Podczas ostatniej konferencji prasowej politycy Konfederacji, Krzysztof Bosak i Włodzimierz Skalik, ostrzegali przed wprowadzeniem nowej unijnej dyrektywy EUDR (EU Deforestation Regulation), która ma na celu ograniczenie wprowadzania na rynek produktów wpływających na zmniejszanie powierzchni lasów. Czy faktycznie stanowi ona zagrożenie dla polskich przedsiębiorców?
Jakie są cele dyrektywy EUDR?
EUDR to unijna regulacja mająca na celu ochronę lasów na skalę globalną. W założeniu dyrektywa ta ma zapobiegać wprowadzaniu na rynek produktów, które prowadzą do degradacji lub zmniejszania powierzchni lasów. W jej definicji degradacja lasów obejmuje również zmianę charakteru lasu, np. przekształcenie go w las gospodarczy.
Wicemarszałek Krzysztof Bosak zaznaczył, że dyrektywa obejmie monitoringiem m.in. takie produkty jak bydło, kakao, kawa, olej palmowy, kauczuk, soja, drewno oraz wszelkie produkty pochodne. Jak zauważył:
“Dyrektywa ta w założeniu swoim dotyczy tego, żeby do obrotu nie móc wprowadzać produktów, które powodują zmniejszanie powierzchni lasów lub tzw. degradację lasów, przy czym w rozumieniu dyrektywy przez degradację lasów rozumiemy także zmianę charakteru lasu, np. na las gospodarczy.”
Jakie są obawy przedsiębiorców?
Według Konfederacji, wiele przedsiębiorstw w Polsce korzysta z produktów objętych regulacjami EUDR, takich jak drewno, guma, kawa czy olej palmowy. Przedstawiciele Konfederacji podkreślają, że wpływ nowych przepisów będzie ogromny, ponieważ dotknie wielu gałęzi przemysłu, od spożywczego po produkcję mebli.
Krzysztof Bosak ostrzegał:
“W związku z czym mówimy o przepisach, które obejmują znaczną część rynku!”
Nowe obowiązki dla przedsiębiorców – Czy będziemy gotowi?
Po zakończeniu okresu przejściowego przedsiębiorstwa będą zobowiązane do wdrożenia szeregu nowych wymogów. Obejmują one m.in.:
- Śledzenie łańcuchów dostaw.
- Dokumentację zawierającą informacje o geolokalizacji pochodzenia produktów.
- Regularne audyty i certyfikacje.
Takie wymogi oznaczają dla przedsiębiorców konieczność dostosowania procesów i zapewnienia pełnej transparentności pochodzenia surowców. Konfederacja ostrzega, że spełnienie tych standardów będzie wiązało się z ogromnymi kosztami.
Koszty wprowadzenia dyrektywy EUDR – Wyzwanie dla polskiej gospodarki?
Komisja Europejska szacuje koszty wdrożenia EUDR na poziomie od 175 mln do 2,6 mld euro rocznie. Politycy Konfederacji podkreślają, że te wydatki obciążą przedsiębiorców, co może wpłynąć na ich konkurencyjność i kondycję finansową.
System kar w ramach EUDR – Groźba dla firm
Największym zagrożeniem dla firm zdaje się być system kar przewidziany w ramach EUDR. Za niewypełnienie lub nienależyte wypełnienie przepisów mogą być one obciążone karami sięgającymi nawet 4% rocznego obrotu. Krzysztof Bosak podkreślał, że to „gigantyczne kary”, które mogą zagrozić istnieniu wielu firm. Kary mogą obejmować również:
- Konfiskatę towarów.
- Tymczasowy zakaz uczestniczenia w zamówieniach publicznych lub przetargach UE.
Jak zauważył wicemarszałek Bosak:
“Karać będzie można za niewypełnienie lub nienależyte wypełnienie przepisów tej dyrektywy – a oczywiście oceniać będą to instytucje unijne – karami do wysokości 4% rocznego obrotu.”
Brak informacji ze strony rządu – Czy polskie firmy są gotowe?
Politycy Konfederacji zaznaczają, że rząd nie ostrzegł przedsiębiorców o zbliżającym się końcu okresu przejściowego i wprowadzeniu surowych przepisów EUDR. Obecnie, według nich, wiele polskich firm nie jest świadomych nadchodzących zmian i nie zdaje sobie sprawy z ryzyka kar finansowych.
Konkluzja – Czy dyrektywa EUDR przyniesie więcej szkód niż pożytku?
Ostateczna ocena dyrektywy EUDR będzie zależeć od tego, jak zostanie ona wdrożona w praktyce. Choć cel ochrony lasów jest bezsprzecznie ważny, to pojawiają się obawy, czy nie będzie to zbyt duże obciążenie dla przedsiębiorstw, zwłaszcza tych z sektora MŚP (Małych i Średnich Przedsiębiorstw).
W najbliższych miesiącach kluczowe będzie monitorowanie działań rządu i instytucji unijnych, aby zapewnić wsparcie dla przedsiębiorców w przygotowaniach do nowych wymogów. Konfederacja apeluje o większą transparentność i edukację w zakresie EUDR, aby firmy miały szansę dostosować się do nowych regulacji bez ponoszenia nadmiernych strat.
Jak przedsiębiorcy mogą się przygotować?
- Analiza Łańcucha Dostaw – Już teraz warto zidentyfikować źródła surowców i upewnić się, że spełniają one wymogi dyrektywy.
- Wdrożenie Systemów Monitoringu i Certyfikacji – Przygotowanie się na konieczność przeprowadzania audytów i weryfikacji pochodzenia produktów.
- Szkolenia dla Pracowników – Zrozumienie nowej regulacji i odpowiednie przygotowanie zespołów do jej wdrożenia.
Czy EUDR będzie narzędziem do ochrony środowiska, czy kolejną barierą dla biznesu? Czas pokaże, jednak już teraz przedsiębiorcy powinni podjąć kroki, aby przygotować się na nadchodzące zmiany.
