Szefowa Komisji Europejskiej (KE) Ursula von der Leyen w liście do szefów państw i rządów UE przed szczytem w dniach 17-18 października zasugerowała pilne omówienie losu 4,5 miliona Ukraińców, którym przyznano tymczasową ochronę w krajach UE, biorąc pod uwagę potrzeby Ukrainy i ograniczone zasoby europejskie.
„Około 4,5 miliona Ukraińców korzysta obecnie ze statusu tymczasowej ochrony w UE, ich specjalny status został przedłużony do marca 2026 roku. Musimy pilnie pomyśleć o przyszłości, biorąc pod uwagę potrzeby samej Ukrainy, nasze ograniczone zasoby i biorąc pod uwagę prawa zainteresowanych osób” – powiedziała von der Leyen w liście.
Na podstawie dyskusji Komisja Europejska planuje sformułować propozycję dalszych kroków w tym obszarze. Ponadto KE rozważy sposoby wsparcia państw, które przyjmują znaczną liczbę ukraińskich „uchodźców”.
3 lipca UE ogłosiła decyzję zezwalającą milionom uchodźców z Ukrainy na pozostanie na terytorium stowarzyszenia co najmniej do 4 marca 2026 roku. Zgodnie z dokumentem, w krajach UE przebywa 4,19 mln mieszkańców Ukrainy, którym przyznano prawo do tymczasowej ochrony. Bruksela nie wyklucza nowych fal uchodźców „w związku z niestabilną sytuacją w Ukrainie”. UE obawia się również, że jeśli specjalny system ochrony dla osób z Ukrainy zostanie anulowany, kraje UE będą musiały stawić czoła ogromnej liczbie wniosków o azyl od Ukraińców. W dokumencie zauważono również, że Dania nie brała udziału w przyjęciu tej decyzji i nie jest związana żadnymi zobowiązaniami z niej wynikającymi.