31 lipca 2024 roku zamknie się tzw. okienko transferowe ZUS – OFE, które otwarto po raz pierwszy od ośmiu lat. Oznacza to, że Polacy mają ostatnie dni na podjęcie decyzji, gdzie ma trafiać część ich składki emerytalnej (2,92 proc. podstawy wymiaru): czy do Otwartego Funduszu Emerytalnego (OFE), czy na subkonto w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Wybór ten ma istotne znaczenie dla przyszłych emerytur, dlatego warto dokładnie zrozumieć, jakie są opcje i jakie konsekwencje niesie za sobą każda z nich.
Aktualna sytuacja OFE i ZUS
Liczba oszczędzających w OFE
Na koniec czerwca 2024 roku, według danych Komisji Nadzoru Finansowego (KNF), liczba osób oszczędzających w OFE wyniosła 14,39 miliona. To pokazuje, że mimo licznych zmian w systemie emerytalnym, OFE wciąż cieszą się znaczącym zainteresowaniem. Wartość aktywów OFE wzrosła do 232,14 miliarda złotych, co jest znaczącym wzrostem w porównaniu z 227,88 miliarda złotych na koniec maja 2024 roku.
Wahania wartości aktywów
Warto zauważyć, że wartość aktywów OFE ulegała znacznym wahaniom. W drugiej połowie 2022 roku wartość aktywów spadła do około 130 miliardów złotych w związku ze słabymi wynikami na giełdzie. Jednak od tego czasu wartość aktywów zwiększyła się o około 100 miliardów złotych, co świadczy o odbiciu rynku i poprawie sytuacji finansowej funduszy.
Okienko transferowe OFE vs ZUS
Co to jest okienko transferowe?
Okienko transferowe to okres, w którym ubezpieczeni mogą zdecydować, czy chcą, aby część ich składki emerytalnej (2,92 proc. podstawy wymiaru) była przekazywana do OFE czy też zapisywana na subkoncie w ZUS. Decyzja podjęta do końca lipca 2024 roku obejmuje jedynie przyszłe składki, a nie te, które zostały już wpłacone do systemu. Oznacza to, że nie podejmujemy decyzji o składkach, które w przeszłości zostały odprowadzone do systemu.
Podział składki emerytalnej
I wariant: Subkonto w ZUS
W pierwszym wariancie, gdy wybierzemy subkonto w ZUS, podział składki emerytalnej będzie wyglądał następująco:
- 12,22 proc. – konto w ZUS,
- 4,38 proc. – subkonto w ZUS,
- 2,92 proc. – subkonto w ZUS.
II wariant: OFE
W drugim wariancie, gdy zdecydujemy się na OFE, podział składki będzie następujący:
- 12,22 proc. – konto w ZUS,
- 4,38 proc. – subkonto w ZUS,
- 2,92 proc. – OFE.
Jak złożyć oświadczenie?
Osoba, która chce zmienić swoją decyzję sprzed lat, musi złożyć odpowiednie oświadczenie do 31 lipca 2024 roku. Oświadczenie należy dostarczyć do ZUS w jednej z trzech form:
- Elektronicznie: przez Platformę Usług Elektronicznych (PUE) ZUS.
- Osobiście: w każdej placówce ZUS.
- Pocztą: na adres dowolnego oddziału ZUS.
Formularz, który należy wypełnić to „Oświadczenie o przekazywaniu składki do otwartego funduszu emerytalnego albo zewidencjonowaniu składki na subkoncie prowadzonym przez ZUS” (ZUS-US-OFE-03).
Wyłączenia
Warto pamiętać, że okienko transferowe nie obejmuje wszystkich ubezpieczonych. Wyjątek stanowią osoby, które są w wieku o 10 lat niższym od wieku emerytalnego. Oznacza to, że kobiety, które mają ukończony 50 rok życia oraz mężczyźni, którzy mają ukończony 55 rok życia, nie mogą dokonać zmiany. Dodatkowo, okienko transferowe nie dotyczy osób, które nie chcą zmieniać decyzji podjętej w przeszłości.
Analiza: ZUS czy OFE?
ZUS – Zalety i wady
Zalety:
- Gwarancje państwowe: Środki na subkoncie w ZUS są objęte gwarancjami państwowymi, co daje większe poczucie bezpieczeństwa.
- Brak ryzyka inwestycyjnego: Składki w ZUS nie są narażone na wahania rynkowe, co eliminuje ryzyko strat.
Wady:
- Niższe potencjalne zyski: Brak możliwości inwestowania na giełdzie oznacza, że potencjalne zyski mogą być niższe w porównaniu do OFE.
- Polityczne ryzyko: Zmiany w przepisach dotyczących systemu emerytalnego mogą wpłynąć na wysokość przyszłych emerytur.
OFE – Zalety i wady
Zalety:
- Wyższe potencjalne zyski: Inwestowanie na giełdzie może przynieść wyższe zyski w dłuższym okresie.
- Dywersyfikacja: Środki inwestowane w OFE mogą być dywersyfikowane, co zmniejsza ryzyko.
Wady:
- Ryzyko inwestycyjne: Inwestowanie na giełdzie wiąże się z ryzykiem, co może prowadzić do strat, zwłaszcza w okresach kryzysów gospodarczych.
- Brak gwarancji: W przeciwieństwie do środków na subkoncie w ZUS, środki w OFE nie są objęte gwarancjami państwowymi.
Co powinien zrobić każdy ubezpieczony?
Dokładna analiza sytuacji
Przed podjęciem decyzji warto dokładnie przeanalizować swoją sytuację finansową i przyszłe plany emerytalne. Każda decyzja ma swoje konsekwencje, dlatego ważne jest, aby była ona przemyślana i oparta na solidnych podstawach.
Konsultacja z doradcą
Jeśli nie jesteś pewien, którą opcję wybrać, warto skonsultować się z doradcą finansowym lub emerytalnym. Specjalista pomoże ocenić Twoje indywidualne potrzeby i doradzi, która opcja będzie dla Ciebie najlepsza.
Śledzenie rynku
Jeśli zdecydujesz się na OFE, warto śledzić sytuację na giełdzie i regularnie monitorować wyniki swojego funduszu. To pozwoli Ci na bieżąco oceniać, czy inwestycje przynoszą oczekiwane zyski.
Regularne aktualizowanie decyzji
Pamiętaj, że decyzja podjęta teraz nie jest ostateczna. W przyszłości mogą pojawić się kolejne okienka transferowe, które pozwolą na zmianę decyzji. Ważne jest, aby być świadomym możliwości i regularnie aktualizować swoje decyzje emerytalne.
Decyzja o przekazywaniu części składki emerytalnej do OFE lub na subkonto w ZUS jest kluczowa dla przyszłych emerytur. Polacy mają czas do końca lipca 2024 roku, aby podjąć decyzję, która wpłynie na ich przyszłe oszczędności. Warto dokładnie przeanalizować dostępne opcje, skonsultować się z doradcą i podjąć świadomą decyzję. Pamiętaj, że zarówno ZUS, jak i OFE mają swoje zalety i wady, a ostateczny wybór powinien być dostosowany do Twoich indywidualnych potrzeb i sytuacji finansowej.
