Prokurator Generalny Adam Bodnar wydał nowe wytyczne dla prokuratur, dotyczące przeciwdziałania przemocy domowej. Nowe regulacje zastępują dokument opracowany w 2022 roku przez jego poprzednika, Zbigniewa Ziobrę. Celem wytycznych jest zapewnienie bardziej skutecznej ochrony ofiar przemocy domowej oraz zapobieganie wtórnej wiktymizacji.
Przemoc domowa – definicja i znaczenie
Przemoc domowa to każde celowe działanie lub zaniechanie, które powoduje krzywdę fizyczną lub psychiczną członka rodziny. Sprawca przemocy wykorzystuje swoją przewagę nad ofiarą, naruszając jej podstawowe prawa, takie jak godność, wolność i nietykalność cielesną. Jak podkreślono w komunikacie, przemoc domowa to poważne naruszenie praw człowieka, które wymaga zdecydowanej reakcji organów ścigania.
Wyznaczenie prokuratorów-konsultantów
Jednym z kluczowych elementów nowych wytycznych jest wprowadzenie funkcji prokuratora-konsultanta w każdej prokuraturze rejonowej. Prokurator ten będzie posiadał pogłębioną wiedzę na temat przeciwdziałania przemocy domowej. Jego zadania obejmują:
- Analizowanie postępowań: Monitorowanie prowadzonych spraw w prokuraturze w celu identyfikowania problemów i ich rozwiązywania.
- Aktualizowanie wiedzy: Śledzenie zmian legislacyjnych oraz orzecznictwa, aby udzielać wsparcia merytorycznego innym prokuratorom oraz funkcjonariuszom Policji.
- Zapewnienie wsparcia: Współpraca z innymi prokuratorami i funkcjonariuszami Policji w zakresie przeciwdziałania przemocy domowej.
Przeciwdziałanie wtórnej wiktymizacji
Wytyczne zwracają szczególną uwagę na potrzebę unikania wtórnej wiktymizacji ofiar przemocy domowej. Proces przygotowawczy, postępowanie sądowe oraz postępowanie wykonawcze muszą być przeprowadzane z najwyższą starannością. Ważne jest, aby ofiary, zwłaszcza małoletnie, czuły się komfortowo podczas czynności procesowych. Ponadto, powinno się unikać powtarzania czynności, które mogłyby pogłębić ich traumę.
Kwestionariusz indywidualnej oceny pokrzywdzonego
Wprowadzenie „Kwestionariusza indywidualnej oceny pokrzywdzonego” stanowi nowe narzędzie w pracy prokuratorów. Kwestionariusz ma na celu ustalenie właściwości i warunków osobistych pokrzywdzonego oraz ocenę negatywnych skutków, jakie przestępstwo wywarło na jego życie. Minister Sprawiedliwości określi wzór tego kwestionariusza w drodze rozporządzenia.
Pouczenie o uprawnieniach i dostęp do pomocy
Prokuratorzy prowadzący postępowania są zobowiązani do dokładnego pouczania ofiar przemocy domowej o przysługujących im uprawnieniach. Pouczenie to musi być jasne i zrozumiałe, z uwzględnieniem ewentualnych trudności pokrzywdzonego, wynikających z jego wieku czy niepełnosprawności. Ofiary powinny być również informowane o możliwościach uzyskania pomocy psychologicznej oraz innych form wsparcia od organizacji działających na rzecz osób pokrzywdzonych przestępstwem.
Podsumowanie
Nowe wytyczne Prokuratora Generalnego Adama Bodnara mają na celu poprawę ochrony ofiar przemocy domowej oraz zwiększenie skuteczności działań prokuratury w tym zakresie. Wprowadzenie prokuratorów-konsultantów, kwestionariusza indywidualnej oceny pokrzywdzonego oraz szczegółowych procedur dotyczących pouczenia ofiar to tylko niektóre z nowych narzędzi, które mają pomóc w walce z przemocą domową. Dokument ten odzwierciedla rosnącą świadomość społeczną i prawną na temat potrzeby zdecydowanego przeciwdziałania tej formie przemocy.
