Świadectwo energetyczne, znane również jako certyfikat energetyczny, jest dokumentem niezbędnym dla właścicieli nieruchomości w Polsce. Zmiany w przepisach wprowadzone 28 kwietnia 2023 roku znacznie rozszerzyły obowiązek posiadania tego dokumentu, obejmując nie tylko nowo wybudowane domy, ale również te starsze oraz mieszkania przeznaczone na sprzedaż lub wynajem. Nowelizacja ustawy o charakterystyce energetycznej budynków oraz Prawa budowlanego oznacza, że coraz więcej właścicieli nieruchomości będzie musiało spełnić te wymagania. Czym dokładnie jest świadectwo energetyczne, kto musi je posiadać, jakie są koszty jego uzyskania oraz jakie kary grożą za jego brak?
Czym jest Świadectwo Energetyczne?
Świadectwo energetyczne to dokument, który określa zapotrzebowanie na energię niezbędną do ogrzewania, wentylacji, przygotowania ciepłej wody użytkowej, klimatyzacji oraz oświetlenia budynku. Sporządza je audytor energetyczny na podstawie oceny energetycznej budynku. Ocena ta uwzględnia m.in. rodzaj i grubość izolacji, typ okien, systemy grzewcze oraz wentylacyjne.
Ważność Świadectwa Energetycznego
Świadectwo energetyczne jest ważne przez 10 lat od daty jego wystawienia. Po tym okresie konieczne jest jego odnowienie.
Kto musi mieć Świadectwo Energetyczne w 2024 roku?
Obowiązkowe Świadectwo Energetyczne
Od 28 kwietnia 2023 roku obowiązek posiadania świadectwa energetycznego dotyczy:
- Inwestorów indywidualnych – kopia świadectwa musi być dołączona do zawiadomienia o ukończeniu budowy lub wniosku o pozwolenie na użytkowanie.
- Właścicieli domów przeznaczonych na sprzedaż lub wynajem – zarówno nowo wybudowanych, jak i starszych, wybudowanych przed 2009 rokiem.
- Właścicieli budynków wielorodzinnych – w tym mieszkań w blokach.
- Właścicieli nieruchomości, które przeszły modernizację – jeśli modernizacja miała wpływ na charakterystykę energetyczną budynku.
Wyjątki
Niektóre budynki są zwolnione z obowiązku posiadania świadectwa energetycznego, np. budynki zabytkowe, miejsca kultu religijnego, budynki przemysłowe i gospodarcze o małym zużyciu energii.
Kontrole Systemów Ogrzewania w Domach
Wprowadzone zmiany w ustawie nie ograniczają się tylko do obowiązku posiadania świadectwa energetycznego. Nowelizacja wprowadza również kontrole systemów ogrzewania w polskich domach. Jak często będą się odbywać, zależy od źródła ciepła w domu.
Terminy Kontroli
Art. 23 ustawy określa terminy okresowych kontroli systemów ogrzewania w budynkach. Częstotliwość kontroli zależy od nominalnej mocy cieplnej kotła:
- Co najmniej raz na 5 lat – kotły o mocy od 20 kW do 100 kW.
- Co najmniej raz na 4 lata – kotły opalane gazem o mocy powyżej 100 kW.
- Co najmniej raz na 3 lata – dla źródeł ciepła niewymienionych powyżej, dostępnych części systemu ogrzewania lub połączonego systemu ogrzewania i wentylacji, o mocy powyżej 70 kW.
- Co najmniej raz na 2 lata – kotły opalane paliwem ciekłym lub stałym o mocy powyżej 100 kW.
Kto Przeprowadzi Kontrolę?
Kontrolę systemu ogrzewania mogą przeprowadzać osoby posiadające uprawnienia budowlane w specjalności instalacyjnej lub kwalifikacje wymagane przy wykonywaniu dozoru nad eksploatacją urządzeń energetycznych. Po przeprowadzonej kontroli sporządzany jest protokół w formie papierowej lub elektronicznej, opatrzony numerem nadanym w centralnym rejestrze charakterystyki energetycznej budynków oraz podpisem osoby przeprowadzającej kontrolę.
Ile Kosztuje Świadectwo Energetyczne Budynku w 2024?
Koszty sporządzenia świadectwa energetycznego różnią się w zależności od kilku czynników, takich jak lokalizacja budynku, jego wielkość, stopień skomplikowania bryły, konstrukcja przegród oraz dostępność dokumentacji technicznej. Średnie ceny przedstawiają się następująco:
- Za mieszkanie – od 200 do 600 zł.
- Za dom – od 400 do 1000 zł.
Przykładowe Stawki
Za sporządzenie świadectwa energetycznego przez firmę specjalizującą się w tego typu usługach, koszt może wynosić:
- Mieszkanie w bloku – około 300-500 zł.
- Dom jednorodzinny – około 600-900 zł.
Jakie Kary za Brak Świadectwa Energetycznego?
Ustawodawca przewidział kary zarówno dla właścicieli nieruchomości, jak i audytorów energetycznych.
Kary dla Właścicieli Nieruchomości
Właścicielom nieruchomości, którzy nie dołączą świadectwa energetycznego do umowy sprzedaży lub wynajmu, grozi kara grzywny. Ustawa nie określa górnej granicy tej grzywny, co oznacza, że może ona być ustalana indywidualnie przez sądy na podstawie konkretnych przypadków.
Kary dla Audytorów Energetycznych
Audytorzy energetyczni, którzy sporządzą fałszywe świadectwa energetyczne, podlegają odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń. Grozi im za to kara pozbawienia wolności lub grzywny.
Obowiązek posiadania świadectwa energetycznego budynków w Polsce jest istotnym krokiem w kierunku poprawy efektywności energetycznej nieruchomości. Zmiany w przepisach wprowadzone w 2023 roku rozszerzają zakres tego obowiązku na większą liczbę budynków i mieszkań. Kontrole systemów ogrzewania oraz kary za brak świadectwa energetycznego mają na celu zapewnienie, że właściciele nieruchomości będą przestrzegać nowych wymogów, co w efekcie przyczyni się do zmniejszenia zużycia energii i ochrony środowiska. Koszt uzyskania świadectwa energetycznego jest zróżnicowany i zależy od wielu czynników, jednak warto zainwestować w ten dokument, aby uniknąć potencjalnych kar i przyczynić się do zrównoważonego rozwoju energetycznego.