Hurtowe ceny jaj zaczynają powoli rosnąć, a presja na dalsze wzrosty będzie coraz silniejsza. Jest to związane z najniższym od kilku lat pogłowiem kur, jak informuje Krajowa Izba Producentów Drobiu i Pasz (KIPDiP). W tym artykule przedstawimy przyczyny tego zjawiska oraz prognozy dotyczące cen jaj na najbliższe miesiące.
POLECAMY: Ceny jajek mocno wzrosną. Unia Europejska wprowadza nowe przepisy
Sytuacja na rynku jaj – analiza
Analitycy Krajowej Izby Producentów Drobiu i Pasz zauważają, że obecna sytuacja na rynku jaj przypomina tę z 2022 roku, kiedy to hurtowe ceny jaj wzrosły o 75% w ciągu zaledwie trzech miesięcy. Katarzyna Gawrońska, dyrektor KIPDiP, wskazuje, że choć wzrost cen nie będzie tak spektakularny jak dwa lata temu, to jednak będzie on odczuwalny.
„Szacowana wylęgami piskląt populacja towarowych kur nieśnych jest niewystarczająca w stosunku do potrzeb rynku. Oczekujemy zatem, że jesienią ceny jaj osiągane przez producentów pójdą w górę. Wzrosty nie powinny być tak spektakularne jak dwa lata temu, niemniej będą bardzo wyraźne i odczuwalne” – podkreśla Gawrońska.
Według danych KIPDiP, produkcja piskląt w bieżącym roku jest najniższa od ośmiu lat. W poprzednich latach na rynek trafiało od 21 do 25 milionów młodych kurek rocznie, podczas gdy w tym sezonie liczba ta wynosi jedynie nieco ponad 19 milionów.
Przyczyny spadku produkcji piskląt
Katarzyna Gawrońska wskazuje, że producenci jaj z obawą podchodzili do inwestycji. Wynikało to z niestabilności przepisów oraz licznych nowych obostrzeń związanych z produkcją, a także z nieprzewidzianych wydarzeń, takich jak zwiększony import jaj czy ryzyko epidemii ptasiej grypy.
Dodatkowym czynnikiem wpływającym na spadek produkcji jest transformacja branży w kierunku chowów alternatywnych, co oznacza stopniowe odchodzenie od klatek na rzecz systemów bezklatkowych. Ta zmiana wiąże się z koniecznością modernizacji infrastruktury i dodatkowych nakładów finansowych, co wstrzymało część producentów przed większymi inwestycjami.
Wpływ na ceny detaliczne
Wzrost hurtowych cen jaj wpłynie również na ceny detaliczne, co oznacza, że konsumenci będą musieli liczyć się z wyższymi wydatkami na ten produkt. Obecnie średnie ceny zakupu jaj przez handel detaliczny, według danych Ministerstwa Rolnictwa, przedstawiają się następująco:
- Jaja klatkowe: 57,49 zł za 100 sztuk (klasa L), 43,94 zł za 100 sztuk (klasa M).
- Jaja ściółkowe: 64,71 zł za 100 sztuk (klasa L), 54,70 zł za 100 sztuk (klasa M).
- Jaja z wolnego wybiegu: 75,61 zł za 100 sztuk (klasa L), 69,60 zł za 100 sztuk (klasa M).
- Jaja ekologiczne: 94,97 zł za 100 sztuk (klasa M).
Ceny detaliczne są znacznie wyższe od hurtowych, a dalszy wzrost hurtowych cen jaj może jeszcze bardziej wpłynąć na koszty ponoszone przez konsumentów.
Perspektywy na przyszłość
Analitycy Credit Banku wskazują, że ceny skupu jaj w Unii Europejskiej pozostają na wysokim poziomie z powodu ograniczonej podaży. W najnowszym biuletynie AGROmapa czytamy: „W naszej ocenie w znacznym stopniu jest to efektem transformacji sektora produkcji jaj wśród części znaczących unijnych producentów jaj, w szczególności w Niemczech, polegającej na zastępowaniu chowu klatkowego chowem bezklatkowym”.
Eksperci Credit Banku oceniają, że przestrzeń do silnego spadku cen skupu jaj w najbliższych kwartałach jest ograniczona. Zwracają również uwagę na pogorszenie się opłacalności produkcji jaj w lipcu 2024 roku, mierzonej relacją ceny ich skupu do ceny paszy.
W perspektywie najbliższych miesięcy prognozy wskazują na dalszy wzrost cen jaj. Analitycy Credit Banku przewidują, że cena skupu jaj klasy M na koniec 2024 roku wyniesie około 48 zł za 100 sztuk, a na koniec 2025 roku wzrośnie do około 52 zł za 100 sztuk.
Eksport jaj – spadek wartości
Wartość polskiego eksportu jaj również uległa zmianie. W pierwszych sześciu miesiącach 2024 roku Polska wyeksportowała 116,5 tysiąca ton jaj o wartości 225,5 miliona euro. Wartość ta spadła o 19,6% w porównaniu do analogicznego okresu w 2023 roku, co było przede wszystkim efektem niższych cen uzyskiwanych przez eksporterów. Warto dodać, że rok wcześniej wzrost wartości eksportu wynosił 63,3%.
Czynniki ryzyka
Na rynek jaj w Europie wpływ ma kilka czynników ryzyka. Analitycy Credit Banku wskazują, że największym zagrożeniem dla stabilności cen są przyszłe epidemie ptasiej grypy oraz tempo wzrostu podaży wśród największych producentów mięsa drobiowego i jaj.
Podsumowując, sytuacja na rynku jaj będzie dynamiczna w najbliższych miesiącach. Producenci, konsumenci oraz dystrybutorzy muszą być przygotowani na dalszy wzrost cen, który wynika zarówno z ograniczonej podaży, jak i transformacji branży w kierunku bardziej zrównoważonej produkcji.
