zamieszkania stanowią ważne obserwacje, które mogą wpłynąć na dalszy rozwój obszarów wiejskich w Polsce.